بازار؛ گروه آب و انرژی: با اعلام فراخوان شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی برای سرمایهگذاری در احداث جایگاههای عرضه گاز مایع (LPG)، موضوع ورود LPG به سبد سوختی کشور پس از سالها بحث، وارد فاز اجرایی شد.
این تصمیم در حالی گرفته شده است که بیش از یکسوم ظرفیت فعلی صنعت CNG کشور بلااستفاده مانده و امکان جایگزینی فوری و کمهزینه بنزین از همین محل وجود دارد.
محسن جوهری، رئیس هیأتمدیره انجمن صنفی CNG کشور، این تصمیم را نه بر پایه تحلیلهای کارشناسی، بلکه حاصل فشارهای سیاسی و منافع گروههای محدود در دولت و مجلس میداند.
LPG انرژی ارزآور است؛ چرا باید آن را در داخل بسوزانیم؟
جوهری در گفتوگو با بازار تصریح کرد: «LPG یکی از معدود محصولات انرژی کشور است که بازار صادراتی پایدار و ارزآور دارد. با این حال عدهای میخواهند این محصول ارزشمند را در داخل بسوزانند؛ آن هم در شرایطی که CNG با ظرفیت خالی عظیم روبهرو است و امکان صادرات هم ندارد.»
او افزود: سخن گفتن از کمبود سوخت و سپس سوق دادن کشور به سمت LPG، آن هم در زمانی که صادرات آن درآمد پایدار برای کشور ایجاد میکند، تصمیمی است که فقط ذینفعان خاص از آن سود میبرند.
در معامله ۸ آذر، قیمت پایه LPG ایران ۳۹۷ دلار بود، اما میانگین فروش به حدود ۴۹۰ دلار رسید؛ یعنی حتی تا ۳۰ دلار بالاتر از قیمت آرامکو! این یعنی بازار خارجی تشنه LPG ایران است
LPG ایران حتی از آرامکو هم گرانتر فروش رفته است
رییس انجمن صنفی CNG با اشاره به نتایج معامله اخیر در رینگ بینالملل بورس انرژی گفت: در معامله ۸ آذر، قیمت پایه LPG ایران ۳۹۷ دلار بود، اما میانگین فروش به حدود ۴۹۰ دلار رسید؛ یعنی حتی تا ۳۰ دلار بالاتر از قیمت آرامکو! ایششن یعنی بازار خارجی تشنه LPG ایران است. چرا در حالیکه ظرفیت خالی سوخت CNG داریم باید چنین کالای ارزآوری را داخل کشور مصرف کنیم؟
او تأکید کرد: وقتی برای کالا مشتری خارجی وجود دارد و هر تن تا ۵۰۰ دلار خریداری میشود، مصرف داخلی یعنی سوزاندن ارز.»
CNG ظرفیت خالی دارد و میتواند ۴۵ میلیون لیتر بنزین را جایگزین کند
جوهری با اشاره به اینکه ایران دومین دارنده ذخایر گازی جهان است، گفت: «ظرفیت واقعی صنعت CNG حدود ۴۰ تا ۴۵ میلیون مترمکعب در روز است. اگر فقط همین ظرفیت فعال شود، میتواند روزانه ۴۰ تا ۴۵ میلیون لیتر بنزین را جایگزین کند و کشور را از واردات بینیاز کند.»
عجیب است که بهجای فعالسازی ظرفیت موجود CNG، بهسمت سوختی میرویم که زیرساخت ندارد و هزینه ایجاد زیرساخت آن میلیاردها دلار است
او افزود: “عجیب است که بهجای فعالسازی ظرفیت موجود CNG، بهسمت سوختی میرویم که زیرساخت ندارد و هزینه ایجاد زیرساخت آن میلیاردها دلار است. ”
زیرساخت LPG وجود ندارد؛ ایران باید میلیاردها دلار سرمایهگذاری کند
جوهری در ادامه گفت: «قیمت جهانی LPG حدوداً معادل هر کیلو ۶۰ هزار تومان است. مشخص است که دولت نمیتواند آن را با قیمت واقعی عرضه کند. و عرضه LPG با قیمت یارانهای فسادزا و عامل قاچاق است.
وقتی قیمت یارانهای شود، قاچاق آن به کشورهای همسایه شدیدتر هم خواهد شد. همان مسیری که در بنزین و گازوییل طی شد.
تضاد مأموریت در شرکت پخش فراورده های نفتی؛ توسعه CNG و LPG قابل تجمیع نیست
جوهری با انتقاد از ساختار جدید تصمیمگیری گفت: از حدود بیست سال پیش، مدیریت طرح CNG بهعنوان متولی رسمی توسعه این صنعت در شرکت ملی پخش فعال بود. اما از سال گذشته، بدون هیچ مطالعه کارشناسی، توسعه LPG نیز به همین مجموعه سپرده شده است. این تجمیع دو مأموریت متعارض، عملاً باعث تضعیف نقش حاکمیتی CNG و سردرگمی در سیاستگذاری سوخت شده است.
جوهری خطاب به دولت گفت: انتظار میرود دولت هرچه سریعتر این تضاد منافع را برطرف کرده و نقش حاکمیتی مدیریت طرح CNG را تقویت کند.
ورشکستگی ۹۰ درصد آزمایشگاههای CNG؛ زنگ خطر بیاعتمادی به سیاستهای دولت
جوهری در ادامه با اشاره به سرنوشت تلخ سرمایهگذاران بخش خصوصی در CNG گفت:
حدود ۴۰۰ آزمایشگاه آزمون مخازن CNG با سرمایه کامل بخش خصوصی ایجاد شد. برای هر آزمایشگاه حدو یک میلیارد تومان در سال ۱۳۹۶ هزینه شد، اما بهدلیل بیبرنامگی دولت در فرآیند آزمون مخازن – که منشأ اصلی حادثههای CNG بود – تقریباً ۹۰ درصد این آزمایشگاهها ورشکست شدند.
او تأکید کرد: وقتی بخش خصوصی چنین تجربهای دارد، چگونه باید به سرمایهگذاری جدید در پروژهای بسیار پرریسکتر مثل LPG اعتماد کند؟
اخطار به سرمایهگذاران: ریسک بالا، بازده نامطمئن
جوهری در پایان خطاب به متقاضیان سرمایهگذاری در طرحهای LPG گفت: وقتی یک تصمیم دولتی میتواند یک کسبوکار را به اوج برساند یا نابود کند، باید با احتیاط وارد شد.
سابقه سیاستگذاریهای متناقض در حوزه سوخت نشان داده که بخش خصوصی نباید بدون تضمین و تحلیل فنی، سرمایه خود را در معرض خطر بگذارد.
جوهری در جمعبندی هشدار داد: ورود LPG به سبد سوختی کشور نه توجیه اقتصادی دارد، نه توجیه فنی و نه توجیه امنیت انرژی. این تصمیم بهجای حل مشکل، آن را چند برابر میکند.
منبع:تحلیل بازار
