به گزارش گروه سیاست خارجی خبرگزاری تسنیم ، سید عباس عراقچی وزیر امور خارجه کشورمان در یادداشتی با عنوان «جنبش غیرمتعهدها در منظر جهانی در حال تغییر: تاملاتی در آستانه نشست کامپالا» تاکید کرد: جنبش غیرمتعهدها به این دلیل که به طور واقعی مردم‌شناختی را به نمایش می‌گذارد و حقیقتاً دین‌گرایانه جهان را عرضه می‌کند. جایگزین دموکراتیک برای باشگاه های انحصاری و خود منتخب مانند G7 در دوره‌ای که با یک سری شوک‌های سیستمی مشخص شده است، از تهدیدات سایبری پیچیده گرفته تا بحران‌های بشردوستانه، این جنبش استقلال استراتژیک را ترویج می‌کند و به اعضای خود اجازه می‌دهد تا بدون وابستگی یا تسلیم رقابت قدرت‌های بزرگ را طی کنند.
متن این یادداشت به شرح زیر است:
نوزدهمین نشست موقت وزیران جنبش غیرمتعهدها هم اکنون در کامپالا در حال برگزاری است. این نشست به ویژه در شرایطی که روابط بین‌الملل معاصر پیچیده‌تر شده است اهمیت دارد. این نشست که به ریاست اوگاندا برگزار می شود، هم مسیر حرکت جنبش از نوزدهمین نشست در ژانویه ۲۰۲۴ را بررسی می کند و هم بستر مهمی برای ارزیابی استراتژیک فراهم می کند.
موضوع آن “در نظر گرفتن همکاری برای رفاه مشترک جهانی” است و فرصتی برای ارزیابی اجرای قطعنامه های قبلی و بحث در مورد موضوعات فوری مانند اصلاح نهادهای سازمان ملل، تروریسم، چالش های منطقه ای و فرامنطقه ای، حقوق بشر، تغییرات آب و هوایی، تجارت، توسعه و ساختار صلح بین المللی فراهم می کند. جنبش غیرمتعهدها برای جمهوری اسلامی ایران نمادی زنده از اصول بنیادین حاکمیت ملی و مقاومت اصولی در برابر ساختارهای سلطه‌جو است که کاملاً با سیاست خارجی ما بر اساس عزت، تعهد سازنده و همبستگی مستمر با کشورهای جنوب جهان همخوانی دارد.
جنبش عدم تعهد در دهه های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ به عنوان پاسخی آگاهانه و اصولی به میراث استعمار و دوقطبی جنگ سرد ظهور کرد. کنفرانس تاریخی باندونگ در سال ۱۹۵۵ کشورهای آسیایی و آفریقایی را گرد هم آورد تا به شدت امپریالیسم را رد کنند و اصولی مانند عدم مداخله در امور داخلی، احترام متقابل به حاکمیت و همزیستی مسالمت آمیز را ایجاد کنند. این اجماع اساسی در اجلاس سران بلگراد در سال ۱۹۶۱ به اوج خود رسید. جایی که ۲۵ عضو اصلی به طور رسمی عدم تعهد را به عنوان یک استراتژی منسجم برای دیپلماسی مستقل در برابر رقابت ابرقدرت ها ایجاد کردند.
حمایت جدی ایران از این جنبش پس از انقلاب اسلامی ۱۹۷۹ بیشتر شد و عضویت رسمی ایران در همان سال در اجلاس هاوانا به ثبت رسید. اخلاق انقلابی ما که ریشه در اصول ضد امپریالیستی و آرمان استقلال واقعی داشت، با رسالت جهانی جنبش غیرمتعهدها طنین انداز شد و به جمهوری اسلامی اجازه داد تا از آرمان های تحول آفرینی مانند آزادی فلسطین و دموکراتیزه سازی ساختارهای حاکمیت جهانی دفاع کند.
در طول دهه‌ها، جنبش غیرمتعهدها انعطاف‌پذیری نهادی قابل توجهی را نشان داده است. از دفاع اولیه در برابر بلوک ها در جنگ سرد تا پرداختن به چالش های مختلف جهانی شدن پس از سال ۱۹۹۱. نگرانی های اصلی که در ابتدا حول محور موضوعاتی مانند پایان استعمار و دفاع از نظم جدید اقتصادی بین المللی بود به اولویت های امروزی مانند تاب آوری آب و هوا، عدالت دیجیتال، همکاری ضد تروریستی و سازوکارهای مقابله با همه گیری تبدیل شده است. امروزه این جنبش شامل ۱۲۰ کشور عضو است که بیش از نیمی از جمعیت جهان را نمایندگی می کنند و بزرگترین مجمع چندجانبه خارج از سازمان ملل است.
ایران در این چارچوب نقش فعال و تعیین کننده ای داشته است. از جمله میزبانی اجلاس تهران در سال ۲۰۱۲ که به پیشبرد مذاکرات جدی در زمینه خلع سلاح هسته ای، فلسطین و مقاومت جمعی در برابر یکجانبه گرایی اختصاص داشت. مواضع ما اصولی و ثابت است: حمایت بی وقفه از موضوع فلسطین و مخالفت آشکار با تحریم های اجباری که حاکمیت کشورها را نقض می کند و با قوانین بین المللی در تضاد است.
رویدادهای اخیر مؤید این تعهد است. در حالی که ما از ابتکارات برای پایان دادن به نسل کشی در غزه استقبال می کنیم، همچنین بر نیاز به مکانیسم های پاسخگویی موثر و پایان قطعی اشغالگری تأکید می کنیم. همچنین حملات آمریکا و رژیم اسرائیل به خاک خود را به شدت محکوم می‌کنیم و تلاش برخی قدرت‌های غربی برای استفاده غیرقانونی از شورای امنیت برای بازگرداندن تحریم‌های اقتصادی علیه ایران را نقض اساسی تعهدات چندجانبه و روح همکاری بین‌المللی می‌دانیم.
چشم انداز ژئوپلیتیک کنونی اهمیت حیاتی جنبش عدم تعهد را به عنوان یک مجمع غیرقابل جایگزین برای اکثریت جهان تقویت می کند. در خاورمیانه، آتش‌بس تازه مذاکره شده در غزه فرصتی شکننده برای صلح پس از تلفات انسانی عظیم بیش از ۶۷۰۰۰ فلسطینی در کارزار نسل‌کشی رژیم اسرائیل از سال ۲۰۲۳ ارائه می‌کند. با این حال، تنش‌های ساختاری در لبنان، سوریه و سایر کشورهای منطقه ثبات منطقه را شکننده نگه داشته است. توسعه طلبی صهیونیستی در کنار در اختیار داشتن تسلیحات کشتار جمعی توسط رژیم اسرائیل، منبع اصلی بی ثباتی و ناامنی در منطقه به شمار می رود.
تشدید رقابت اقتصادی بین قدرت های بزرگ این تصویر پیچیده ژئوپلیتیکی را دشوارتر کرده است. افزایش اختلافات تجاری منجر به تکه تکه شدن زنجیره تامین و جدایی فناوری ها شده است. ساختارهای نوظهور مانند گروه بریکس سلطه غرب را به چالش کشیده اند و خواستار اصلاحات عمیق در نهادهای برتون وودز هستند. رویکردی که به طور طبیعی با سنت طولانی جنبش غیرمتعهدها برای حمایت از چند قطبی واقعی و حکومت عادلانه جهانی مطابقت دارد.
تحولات پوپولیستی و افزایش محدودیت های بودجه در کشورهای اروپایی، عدم اطمینان استراتژیک را تشدید کرده است. در حالی که دولت آمریکا بی ثباتی قابل توجهی در چارچوب های دیپلماتیک ایجاد کرده است. تحریم ها – یا بهتر است آن را «تروریسم اقتصادی» بنامیم – مسیر توسعه کشورهای جنوب را به میزان قابل توجهی محدود کرده است، اما در عین حال با تقویت مکانیسم های همکاری جنوب-جنوب، تاب آوری را افزایش داده است. در این فضای پیچیده، اقتدار اخلاقی جنبش عدم تعهد که مبتنی بر اصول ضدهژمونیک است، امکان دفاع جمعی قدرتمند و هماهنگ را فراهم می کند.
نشست وزرای کامپالا در فضایی از خوش بینی محتاطانه آغاز می شود که به دلیل مخاطرات ساختاری باقی مانده کاهش یافته است. آتش بس در غزه روزنه امیدی برای پایان نسل کشی فراهم می کند. دستور کار این نشست شامل ارزیابی دقیق نتایج اجلاس کامپالا ۲۰۲۴ است. بحث در مورد تنش های ژئوپلیتیک فعلی، نیازهای توسعه ای و راه های تقویت نقش نهادی جنبش در عرصه های چندجانبه خواهد بود.
ایران انتظار دارد مبادلات هدفمند و عمیق برای تاکید مجدد بر همبستگی با فلسطین، از جمله درخواست برای آتش بس پایدار و پایان نهایی اشغال، محکومیت قاطعانه تحریم های قهری یکجانبه به عنوان نقض آشکار قوانین بین المللی، و بررسی مکانیسم های نوآورانه انعطاف پذیری اقتصادی. تحت رهبری رئیس جمهور پشکیان، ما با تعهد صادقانه به چندجانبه گرایی سازنده به این نشست آمده ایم تا به نتایج ملموسی دست یابیم که به طور موثر ظرفیت جنوب جهانی را برای عمل، بدون اغراق و وعده های غیرواقعی تغییر پارادایم افزایش دهد.
جنبش غیرمتعهدها به حیات خود ادامه می‌دهد، زیرا واقعاً نماینده اکثریت جمعیتی و اخلاقی جهان است و یک جایگزین واقعاً دموکراتیک برای باشگاه‌های انحصاری و خودمختار مانند G7 ارائه می‌کند. در دوره‌ای که با یک سری شوک‌های سیستمی مشخص شده است، از تهدیدات سایبری پیچیده گرفته تا بحران‌های بشردوستانه، این جنبش استقلال استراتژیک را ترویج می‌کند و به اعضای خود اجازه می‌دهد تا بدون وابستگی یا تسلیم رقابت قدرت‌های بزرگ را طی کنند.
برای ایران، این جنبش صدای ما را برای عدالت، انصاف و اصلاحات نهادی جهانی تقویت می کند. همانطور که در کامپالا گرد هم می آییم، امیدواریم این نشست همبستگی عملی را بر اساس منافع و چالش های مشترک تقویت کند. ایران به شدت متعهد به ساختن یک نظام جهانی چندقطبی واقعی است. نظامی که در آن رفاه به طور عادلانه توزیع می شود، تجاوزات به طور سیستماتیک مهار می شود، و حاکمیت در سطح جهانی به عنوان سنگ بنای روابط بین الملل تثبیت می شود.
انتهای پیام/
منبع:تسنیم
