خاکبرداری ساختمان با لودر و مراحل اجرای آن

به گزارش تیتر۲۴، ساخت سازه های مهندسی فرایند پیچیده‌ای است که عوامل متعددی در آن دخیل هستند. هر یک از این عوامل به نوبه خود دارای اهمیت خاصی می‌باشد. خاک‌برداری ساختمان نیز از این موارد است. 

این فرایند به دلیل اینکه با هدف آماده‌سازی بستر پروژه برای اجرای انواع سازه‌ها انجام می‌شود و پیچیدگی و حساسیت بسیار بالایی دارد اگر به درستی و اصولی انجام نشود، تمام پروژه را دچار مشکل خواهد کرد. به همین دلیل انجام شدن فرایند خاک‌برداری توسط یک مجری معتبر و با سابقه ضروری است.

مراحل خاکبرداری زمین

۱.نقشه ‌برداری از زمین

اولین مرحله، در خاکبرداری ساختمان طراحی نقشه است. اهمیت کلی نقشه برداری ساختمان در این است که ممکن است ساختمان‌ها دارای شیب‌هایی در نمای ظاهری و طراحی ساخت باشند. اصول اولیه نقشه‌برداری ساختمان شامل بررسی جغرافیایی، خاک و نقشه‌برداری از خدمات زیرزمینی است.

نوع خاک و میزان فاصله ‌ای که باید برای پی‌ ریزی ساختمان توسط ساختمان‌های دیگر در نظر گرفته شود از نکات بسیار مهم و حائز اهمیت در خاک‌برداری ساختمان می‌باشد. نقشه برداری دید بازتر و بهتری را به ما از زمین ارائه می‌دهد.

همچنین به مهندسان کمک می‌کند که بتوانند نقاط قوت و ضعف زمین را بشناسند و برای طراحی سازه ایمن و پایدار تصمیمات بهتری بگیرند. در این مرحله از یک سری ابزارهای تخصصی مانند دوربین، توتال استیشن، جی پی اس دوفرکانسه و… استفاده می‌کنند.

اگر در نقشه ساختمان‌ طبقه منفی داشته باشیم و یا همسایه مجاور در کنار سازه وجود داشته باشد، باید مراحل خاکبرداری ساختمان را تا نزدیک‌ترین بخش ساختمان همسایه انجام دهیم. همچنین باید بدانید که عملیات خاکی باید پس ‌از پایدارسازی گود و سازه نگهبان انجام شود.

از جمله اقداماتی که در فرایند نقشه برداری انجام می‌گیرد می‌توان به بررسی دقیق مرزهای توپوگرافی زمین و تعیین نقاط شکست ارتفاعی را نام برد. در صورتی که زمین شما دارای شیب یا ناهمواری‌هایی باشد این موارد را باید در طراحی فونداسیون و مراحل خاکبرداری لحاظ کنید.

شناسایی دقیق مسیرهای عبور تجهیزات زیرزمینی مثل لوله‌های آب و گاز یا کابل‌های برق می‌تواند برای جلوگیری از آسیب‌های ناخواسته‌ای که حین حفاری انجام می‌دهید، اهمیت و جایگاه خاصی داشته باشد. 

در پایان، گزارش کامل نقشه برداری به عنوان یکی از مدارک فنی پروژه در اختیار تیم پروژه قرار خواهد گرفت تا روند اجرای پروژه شما با دقت و هماهنگی لازم پیش رود.

۲.تحقیقات ژئوتکنیک و مهندسی

این تحقیقات بر اساس مرحله دوم تکمیل شده نقشه ساختمان صورت می‌گیرد و می‌توان آن را یکی از مراحل خاکبرداری ساختمان در نظر گرفت. این مرحله همان مرحله‌ای است که تعیین کننده عمق و میزان تقویت زمین برای بنیاد ساختمان می‌باشد.

 در این قسمت باید با دقت لازم اطلاعات مربوط به نوع خاک همچنین تراکم آن و میزان مقاومتی که زمین دارد بررسی شود تا لودر توانایی اجرای عملیات خاکبرداری را به صورت اصولی و استاندارد داشته باشد. انجام این مرحله از اهمیت بالای برخوردار است، به این دلیل که هرگونه اشتباه در تعیین عمق خاکبرداری می‌تواند منجر به ضعف در سازه ساختمان شود.

در این مرحله کارشناسان و مهندسان می‌توانند تصمیم‌های لازم درباره تقویت زمین و خاک و استفاده از ملات‌های تثبیت کننده یا اجرای روش‌ های خاکبرداری را مورد ارزیابی قرار دهند. در نهایت این پروسه و این مقدمات نقش کلیدی را در استحکام پایداری ساختمان اجرا می‌کند.

۳.تایید ساختمان برای شروع خاکبرداری

زمانی که طرح و ساختار ساختمان تاییدیه نهایی را بگیرد اجازه و امکان شروع مراحل خاکبرداری پروژه کلید خواهد خورد.

۴.پاکسازی سایت پروژه ساختمانی

یکی از مراحل حیاتی و اولیه اجرای هر پروژه ساختمانی پاکسازی سایت است زیرا موانع طبیعی یا مصنوعی می‌تواند عملیات خاکبرداری و ساخت و ساز را به تاخیر بیندازد و حتی کیفیت کار را پایین بیاورد.

در این مرحله، آماده ‌سازی و پاکسازی زمین از گیاهان، سنگ‌ها و سایر موانع سطحی انجام می‌شود تا زمین برای شروع عملیات خاکبرداری ساختمان آماده گردد. در پروژه های عمرانی این فرایند تحت عنوان “پاکسازی سایت” شناخته می‌شود و از تجهیزاتی چون بلدوزر و لودر و بیل مکانیکی استفاده می‌کنند تا بتوانند تمامی عناصر غیر ضروری چون بوته‌ها و درختان و سنگ‌های بزرگ نخاله موجود را در پروژه به طور کامل حذف و پاکسازی کنند.

همچنین با پاکسازی سایت می‌توان ایمنی کار و محیط را افزایش داد و دقیق و سریعتر پروژه را اجرا کرد.

۵.درجه بندی خاک

مسطح بودن یا غیر مسطح بودن زمین و نوع خاک در نحوه انجام مراحل خاکبرداری تاثیر بسزایی دارد. برای تعیین نوع خاک در حین مراحل خاکبرداری باید به نکات زیر توجه داشته باشید:

یکی از مهمترین فاکتورهای اجرای صحیح مراحل خاکبرداری درجه‌بندی خاک زمین است. زمین مسطح یا ناهموار باعث می‌شود که روش‌ها و تجهیزات مختلفی برای خاک‌برداری انتخاب کنیم و این تجهیزات مختلف موجب شود تا عملیات ما با بهترین کیفیت صورت بگیرد.

نوع خاک تاثیر زیادی بر دشواری خاکبرداری دارد بدین صورت که خاک‌ هایی که سفت و سنگی هستند قابلیت برداشت سریع‌تری دارند. برای تعیین کردن نوع خاک در حین خاکبرداری باید به مواردی چون تراکم، میزان رطوبت و وجود سنگ‌های زیرسطحی و نوع دانه‌بندی خاک دقت کنید.

۶.خاک شیبدار

خاک شیبدار به حالتی گفته می‌شود که خاک نسبت به ترانشه دارای شیب باشد. همچنین لازم است شیب خاک متناسب با نوع خاک در زاویه مناسبی قرار گیرد. برای مثال خاک‌هایی که رسی هستند نیاز کمتری به زاویه شیب و محافظت بیشتر دارند تا از لغزش و ریزش‌ها جلوگیری شود.

در حالی که خاک‌های ماسه‌ای شیب‌های تندتری دارند و نیز قابلیت پذیرش شیب تند بیشتری دارند. اگر این زاویه‌ها به خوبی رعایت نشود می‌تواند باعث ریزش خاک و آسیب به سازه‌های مجاور یا حتی خطر جانی برای کارگران شود.

به همین علت مهندسان ژئوتکنیک قبل از شروع کردن عملیات با بررسی کردن ویژگی‌های خاک سعی می‌کنند بهترین شیب را تعیین کنند و در صورت نیاز اقدام به نصب سازه‌های نگهدارنده مانند دیوارهای حائل می‌کنند تا ایمنی و پایداری خاک را بیشتر کنند.

۷.خرد کردن خاک

در این فرایند، خرد کردن خاک به صورت گام به گام انجام می‌گیرد. این فرایند فقط برای خاک‌ هایی است که سفت ‌تر از حد معمول هستند. فرایند خاکبرداری و گودبرداری باید طبق اصول انجام شود تا مراحل آن به صورت دقیق صورت گیرد و همچنین خطرات احتمالی به حداقل برسد.

۸.نصب نشانه‌های استاندارد برای خاکبرداری

یکی از مراحل خاکبرداری ساختمان نصب علائم و ستون‌های نشانگر نیمه دائمی برای تعیین کردن یک معیار اندازه‌گیری است. علاوه بر این نشانه‌های موازی این علائم به صورت عمودی برای تعیین کردن محل درست پایه‌ها در نظر گرفته شود.

روع خاکبرداری ساختمان

هدف خاکبرداری ساختمان، اطمینان از اندازه و عمق زمین با توجه به اطلاعات درج شده در طرح ساختمان است.

زمانی خاکبرداری درست انجام می‌شود که سستی خاک بر مقاومت ساختمان اثر منفی نگذارد و نه تا حدی عمیق باشد که مصالح ساختمان تحت آسیب یا تغییر خواص فیزیکی قرار بگیرند. از مراحل اصلی خاکبرداری ساختمان، پایه‌ها و اسکلت اصلی ساختمان است.

ماشین‌آلات در مراحل خاکبرداری ساختمان

جهت انجام عملیات‌ خاکی در ساخت و ساز از ابزار و ماشین‌آلات مخصوصی استفاده می شود که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد:

• بیل مکانیکی

• لودر

• مینی لودر

• شاول

بتن‌ریزی پس از خاکبرداری

گاهی لازم می‌شود از حد مجاز تعیین شده خاک برای ساختمان قدم را فراتر گذاریم تا به یک سطح مناسب و مطمئن‌تری از زمین دسترسی پیدا کنیم.

در این مواقع می‌توان برای رسیدن به حد مجاز از بتن برای بنیاد و پی ریزی ساختمان استفاده کرد. یکی از مراحل حیاتی در اجرای پروژه‌های ساختمانی بتن‌ریزی‌ست که نقش بسیار مهمی در ایجاد یک زیرساخت محکم و پایدار ایفا می‌کند.

این مرحله به منظور تثبیت گام گام و جلوگیری کردن از نشست‌های ناخواسته ساختمان انجام می‌گیرد. پس از اینکه عملیات خاکبرداری و آماده‌سازی سطح زمین صورت گرفت بتن‌ریزی آغاز می‌شود. این عملیات جهت تقویت بنیاد ساختمان انجام می‌گیرد تا وزن سازه به صورت یکنواخت بر روی زمین منتقل شود.

همچنین این کار باعث افزایش دوام سازه در برابر عوامل طبیعی مانند زلزله، باران و تغییرات دمایی انجام می‌شود.

ایمنی در حین خاکبرداری

یکی از مراحل حساس در عملیات خاکبرداری رعایت ایمنی و نصب تجهیزات مناسب برای خطرات احتمالی در هنگام خاکبرداری است.

حفاظت از کارگران و افراد در هنگام خاکبرداری ساختمان از وظایف اصلی پیمانکار است. افزون بر این نظارت مستمر بر شرایط محیطی و وضعیت خاک، از بروز حوادث، سقوط‌ های ناگهانی یا ریزش دیوار خاک جلوگیری خواهد کرد. استفاده از فناوری‌های نوینی چون حسگرهای لرزه‌ای و سیستم‌های هشدار دهنده نیز نقش پررنگی را در پروژه ایفا می‌کنند. علاوه بر این پیمانکاران باید از به کارگیری نیروی متخصص و مجرب اطمینان حاصل کرده و برای همه کارگران تجهیزات ایمنی چون کلاه ایمنی، کمربند ایمنی و کفش ایمنی فراهم کنند.

در آخر باید این نکته را مد نظر داشت که ایمنی در خاکبرداری تنها یک الزام و قانون نیست بلکه پایه‌ای برای تضمین سلامت همه افراد پروژه همچنین موفقیت بیشتر در اجرای عملیات ساختمانی می‌باشد.

محاسبه حجم خاکبرداری ساختمان

یکی از مواردی که اهمیت بالایی در عملیات و پروژه ساختمانی دارد محاسبه حجم خاکبرداری ساختمان است. این مورد با استفاده از یک فرمول مهندسی به صورت یکسان در شرایط و ساختمان‌های مختلف به شکل زیر اندازه‌گیری می‌شود که به آن اشاره خواهیم کرد.

حجم خاکبرداری ساختمان با فرمول زیر محاسبه می‌شود :

ضرب طول و عرض در ارتفاع خاک.

در صورتی که مقدار خاک اندک باشد حجم خاک به شکل زیر محاسبه خواهد شد:

حجم مخروط (انباشته شدن خاک) = ارتفاع × مساحت قاعده × ⅓

مصالح خاکریزی، اصلاح مصالح و آماده‌سازی بستر خاکریزی پس از پایان مراحل خاکبرداری، عملیات خاکریزی آغاز می‌شود. در این مرحله معمولاً از خاک‌های باقیمانده‌ی حاصل از خاکبرداری برای پر کردن فضاهای خالی استفاده می‌شود. اما اگر این خاک‌ها از نظر مقاومت یا کیفیت مناسب نباشند، باید به‌جای آن‌ها از خاک‌های مناسب مانند خاک رس اصلاح‌شده یا سایر مصالح تاییدشده توسط مهندس ناظر استفاده شود تا استحکام و پایداری زمین تأمین گردد.

اصول و قوانین خاکبرداری

اجرای خاکبرداری شامل مراحل مختلفی است که از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به آماده‌سازی و بسترسازی زمین، آماده‌سازی بستر خیابان، تأمین و اصلاح مصالح خاکریزی و اجرای لایه‌های خاکریزی اشاره کرد.

اندازه اصولی شیب خاکبرداری

یکی از کارهای کاملا گسترده و تحقیقاتی برای عملیات خاکبرداری، تعیین شیب مناسب خاک می‌باشد که باید تحت نظارت افراد متخصص صورت بگیرد. همچنین انواع خاک به صورت نرم شنی، سخت، سنگ و… بر انجام عملیات تاثیرگذار هستند.

مراحل گرفتن مجوز برای خاکبرداری ساختمان

با راه‌اندازی سامانه مدیریت پسماندهای ساختمانی و عمرانی الکان، پلاک‌های ثبتی می‌توانند پس از انتخاب پیمانکار خاک‌بردار و انعقاد قرارداد، برای ثبت قرارداد پسماند خود به دفاتر خدمات الکترونیک مراجعه کنند و قرارداد را همانجا ثبت نمایند.

توافقی بین مالک و پیمانکار، که معمولاً با ارائه مجوز فعالیت توسط مالک از شهرداری همراه است، منجر به عقد قرارداد می‌شود. پس از انتخاب پیمانکار توسط مالک در دفاتر خدمات الکترونیک، پیمانکار با تکمیل فرم معرفی پیمانکار به معاونت پسماندهای ساختمانی و عمرانی مراجعه می‌کند و قرارداد را تحویل می‌دهد در ادامه نیز درخواست صدور مجوز و پرداخت هزینه خدمات صورت می‌پذیرد.

مرحله بعدی تشکیل پرونده یا خاکبرداری است. متقاضی بعد از اینکه به امور اداری معاونت مربوطه برای اخذ مدارک و اعلام هزینه اقدام کرد به امور مالی برای صدور فیش نقدی مراجعه می‌کند و در بخش امور اداری به تشکیل پرونده وی پرداخته خواهد شد.

قیمت و تعرفه خاکبرداری ساختمان

قیمت‌ها و تعرفه خاکبرداری ساختمان نسبت به سختی زمین و موقعیت مکانی متفاوت هستند و هزینه در هر متر مکعب یکسان نیست.

پیشنهاد ما به شما این است که خاک‌برداری ساختمان خود را به شرکت‌های معتبر و مجرب بسپارید تا بتوانید از هزینه‌ها و خسارت‌هایی احتمالی جلوگیری شود.

جمع‌بندی

خاکبرداری با لودر، یکی از مراحل مهم در آماده‌سازی زمین برای ساخت‌وساز است که سرعت و دقت در اجرای آن نقش زیادی در پیشرفت پروژه دارد. بهره‌گیری از تجهیزات مناسب و نیروی متخصص، شرط موفقیت در این مرحله است. شرکت ویستا ارگ سازه با تجربه عملی در اجرای پروژه‌های عمرانی و در اختیار داشتن ماشین‌آلات به‌روز، می‌تواند گزینه‌ای مطمئن برای اجرای اصولی عملیات خاکبرداری باشد.