منتشر شده در ۱۳ مرداد ۱۴۰۴ ساعت ۱۸:۳۰
داده‌های گوگل نشان می‌دهد پیکان، نماد خاطره‌ساز ایران، حالا در قعر جست‌وجوها قرار دارد و کمتر کسی برای خرید، فروش یا حتی قطعاتش سرچ می‌کند.
| جدول میانگینکم ترین و بیش ترین جست‌وجوی ماهانه خودروهای ایرانی | |
| میزان جست و جو | خودرو |
| ۵.۴۰۰ | پیکان |
| ۶.۱۰۰ | زانتیا |
| ۱۹.۳۰۰ | آردی |
| ۷۳.۵۰۰ | روآ |
| ۲۸۵.۴۰۰ | ساندرو |
| ۲.۰۲۷.۰۰۰ | ۲۰۶ |
| ۲.۱۷۵.۶۰۰ | ۲۰۷ |
پیکان؛ خاطره‌ای که محو می‌شود
با تنها ۵.۴۰۰ جست‌وجوی ماهانه، پیکان در قعر لیست خودروهای ایرانی قرار دارد. بررسی جست‌وجوهای مربوط به این خودرو نشان می‌دهد که سرچ‌ها عمدتا پیرامون قطعات یدکی مانند «قیمت کاتالیزور پیکان وانت» یا «شیشه جلو وانت پیکان» است و به‌ندرت موضوعاتی مثل خرید و فروش مطرح می‌شود. جست‌وجوهای «مزایده پیکان» یا «خرید پیکان اقساطی» به صفر نزدیک شده‌اند و این نشان می‌دهد که عملا بازار معاملات این خودرو مرده است.
نکته جالب، موضوعاتی مانند «پیکان اسنپ» یا «با پیکان می‌شود تو اسنپ کار کرد» جست‌وجوهایی هستند که ثابت یا خیلی کم رشد دارند و بیشتر به شکل شوخی یا کنجکاوی گذرا سرچ می‌شوند، نه جدی. این داده‌ها، به وضوح حاکی از رکود شدید و بی‌تفاوتی ذهنی نسبت به خودرویی است که زمانی نماد خیابان‌های ایران بود. توقف تولید، قدیمی شدن و ظهور خودروهای جدید و ارزان باعث شده پیکان از ذهن مردم کم‌کم حذف شود.
زانتیا؛ لاکچری که فراموش شد
زانتیای با ۶.۱۰۰ جست‌وجوی ماهانه، وضعیت مشابهی دارد. جست‌وجوهای مرتبط با خرید، فروش و مزایده این خودرو با افت صددرصدی مواجه شده‌اند. در عوض جست‌وجوهای مرتبط با قطعات یدکی مانند «باطری زانتیا»، «درب زانتیا» و «رکاب زانتیا» هنوز وجود دارند اما تغییر چشمگیری ندارند. این موضوع نشان می‌دهد زانتیا هنوز در خیابان‌ها حضور دارد و نیاز به تعمیرات دارد اما عملا بازار خرید و فروش و تقاضای جدید برای آن از بین رفته است. قیمت‌های فضایی قطعات و محدودیت‌های تأمین قطعه نیز باعث شده جست‌وجوهای جدی کاهش یابد.
آردی؛ خودرو بینابینی بی‌رونق
آردی با ۱۹.۳۰۰ جست‌وجوی ماهانه هنوز بین خودروهای پایین جدول است اما وضعیت بهتری نسبت به پیکان و زانتیا دارد. بیشتر جست‌وجوهای آردی درباره قطعات یدکی مثل «قیمت دیسک و صفحه آردی»، «قیمت سرسیلندر آردی» و «لوازم یدکی آردی» است. اما جست‌وجوهای مربوط به خرید و فروش مثل «فروش آردی» یا «خرید پژو آردی اقساطی» با افت شدید تا صددرصدی روبه‌رو شده‌اند. همچنین جست‌وجوهای مربوط به قطعات بدنه یا فروشگاه‌های قطعه نیز به‌شدت کاهش یافته‌اند. این شرایط نشان می‌دهد که آردی هنوز در خیابان‌ها هست اما بازار رسمی خرید و فروش و قطعه‌فروشی برای آن تقریبا مرده است و تنها تعمیرکاران سنتی و بازارهای محلی سراغ آن می‌روند.
روآ؛ خاکستری بی‌هویت
روآ با ۷۳.۵۰۰ جست‌وجوی ماهانه از بقیه خودروهای این دسته بیشتر است اما روند جست‌وجوها نزولی و منفی است. بیشتر جست‌وجوهای روآ به قطعات یدکی مانند «قیمت کویل آردی» یا «لوازم یدکی روآ» مربوط می‌شود. در مقابل، جست‌وجوهای مربوط به خرید و فروش کاهش قابل توجهی داشته‌اند. روآ هرگز نتوانست جایگاه ویژه‌ای در بازار یا ذهن مشتریان پیدا کند؛ نه نوستالژی دارد و نه نوآوری خاصی برای جذب توجه.
ساندرو؛ ستاره نوظهور بازار
ساندرو با ۲۸۵.۴۰۰ جست‌وجوی ماهانه در صدر محبوب‌ترین خودروهای ایرانی قرار دارد. جست‌وجوهای آن ترکیبی از خرید، فروش، قیمت و قطعات یدکی است و بازار فعال آن نشان می‌دهد که همچنان مورد توجه خریداران و تعمیرکاران است. این خودرو حتّی بعد از توقف تولید به دلیل اثبات کیفیت و دوام توانسته است که در بازار خودرو ایران جاخوش کند و برخی از خریداران باتمام ضعف های امکاناتی این خودرو به دنبال خرید آن باشند.
جذابی که آرام آرام به فراموشی می‌رود
پیکان دیگر فقط یک خودروی خاطره‌ساز نیست؛ حالا تو صف طولانی فراموش‌شده‌ها جا خوش کرده؛ آنهایی که رفته رفته از بازار خرید و فروش و حتی جست‌وجوی آنلاین محو می‌شوند. زانتیا، آردی و روآ هم یا دارند کم‌کم از یادها می‌روند یا تو سایه‌ی خاکستری بی‌اهمیتی گرفتار شده‌اند. اما در مقابل، خودروهای جدید مثل ساندرو با حضور پررنگ و فعال در فضای مجازی، هنوز توانسته‌اند دل‌ها و توجه‌ها را زنده نگه دارند.
نگاه نهایی: مرگ‌های آرام در خیابان، زندگی‌های پرجست‌وجو در گوگل
داده‌های جست‌وجوی گوگل تصویری واضح اما تلخ از سرنوشت برخی خودروهای ایرانی ترسیم می‌کند. خودروهایی مثل پیکان و زانتیا، که زمانی یا نماد خیابان‌های ایران بودند یا پرستیژ خیابان ولی‌عصر، حالا به حاشیه رانده شده‌اند؛ آن‌هم نه فقط از خیابان‌ها، بلکه از حافظه‌ی کاربران ایرانی در فضای آنلاین. جست‌وجوهای مربوط به خرید، فروش، مزایده یا حتی قطعات یدکی این خودروها افتی قابل‌توجه داشته‌اند. در یک نگاه مقایسه‌ای، آردی و روآ هم وضعیتی مشابه دارند: نه نوستالژیک‌اند مثل پیکان، نه خاص و نایاب مثل زانتیا. آن‌ها تنها «هستند»؛ بدون علاقه عمومی، بدون تقاضای جدی، و بدون اینکه حتی یک مزایده یا فروش اقساطی باعث خیز دوباره‌شان در جست‌وجو شود.
تنها کاربرد فعلی این خودروها در فضای جست‌وجو محدود شده به قطعات یدکی و اطلاعات فنی برای تعمیر و نگه‌داری، بازاری سرد، بی‌رشد و بدون پویایی. اگر سرچ‌ها را نشانه‌ای از زندگی بدانیم، این خودروها بیشتر نفس می‌کشند تا واقعاً زندگی کنند.
در مقابل، خودروهایی مثل ساندرو، تارا، پژو ۲۰۶ و ۲۰۷ همچنان در صدر جدول‌ها می‌درخشند. این خودروها به‌واسطه‌ی طراحی جدیدتر، حضور مداوم در تبلیغات، تولید پیوسته و فعالیت در بازار خرید و فروش دست‌دوم، سهم بالایی از جست‌وجوها را به خود اختصاص داده‌اند. پس اگر پیکان، زانتیا، آردی و روآ را خودروهای «در آستانه فراموشی» بدانیم، باید ۲۰۶ و ۲۰۷ را همچنان «پادشاهان خیابان» و «پادشاهان گوگل» خطاب کرد. خودروهایی که نه‌تنها در کوچه و خیابان، بلکه در ذهن و جیب کاربران هم هنوز حرفی برای گفتن دارند.
