آژانس خبری Tasnim ؛ علی صالبی ؛ اگر هویت را صرفاً به عنوان یک بازتاب اجتماعی یا فرهنگی بدانیم ، بلکه تجلی تمدن نیز می دانیم ، دفاع مقدس ۲ باید یک لحظه خاص و تعیین کننده در روند توسعه و تعریف مجدد این خودآگاهی در نظر گرفته شود. این واقعه کوتاه اما پر جنب و جوش ، نه تنها یک حادثه نظامی است ، بلکه به عنوان آینه ای برای دید مجدد هویت ایرانی -اسلامی در قلب بحران ، مستحق بازتاب استراتژیک و بازتاب فکری است.
در حالی که سیستم سلطه جهانی ، با استفاده از ابزارهای نرم افزاری پیشرفته ، به دنبال تضعیف بنیادهای معرفتی ، مذهبی و تاریخی ملل و با طراحی استراتژی های ناپیوستگی نسلی ، مهندسی هویت و تولید معانی جعلی است ، قصد دارد تمدن اممه اسلامی را از بین ببرد ، هدف اممه اسلامی است. هویتی که منفعل نیست ، بلکه در رابطه با تهدیدها ، فعال و فعال است.
هویت در دیدگاه اسلامی ، برخلاف قرائت های لیبرال یا قومی ، ریشه در طبیعت انسانی و مبتنی بر مفاهیمی مانند خلافت الهی ، ملت ، سرپرستی و توحید تاریخی است. در شعر معرفتی اسلام ، انسان وفادار فقط در متن جامعه مؤمنان و ملت توحیدی به هویت می رسد و این ملت در مواجهه با تهاجم ، خود را در آینه جهاد و صبر می شناسد. از این منظر ، دفاع مقدس ۲ نزاع منطقه ای نبود ، بلکه تلاقی دو گفتمان است: یکی مبتنی بر سلطه ، شورش و تمایل به تمدن غربی و دیگری بر اساس مقاومت ، شهادت و توحید تاریخی اممه اسلامی. در سنت تاریخی ملت ایران ، هر زمان که یک حمله بیگانه با مقاومت درونی ملت روبرو شود ، این رویارویی زمینه تولد معنوی و تجدید هویت بوده است.
چه در مواجهه با حمله مغول و ظهور عرفان تمدن و گسترش زبان فارسی ، در مواجهه با استعمار دینی و قیام های سیاسی مانند جنبش دخانیات ، قانون اساسی و قیام ۱۵ ژوئن ، و در جنگ تحمیل شده ، که به عنوان رهبر عالی انقلاب ، “گنج” بود. همه آنها شواهدی هستند که ملت ایران هویت خود را در آینه مقاومت بازگرداند ، نه در توهم صلح با استکبار جهانی.
در تجربه دفاع مقدس ۲ ، این قانون بار دیگر پدیدار شده است. در حالی که پروژه های دشمن به دنبال القاء هویت ، تجزیه اجتماعی و تجزیه نسلی بودند ، جامعه ایران با یک پاسخ یکپارچه ، نشان داد که هنوز بر روی اصول ایستاده است. مردم با تمام تنوع سلیقه ها و اختلافات اجتماعی ، از اعماق وجود در برابر تهاجم مقاومت ناشی می شدند و با فعالیت فعال ، هویت فراموش نشدنی را به تصویر می کشیدند. این واکنش اجتماعی ، به جای محصول تحریک فوری یا احساسات گذرا ، از لایه های معرفتی و تاریخی هویت ایرانی -اسلامی حاصل می شود.
این هویت از اسارت بین ایمان و غیرت ، تاریخ و تمدن و دین و فرهنگ ناشی می شود. واقعیت این است که ترکیب ایرانی -اسلامی یک اصطلاح سیاسی یا یک ترکیب تصادفی نیست ، بلکه بازتاب یک واقعیت تاریخی و وجودی است که در آن اسلام خالص محمد (ص) با فرهنگ ، زبان و حافظه تاریخی این ملت در طول قرن ها در هم تنیده است. از این منظر ، جنگ دوم نه تنها تأثیر فراتر از سطح یک نبرد محلی داشت بلکه نقش فعالی در احیای این هویت نیز داشت.
حضور جسورانه مفاهیم دینی در ادبیات مقاومت ، پیوندهای عاطفی و معرفتی مردم با مظلوم و تولید مثل مفاهیم قرآنی مانند نصرات ، عزت و استقامت در فضای عمومی جامعه نشانه ای آشکار از بازگشت هویت مذهبی به سطح عملکرد اجتماعی بود. بدیهی است ، این ظرفیت عظیم هویت نیاز به مراقبت ، توضیح و نهادینه شدن در زمینه های سیاست فرهنگی ، سیستم آموزش ، رسانه ها و نهادهای اجتماعی دارد. اگر این تجربه در سطح حافظه عمومی و روایت رسمی تلفیق نشود ، می ترسید که مانند بسیاری از تجربیات تاریخی ، غفلت فراموش شود.
بر این اساس ، وظیفه حوزه های علمیه ، نخبگان فرهنگی و همراهان فکری این است که یک رویکرد تحلیلی ، مدنی و آینده نگر به این رویداد و هویت آن انجام دهند و از آن به عنوان یک متن اجتماعی -فرهنگی استفاده کنند. خواندن این تجربه ، از منظر فلسفه هویت ، کلام مقاومت و جامعه شناسی تمدن ، می تواند یک پایه نظری برای شکل گیری گفتمان فرهنگی آینده باشد.
در این میان ، انسجام اجتماعی که در این بحران ظاهر شد ، نعمت است که باید از آن استقبال کرد. در حالی که بسیاری از جوامع مدرن در حال انسجام هویت و فروپاشی هستند ، جامعه ایران با وجود چالش های اقتصادی ، در یک لحظه بحرانی توانسته است به “ما” معنی دار و مؤثر برسد. “مای” که قومیت ، طبقه ، سن و جغرافیا را پشت سر گذاشت و در مدار ایمان ، باورهای تاریخی و اخلاقی شکل گرفت.
سوال اساسی اکنون این است که چگونه می توان این لحظه تاریخی را به فرصتی برای بازسازی هویت تبدیل کرد؟ به عبارت دیگر ، رابطه ما با این رویداد صرفاً احساسی و عاطفی یا تحلیلی ، متمدن و استراتژیک خواهد بود؟ تجربه دفاع مقدس نشان داده است که اگر یک ملت بحران را به متن فرهنگی خود تبدیل کند ، می تواند یک تمدن برای چندین نسل ایجاد کند. اکنون دفاع مقدس دوم نیز چنین ظرفیتی دارد. از حاشیه ها به متن ، از اخبار گرفته تا تفسیر و پاسخ به برنامه ارائه شده است.
در پایان ، باید تأکید کرد که هویت نه توسط سیاستگذاران و نه در شرایط عادی تشکیل می شود. در عوض ، در مواقع سختی و تهدید ، اگر ملت دارای ریشه معرفتی و افق تاریخی باشد ، خود واقعی خود را بازیابی می کند. جنگ اخیر با اسرائیل یکی از آن لحظات بود. مدرسه ای که اگر به درستی درک شود ، تفسیر و روایت شود ، می تواند منبع آموزش نسل جدید و یک نقاشی افقی جدید در تمدن ایرانی -اسلامی باشد.
پایان پیام/
منبع:تسنیم
