منتشر شده در ۳۰ شهریور ۱۴۰۴ ساعت ۱۴:۰۹
سال گذشته حدود سه هزار کودک در تصادفات رانندگی در ایران جان خود را از دست دادند و خطرات با آغاز مدارس افزایش یافت.
سال گذشته نزدیک به ۲۰هزار نفر در تصادفات رانندگی در ایران جان خود را از دست دادند که حدود ۳ هزار نفر از آنان کودک بودند؛ یعنی تقریبا ۱۵ درصد کل کشته‌ها. همزمان با آغاز سال تحصیلی، حجم تردد در معابر شهری حدود ۲۰ درصد افزایش می‌یابد و والدین در روزهای ابتدایی فرزندانشان را شخصا به مدرسه می‌برند، در حالی که سرویس مدارس هنوز به ثبات نرسیده است. این وضعیت باعث تراکم بیشتر خودروها و افزایش خطرات احتمالی برای دانش‌آموزان می‌شود.
با توجه به اینکه در اخبار تصادفات معمولاً به تصادفات جاده‌ای پرداخته می‌شود، ما در این خبر به تصادفات درون شهری و ابعاد تصادفات مربوط به دانش‌آموزان و کودکان بیشتر خواهیم پرداخت و مشکلات و راه‌حل‌های مرتبط با این معضل بزرگ را تحلیل و بررسی خواهیم کرد.
نقش پلیس در کاهش خطرات کودکان قربانی تصادفات
سردار حسینی در گفت‌وگو با تسنیم اعلام کرد: «پلیس راهور از ابتدای صبح تا حوالی ساعت ۹:۳۰ مقابل مدارس مستقر است و بیش از ۴ هزار مدرسه در کشور و ۲۹۹ مدرسه در تهران تحت پوشش مستقیم مأموران قرار دارند.»
با وجود این تلاش‌ها، مشکل ایمنی کودکان فراتر از حضور پلیس است. حریم معابر اکثر مدارس امن نیست؛ از خطوط عابر پیاده و نبود پل‌ها گرفته تا تابلوها و چراغ‌های راهنمایی، نشان می‌دهد زیرساخت‌های شهری و قوانین مرتبط با تغییرات موضوعی همگام با نیاز واقعی جامعه نشده‌اند. بدون اصلاحات ساختاری و به‌روزرسانی زیرساخت‌ها، حتی حضور گسترده پلیس نمی‌تواند جلوی خطرات را کامل بگیرد.
مسئولیت جمعی والدین در ایمنی کودکان قربانی تصادفات
سردار حسینی تأکید کرد: «اگر پلیس به تنهایی مسئولیت حفاظت از کودکان را به دوش بکشد، نتیجه مناسبی حاصل نخواهد شد.»
حفاظت از کودکان نیازمند مسئولیت اجتماعی کامل خانواده‌ها، رانندگان و سایر نهادهاست، اما سیاست‌ها و قوانین فعلی، مانند الزام به نزدیکی منزل و مدرسه یا مدیریت سرویس مدارس، به درستی اجرا نمی‌شوند. نابرابری کیفیت آموزشی و حرکت دانش‌آموزان از یک منطقه به منطقه دیگر، نقش والدین در ترافیک و خطرات را افزایش می‌دهد و بخشی از ریشه بحران تلفات را شکل می‌دهد.
لزوم اصلاحات ساختاری و به‌روزرسانی زیرساخت‌ها
مرگ هر کودک علاوه بر هزینه‌های روانی و عاطفی، هزینه‌های اقتصادی پنهان و قابل توجهی برای خانواده و جامعه دارد. این هزینه‌ها، از یارانه انرژی و آموزش گرفته تا سرمایه‌گذاری خانواده، بدون اینکه محاسبه شوند، از بین می‌روند. هر کودک از دست رفته، فرصت تولید ارزش اجتماعی و اقتصادی را از دست می‌دهد. راهکار اصلی، اصلاح پروتکل‌ها، به‌روزرسانی قوانین و زیرساخت‌ها و استفاده از نظرات تخصصی شهری است تا مرگ‌های ناشی از تصادفات کاهش پیدا کند.
در ادامه به بررسی برخی از اصلی‌ترین مصادیق و چالش‌های موجود می‌پردازیم:
حمل و نقل عمومی: مشکل اصلی کلان‌شهر تهران که سال‌هاست آشکار شده اما هیچ‌گاه کامل و درست حل نشده، اهمیت توجه به زیرساخت‌های حمل و نقل عمومی و شهرسازی است. تهران بیش از حد نیاز خودش بزرگراه دارد، اما نصف نیاز واقعی مترو و اتوبوس. این باعث می‌شود که هرچقدر هم بزرگراه بسازند، باز هم کم باشد؛ زیرا مثل یک قیف، ماشین‌ها در گلوگاه‌های ترافیکی گیر می‌کنند و بعد به سمت راه‌های خروجی بزرگ می‌روند. هرچقدر حمل و نقل عمومی به‌روز، دقیق و اصولی‌تر باشد، میزان تصادفات درون‌شهری کاهش پیدا می‌کند.
الزام نزدیک بودن منزل و مدرسه: ایده این بود که هر دانش‌آموزی در منطقه شهری خودش به مدرسه برود تا ترافیک کاهش یابد و هزینه رفت و آمد و وقت خانواده‌ها کمتر هدر برود. اما مدارس غیرانتفاعی این سیستم را به هم زده‌اند و دانش‌آموزان زیادی برای بهره‌مندی از کیفیت آموزشی از شرق به غرب یا جنوب به شمال تهران سفر می‌کنند. والدین صبح‌ها ساعت ۵ یا ۶ سوار ماشین می‌شوند تا ساعت ۸ در مدرسه باشند و زمان برگشت نیز ترافیک سنگینی ایجاد می‌شود، که خود و دیگران را در معرض خطر قرار می‌دهد.
چالش های قوانین برای محافظت از کودکان قربانی تصادفات
بارزترین مصداق عدم توانایی حل این چالش ها توسط پلیس به تنهایی را می توان در برگزاری نمایشگاه‌ها در مهر ماه به وضوح مشاهده کرد؛ قانون‌گذاری یک چیز است و اعمال و اجرای آن چیز دیگری؛ برای مثال: قانونی تصویب شده بود که در تهران دو هفته اول مهر هیچ نمایشگاهی برگزار نشود، اما امسال برخلاف قانون و تأکید پلیس، قرار است دو نمایشگاه برگذار شود که ترافیک را شدیداً افزایش می‌دهد و خطرات ایمنی را بالا می‌برد.
لزوم توجه به نظرات متخصصان شهری و تغییر ساختاری
تمامی مشکلات ایمنی کودکان و ترافیک شهری قابل حل هستند، به شرطی که از برخوردهای تکراری و کلیشه‌ای دست برداریم و تصمیم بگیریم مسائل را به شکل اساسی و ساختاری تغییر دهیم. این اقدام نیازمند پذیرش هزینه‌های ناشی از اشتباهات و اصلاح آن‌ها و آمادگی برای تغییر سیستم کاری در کشور است.
مرگ هر کودک و فراتر از آن هر فرد، علاوه بر هزینه‌های روانی و عاطفی جبران‌ناپذیر، به ما نشان می‌دهد که توجه به راهکارهای جهانی ضروری است. بیش از نیم‌قرن است که صنایع مرتبط با ایمنی شهری و حمل‌ونقل جاده‌ای رویه‌های خود را تغییر داده‌اند و قوانین بین‌المللی متعددی برای حفظ و ارتقای امنیت جان انسان‌ها تعریف شده است.
اقتصاد چرخشی در صنعت خودرو؛ از بازیافت تا بازتولید
