امید محمدی؛ بازار گروه خودرو: صنعت خودرو کشور در حالی در مسیر پرچالش خود حرکت می کند که بخش قطعه سازی به عنوان ستون فقرات این صنعت، با کم سابقه ترین بحران های مالی و ارزی در سال های اخیر مواجه شده است. کمبود منابع ارزی، تاخیر در پرداخت مطالبات از سوی خودروسازان، ناترازی انرژی و توقف تصمیم گیری های کلان در حوزه تامین مالی، مجموعه ای از موانع را پدید آورده که امروز حیات تولید را در این صنعت به مرز هشدار رسانده است. جریان تامین نقدینگی در این صنعت همچنان قفل است و ارز تنها به صورت قطره چکانی در اختیار تولیدکنندگان قرار می گیرد. از سوی دیگر، بدهی سنگین خودروسازان به قطعه سازان و نگرانی از آینده همکاری با شرکای خارجی، زنجیره تولید خودرو را در وضعیتی شکننده قرار داده است. به این چالش ها باید بحران رو به گسترش انرژی را نیز افزود؛ بحرانی که با شروع زمستان، تهدیدی جدی برای استمرار تولید در کارخانه های قطعه سازی و خودروسازی به شمار می رود. از همین رو برای بررسی وضعیت زنجیره تامین با «آرش محبی نژاد»، دبیر انجمن صنایع همگن نیرو محرکه و قطعه سازان خودرو کشور به گفت و گو پرداختیم؛
* باتوجه به قول وزیر صمت جهت پرداخت تسهیلات مالی به دو خودروساز بزرگ آیا زمان پرداخت این تسهیلات مشخص شده است؟
بله، طبق بیانات وزیر صمت، بنا بود هفته گذشته این تسهیلات پرداخت شود اما هیئت عالی بانک مرکزی تشکیل نشد، چون برخی از اعضا در جلسه حضور نداشتند. جلسه هیئت عالی بانک مرکزی امروز تشکیل و درباره دو بسته تسهیلاتی به ارزش حدود ۲۰ همت تصمیم گیری می شود. امیدواریم در نهایت این مصوبه تصویب و منابع آن مستقیما به حساب قطعه سازان واریز شود.
* وضعیت تخصیص و تامین ارز قطعه سازان در چه شرایطی است؟
وضعیت تامین ارز قطعه سازان متاسفانه مناسب نیست، ارزی وجود ندارد که این شرکت ها بتوانند از آن استفاده کنند. مدت ها است که منابع ارزی در بانک مرکزی مانده و پرداخت ها به صورت قطره چکانی انجام می شود. تنها راه حل شرایط فعلی این است که بازار دوم آزاد شود تا قطعه سازان بتوانند از آنجا ارز مورد نیاز خود را تامین کنند. البته این موضوع مشروط به تک نرخی شدن ارز است، چرا که اگر چند نرخی باقی بماند، برخی از قطعه سازان از بازار اول و برخی دیگر از تولیدکنندگان مجبورند از بازار دوم ارز تهیه کنند. همین مساله باعث می شود ناهماهنگی در تامین ارز بین قطعه سازان و حتی مونتاژکاران خودرو نیز ایجاد شود.
بدهی خودروسازان کوچک به قطعه سازان بین ۲۰ تا ۳۰ همت است که از این میزان، کمتر از ۱۰ همت مربوط به بدهی های معوق است
* بدهی خودروسازان کوچک به زنجیره تامین در چه شرایطی است؟
بدهی خودروسازان کوچک به قطعه سازان بین ۲۰ تا ۳۰ همت است که از این میزان، کمتر از ۱۰ همت مربوط به بدهی های معوق است. این بدهی ها شامل تمام خودروسازان اعم از تجاری و سواری می شود. شرایط فعلی خودروسازان کوچک رو به وخامت است، ما شاهد برگشت خوردن چک های برخی از این خودروسازان هستیم.
* نگرانی های از ترک شرکای چینی صنعت خودرو وجود دارد، در صورت بروز این مساله سرمایه گذاری زنجیره تامین جهت داخلی سازی قطعات منجربه تکرار تجربه خروج فرانسوی ها بعد از تحریم های ظالمانه خواهد شد؟
در کوتاه مدت، چنین اتفاقی بعید است. اما در بلند مدت ممکن است چنین نگرانی هایی مشروط به فعال شدن اسنپ بک و جبر تحریم ها به شرکت های چینی و تصمیم گیری آن ها جهت تبعیت از تحریم ها به واقعیت تبدیل شود.
* سایه کمبود انرژی در فصل سرما تا چه میزان می تواند برای زنجیره تامین و خودروسازان چالش ایجاد کند؟
متاسفانه دوباره با ناترازی های انرژی روبه رو هستیم، رئیس جمهور اعلام کردند بحران آب داریم. باتوجه به اینکه هنوز در فصل پاییز هستیم؛ فصلی که نه سرمای شدیدی داریم و نه فشار بالایی به شبکه انرژی وجود دارد. با این حال، اگر از حالا برنامه ریزی نکنیم، در زمستان حتما با چالش های جدی روبه رو می شویم.
* باتوجه به رشد نرخ ارز و کمبود نقدینگی در زنجیره تامین، خودروسازان تا چه میزان در اصلاح قیمت قراردادهای قطعه سازان تعامل دارند؟
اصلاح قیمت ها باید سریع، منصفانه و واقعی انجام شود، خودروسازان باید با منطق و بر اساس داده های واقعی صورت های مالی حسابرسی شده، قیمت ها را اصلاح کنند. وقتی قیمت قطعات در صورت های مالی واقعی درج نشود، عملا خودروساز هم نمی تواند قیمت گذاری درستی انجام دهد.
منبع:تحلیل بازار
