بازار؛ گروه بین الملل: بازار جهانی سنگ‌آهن با نوساناتی بی‌سابقه روبرو شده و اکنون مجموعه‌ای از عوامل همزمان ثبات این کالای حیاتی را تهدید می‌کنند. بهای معاملات آتی سنگ‌آهن در بورس سنگاپور با ثبت ۱۰۳.۷۵ دلار در هر تن و افت هفتگی ۱.۴ درصدی، نشانه‌ای از چالش‌های عمیق در زنجیره جهانی تأمین فولاد است. هم‌زمانی شرایط مازاد عرضه، تضعیف تقاضا و انباشت موجودی در انبارها، زمینه را برای تداوم فشار قیمتی بر سنگ‌آهن تا پایان سال ۲۰۲۵ فراهم کرده است.
چالش بزرگ بازار آهن در چین
بحران سودآوری در کارخانه‌های فولاد چین نیز از مهمترین عوامل این وضعیت به شمار می‌رود. تولیدکنندگان چینی با یکی از دشوارترین دوره‌های فعالیت خود در سال‌های اخیر مواجه شده‌اند و حاشیه سود آنان بار دیگر وارد محدوده منفی شده است. افت قیمت فولاد در بازار داخلی، حاشیه‌های سودی که پیشتر باعث تداوم خرید پرقدرت سنگ‌آهن می‌شد را از میان برده است. اکنون کارخانه‌ها با دو چالش اساسی روبه‌رو هستند: مازاد ظرفیت تولید و محدودیت‌های دولتی در راستای کنترل آلودگی و کاهش عرضه مازاد در بازار.
برآوردها حاکی از آن است که ظرفیت تولید فولاد چین حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد بیش از میزان مصرف داخلی است؛ موضوعی که باعث رقابت شدید میان تولیدکنندگان برای دستیابی به بازارهای صادراتی شده است
این فشار سودآوری به‌طور مستقیم به کاهش قدرت خرید مواد اولیه منجر شده است. کارخانه‌هایی که با زیان یا در مرز سر به سر فعالیت می‌کنند، ناگزیر خرید سنگ‌آهن را کاهش می‌دهند و این امر تقاضای جهانی را تحت فشار قرار داده است. روند قیمتی سنگ‌آهن نیز نشان می‌دهد این الگو احتمالاً تا سه‌ماهه پایانی سال ادامه خواهد یافت. برآوردها حاکی از آن است که ظرفیت تولید فولاد چین حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد بیش از میزان مصرف داخلی است؛ موضوعی که باعث رقابت شدید میان تولیدکنندگان برای دستیابی به بازارهای صادراتی شده است. با این حال، محدودیت‌های تولید که از سوی دولت به‌منظور تثبیت بازار اعمال می‌شود، خود به‌گونه‌ای منناقض موجب افزایش عدم اطمینان و دشواری در برنامه‌ریزی خرید مواد اولیه شده است.
داده‌های شرکت چینی Mysteel نیز افزایش قابل‌توجه موجودی سنگ‌آهن در بنادر و کارخانه‌ها را تأیید می‌کند؛ وضعیتی که نشانگر ضعف واقعی تقاضا و نه صرفاً نوسانات فصلی است
در سطح جهانی، معادله عرضه و تقاضای سنگ‌آهن نشانه‌های آشکاری از عدم توازن دارد. رشد تولید در میان صادرکنندگان به‌مراتب سریع‌تر از رشد مصرف در بازارهای اصلی بوده و این موضوع شرایط فزاینده مازاد عرضه را تشدید کرده است. همزمان، ورود منابع جدید به بازار با کاهش تقاضا در بخش‌های مصرف‌کننده فولاد، از جمله صنعت ساختمان و زیرساخت، همراه شده است. داده‌های شرکت چینی Mysteel نیز افزایش قابل‌توجه موجودی سنگ‌آهن در بنادر و کارخانه‌ها را تأیید می‌کند؛ وضعیتی که نشانگر ضعف واقعی تقاضا و نه صرفاً نوسانات فصلی است. بسیاری از شرکت‌ها به جای مصرف، اقدام به ذخیره‌سازی استراتژیک کرده‌اند و این امر بیانگر تغییرات ساختاری در الگوی مصرف بلندمدت است.
افزایش ظرفیت تولید از سوی پروژه‌هایی که در دوران رکود متوقف شده بودند نیز بر وضعیت کنونی دامن زده است. شرکت‌های معدنی که در دوره‌های پیشین تولید خود را به تعویق انداخته بودند، اکنون همزمان با ضعف تقاضا ظرفیت‌های جدید را وارد مدار کرده‌اند و این وضعیت ناهماهنگ، نوسانات قیمتی را تشدید کرده است.
افزایش موجودی انبارها نیز بر پویایی بازار تأثیر چشمگیری گذاشته است. سطح فعلی ذخایر در بنادر و کارخانه‌های فولاد چین از میانگین‌های فصلی فراتر رفته و این امر بیش از آن‌که حاصل عوامل مقطعی در عرضه باشد، نشانه‌ای از ضعف بنیادین در تقاضاست. در حالیکه حجم واردات سنگ‌آهن چین طی ماه‌های اخیر به رکوردهای تاریخی رسیده، تولید فولاد داخلی با محدودیت‌های سودآوری و الزامات زیست‌محیطی روبرو است. این ناهمخوانی میان واردات بالا و مصرف پایین، به انباشت بی‌سابقه ذخایر منجر شده است.
توزیع منطقه‌ای این مازاد نیز در برخی بنادر شرقی چین به شکل حادتری بروز کرده است. افزایش واردات در کنار کاهش انتقال محموله‌ها به مناطق صنعتی مصرف‌کننده در داخل چین، موجب تراکم و محدودیت ظرفیت ذخیره‌سازی در این بنادر شده و گاه فشار فروش اجباری و فزاینده را در بازار به‌دنبال دارد. تمایز میان ذخیره‌سازی استراتژیک و تقاضای واقعی، در پیش‌بینی روند آتی قیمت اهمیتی حیاتی دارد. انبارسازی در دوران ضعف قیمت ممکن است به‌جای نشانه‌ای از رشد تقاضا، صرفاً بیانگر جابه‌جایی موقتی آن باشد؛ موضوعی که می‌تواند در آینده شکاف تقاضا ایجاد کند.
افزایش واردات چین در حالی ادامه دارد که تولید فولاد با افت روبروست، و این امر شکاف میان مصرف واقعی و جریان وارداتی را عمیق‌تر کرده است. در شرایطی که معمولاً فصل پاییز و زمستان با رونق ساخت‌وساز و افزایش تقاضای فصلی برای فولاد همراه است، ضعف این بخش در چین موجب شده الگوی سنتی حمایت قیمتی از سنگ‌آهن از میان برود. کاهش فعالیت‌های عمرانی و رکود بخش مسکن از مهمترین دلایل این واگرایی محسوب می‌شود. افزون بر این، محدودیت فضاهای ذخیره‌سازی و ازدحام در بنادر، فشار مضاعفی بر زنجیره تأمین ایجاد کرده و احتمال افت بیشتر قیمت را در صورت تداوم جریان بالای واردات افزایش داده است.
منبع:تحلیل بازار
