نویسندگان و متخصصان صنعت نشر اکنون در خط مقدم مقابله با استفاده از هوش مصنوعی قرار گرفته‌اند. بیش از ۵۰ نویسنده پرفروش، با امضای نامه‌ای سرگشاده خطاب به ناشران آمریکایی، از آن‌ها خواسته‌اند که موضعی قاطع در برابر این فناوری اتخاذ کنند. بحث درباره هوش مصنوعی مدت‌هاست که در دنیای کتاب ادامه دارد، و هر جنجال جدید پیرامون این موضوع، به نگرانی‌های زیاد در صنعت دامن می‌زند.
نویسندگان و خوانندگان، بارها نسبت به استفاده از هوش مصنوعی و پیامدهای منفی آن هشدار داده‌اند. با این حال، استفاده از AI در طراحی جلد کتاب‌ها، مواد تبلیغاتی و حتی در نگارش محتوا، همچنان در حال افزایش است و همین مسئله به بحث‌های داغی در شبکه‌های اجتماعی منجر شده است. نویسندگانی همچون ویکتوریا اویارد و آدام سیلورا صراحتاً استفاده از AI را محکوم کرده‌اند.
این گروه از نویسندگان، با امضای نامه‌ای سرگشاده که در وبسایت Literary Hub منتشر شده، نگرانی‌های خود را به بزرگ‌ترین ناشران آمریکا ابراز داشته‌اند. متن آغازین این نامه به‌شدت هشدارآمیز و تأمل‌برانگیز است: «ما بر لبه‌ی پرتگاه ایستاده‌ایم.»
در ادامه، نامه تأکید می‌کند که هوش مصنوعی نمی‌تواند تجربه انسانی را درک کند و بنابراین نباید برای تولید هنر به کار گرفته شود. همچنین این پرسش را مطرح می‌کند که آیا هدف نهایی استفاده از AI در صنعت نشر، حذف کامل نویسندگان و نیروی انسانی به نفع سود بیشتر مدیران بالا‌دستی نیست؟
نویسندگان در این نامه صریحاً به پیامدهای مخرب استفاده از هوش مصنوعی در زمینه‌ی هنر، اشتغال، و حتی محیط زیست اشاره کرده‌اند. آن‌ها در عین حال اذعان دارند که AI می‌تواند مفید باشد، اما نه برای خلق داستان یا جایگزینی نیروی انسانی:
آنچه AI می‌نویسد، بی‌ارزش به نظر می‌رسد چون واقعاً هم بی‌ارزش است. ساده است، چون تولید آن ساده است. این تمام ماجراست. AI ابزاری بسیار قدرتمند است، که آمده تا بماند، و ظرفیت سودرسانی اجتماعی دارد اما جایگزینی هنر و هنرمندان جزو این مزایا نیست.
نویسندگان همچنین به مسئله‌ی آموزش مدل‌های هوش مصنوعی با استفاده از آثار موجود اشاره کرده‌اند و گفته‌اند که چنین مدل‌هایی بر پایه‌ی «سرقت آثار» ساخته شده‌اند. این نامه تنها چند روز پس از آن منتشر شده که یک دادگاه فدرال آمریکا رأی داد استفاده از آثار دارای کپی‌رایت برای آموزش AI در صورتی قانونی است که این آثار از راه قانونی به دست آمده باشند؛ حکمی که برای نویسندگان ناامیدکننده بود و آنان را بر آن داشت تا از ناشران بخواهند که موضع‌گیری جدی‌تری داشته باشند.
در این نامه، لیستی از خواسته‌ها مطرح شده که کارکنان حوزه نشر نیز می‌توانند آن را امضا کنند. مهم‌ترین خواسته‌ها عبارت‌اند از:
- ناشران متعهد شوند که هیچ کتابی را که تماماً یا بخشی از آن توسط AI نوشته شده منتشر نخواهند کرد.
- ناشران متعهد شوند که نیروی انسانی خود را با فناوری جایگزین نکرده و مشاغل را به نقش‌های نظارتی بر AI تقلیل ندهند.
ما می‌خواهیم ناشرانمان کنار ما بایستند. متعهد شوند که هیچ کتابی را که توسط ماشین خلق شده، منتشر نخواهند کرد. تعهد دهند که نیروی انسانی را با ابزارهای هوش مصنوعی جایگزین نمی‌کنند یا موقعیت شغلی آن‌ها را به نقش‌های نظارتی بر ماشین‌ها تقلیل نمی‌دهند.
اینکه ناشران واقعاً به این تعهدات پایبند خواهند بود یا نه، هنوز مشخص نیست؛ اما واضح است که بسیاری از نویسندگان پرفروش و خوانندگان امیدوارند آن‌ها رویکردی قاطع در پیش بگیرند. بحث پیرامون AI هر روز داغ‌تر می‌شود، و این نامه نشانه‌ای روشن از رسیدن تنش‌ها به نقطه‌ی اوج است؛ به‌ویژه با قانونی شدن آموزش مدل‌ها بر پایه آثار دارای کپی‌رایت. طبیعی است که نویسندگان نگران‌اند این موضوع راه را برای سرقت ادبی آثارشان باز کند.
سری به تیک‌تاک یا Threads بزنید تا ببینید بسیاری از خوانندگان نیز احساس مشابهی دارند؛ اگرچه همه مخالف استفاده از AI در نشر نیستند، ولی بسیاری از مخاطبان اعلام کرده‌اند که از هر نویسنده یا شرکتی که از این فناوری استفاده کند، حمایت نخواهند کرد. درخواست‌هایی برای شفافیت کامل درباره استفاده از AI در آثار منتشرشده مطرح شده، و بسیاری معتقدند باید این فناوری به کلی از حوزه نشر کنار گذاشته شود.
با بالا گرفتن خشم نویسندگان و خوانندگان نسبت به بحران‌های اخیر AI در دنیای کتاب، به‌نظر می‌رسد که ناشران دیر یا زود باید موضع خود را مشخص کنند. تقاضا برای پاسخ‌گویی و تغییر جدی، دیگر فقط از سوی نویسندگان نیست بلکه مصرف‌کنندگان نیز به میدان آمده‌اند.
