بازار؛ گروه بورس: بازار سرمایه در روزهای اخیر شاهد تحولاتی بود که هرچند به‌طور کامل از فضای سنگین و سرد پیشین فاصله نگرفته، اما نشانه‌هایی از بازگشت آرامش و شکوفایی محتاطانه را در دل خود دارد. خریداران همچنان با احتیاط قدم برمی‌دارند و فضای کلی بازار بین دو قطب امید و بدبینی در نوسان است؛ با این‌حال، تفاوت امروز در آن است که رنگ امید اندکی از سیاهی مطلق گذشته عبور کرده و جرقه‌هایی از امکان بهبود ظاهر شده است.
روزنه‌هایی از بهبود سیاسی، به‌ویژه در سایه تعویق ۴۰ روزه اجرای مکانیسم ماشه، نوعی فرصت تنفس برای بازار ایجاد کرده‌اند. این فضای جدید، گرچه با تردید همراه است، ولی آن‌قدر تأثیرگذار بود که در معاملات انتهای روزهای اخیر، اثرات آن را دیدیم: فشار فروش کنترل شد، قیمت‌ها کمی تعدیل شدند، و بازار نشانه‌هایی از مقاومت و بازیابی خود را به نمایش گذاشت.
پویان مظفری باید توجه داشت که صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر طلا نیز با افت مواجه شدند. برخلاف تصور اولیه، این ریزش‌ها ناشی از کاهش تنش نبوده بلکه فضای کلی بازار را می‌توان به نوعی “امید به فرج” تعبیر کرد، که بازار در انتظار تحولات آینده فروشنده شده است
علاوه بر این، انتشار گزارش‌های مثبت مالی از شرکت‌ها و ورود به فصل مجامع، جریان انگیزشی تازه‌ای برای ورود سرمایه‌گذاران ایجاد کرده است. آن‌گونه که دیده شد، در برخی نمادها حتی یک خبر اقتصادی مثبت توانست مانع از افت بیشتر قیمت شود یا رشدی اندک را رقم بزند. همچنین زمزمه‌هایی در خصوص تأمین مالی ۱۵ همتی در جریان است که نشان می‌دهد بازار از پشتوانه نقدینگی لازم برای حمایت برخوردار شده و دست بازیگران برای تقویت آن بازتر شده است.
در روزهایی که فضای بازارهای مالی ایران تحت تأثیر ابهامات ژئوپلیتیکی و سیاست‌های پولی قرار دارد، تحلیلگران به بررسی نقش عوامل بین‌المللی و داخلی در روندهای معاملاتی می‌پردازند. در حال حاضر بررسی نسبتا دقیق از ذهنیت غالب در بازار سرمایه، نوسانات در صندوق‌های مبتنی بر طلا، و چالش‌های مرتبط با نقدینگی و سیاست خارجی می‌تواند چشم‌انداز بازار را تعیین کند.
پویان مظفری کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با خبرنگار بازار گفت: باید توجه داشت که صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر طلا نیز با افت مواجه شدند. برخلاف تصور اولیه، این ریزش‌ها ناشی از کاهش تنش نبوده بلکه فضای کلی بازار را می‌توان به نوعی “امید به فرج” تعبیر کرد، که بازار در انتظار تحولات آینده فروشنده شده است.
وی افزود: در کنار این تحولات، جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، از آمادگی برای مذاکره با ایران سخن گفت تا شاید مانع فعال‌سازی مکانیسم ماشه شود. از طرف دیگر، مقامات ایران اعلام کرده‌اند که توقف غنی‌سازی خط قرمز ایران خواهد بود. این موضع‌گیری‌ها حاکی از تداوم فضای چالش‌برانگیز در حوزه سیاست خارجی هستند، به‌ویژه با توجه به اینکه خواسته‌های غرب از غنی‌سازی فراتر رفته و اکنون محدودیت‌هایی برای برد موشکی نیز مطرح شده است.
مظفری تاکید کرد: در حوزه انرژی، اطلاعات منتشرشده از بازار نفت نشان می‌دهد که صادرات نفت ایران به چین طی ماه ژوئن به ۱.۷ میلیون بشکه در روز رسیده بالاترین رقم ثبت‌شده از اسفند سال گذشته است. این افزایش چشمگیر بر واردات کلی نفت چین نیز اثرگذار بوده و از سوی دیگر، دولت ایران نیز تصویب افزایش ظرفیت تولید نفت تا ۲۵۰ هزار بشکه در روز را اعلام کرده است.
وی افزود: از طرف دیگر نقش بانک مرکزی در سیاست‌های پولی به‌وضوح انقباضی بوده است؛ در حراج‌های اخیر عملیات بازار باز، حجم نقدینگی در اختیار بانک‌ها از ۴۷۸۰ همت به ۴۰۰ همت کاهش یافته که نشانه‌ای از تلاش برای کنترل نقدینگی و تورم است. بنابراین، در شرایط فعلی اولویت اصلی حفظ ارزش پول است و ترکیب صندوق‌های درآمد ثابت و طلا بهترین گزینه به‌شمار می‌رود؛ سرمایه‌گذاری در سهام تنها در مواردی خاص قابل توصیه خواهد بود.
تجربه‌های تلخ گذشته همچنان در ذهن فعالان بازار
تجربه‌های تلخ گذشته همچنان در ذهن فعالان بازار نقش بسته و همین حافظه تاریخی باعث شده فضای غالب، همچنان با احتیاط و بدبینی همراه باشد. بسیاری به یاد دارند که امید به مذاکرات قبلی، ناگهان با ضربه‌های سنگین سیاسی بر باد رفت و این بار نیز، تمایل ندارند با تمام قوا وارد شوند. به قولی، بازار شبیه به بیماری است که در جریان مذاکره ۱۲ گلوله خورده ولی هنوز زنده است و نماز صبح خود را زیر آوار خوانده! وضعیت فعلی نه نشانه‌ای از سلامت کامل است و نه حاکی از فروپاشی، بلکه دوره‌ای است که نیاز به گذر زمان، مرهم‌گذاری و مراقبت‌های دقیق دارد تا امکان احیا فراهم شود.
به گفته حسن کاظم زاده در بسیاری مواقع، انتظارهایی که باید صرفاً از سهامداران عمده، که غالباً حقوقی و دولتی هستند، وجود داشته باشد، به کل نهادهای حقوقی تعمیم داده می‌شود. در حالی‌که بسیاری از حقوقی‌ها با انگیزه‌هایی مشابه سرمایه‌گذاران حقیقی در بازار فعالیت می‌کنند و نمی‌توان از آن‌ها انتظار رفتاری مشابه سهامداران عمده داشت
با این حال، در میان این پیچیدگی‌ها، فضای سیاسی آرام‌تر می‌تواند تأثیر روانی مهمی بر بازار داشته باشد. برخی از سرمایه‌گذاران با دیدن عقب‌نشینی جنگ و جدیت نسبی در مذاکرات، جریان نقدینگی خود را به‌آرامی به بازار بازگردانده‌اند. ولی همزمان، گروهی دیگر همچنان ترجیح می‌دهند از حاشیه نظاره‌گر باشند تا یقین بیشتری حاصل شود.
حسن کاظم زاده در گفتگو با خبرنگار بازار گفت: در فضای بورس ایران، تفکیک میان سرمایه‌گذاران حقیقی و حقوقی غالباً به‌درستی انجام نمی‌شود. در بسیاری مواقع، انتظارهایی که باید صرفاً از سهامداران عمده، که غالباً حقوقی و دولتی هستند، وجود داشته باشد، به کل نهادهای حقوقی تعمیم داده می‌شود. در حالی‌که بسیاری از حقوقی‌ها با انگیزه‌هایی مشابه سرمایه‌گذاران حقیقی در بازار فعالیت می‌کنند و نمی‌توان از آن‌ها انتظار رفتاری مشابه سهامداران عمده داشت.
وی افزود: افزایش تقاضای احتیاطی برای نگهداری نقدینگی به شکل تومان در شرایط فعلی، منجر به کاهش تقاضا برای انواع کالاها و دارایی‌های سرمایه‌ای شده است و دلار نیز از این روند مستثنا نبوده. البته پیش‌بینی می‌شود از نیمه دوم سال، تقاضا برای دلار دوباره رشد کند، اما فعلاً هراس از آینده و ترجیح به نگهداری پول نقد، تمامی بازارها را در وضعیت انجماد قرار داده؛ تا حدی که احتمال کاهش نرخ بهره در کوتاه‌مدت نیز قوت گرفته است.
براساس این گزارش، بازار ایران در حال عبور از مرحله‌ای بحرانی به یک وضعیت انتظار و احتیاط است؛ جایی که تصمیمات سیاسی و پولی بیشترین اثرگذاری را بر رفتار سرمایه‌گذاران دارند. در حالی‌که تنش‌های منطقه‌ای و دیپلماسی بین‌المللی همچنان سایه سنگینی بر بازار انداخته‌اند، راهکارهایی مانند حفظ نقدینگی و تمرکز بر دارایی‌های کم‌ریسک نظیر صندوق‌های درآمد ثابت و طلا، بهترین گزینه‌ها برای مدیریت سرمایه در شرایط فعلی محسوب می‌شوند. از سوی دیگر، شناخت دقیق‌تر تفاوت میان حقوقی‌ها و حقیقی‌ها می‌تواند به درک صحیح‌تر رفتار بازار و طراحی سیاست‌های بهینه کمک کند.
منبع:تحلیل بازار
