منتشر شده در ۰۶ آبان ۱۴۰۴ ساعت ۱۰:۰۰
در دوران پرتنش امروز که جهان با بحران‌های زیست‌محیطی، جنگ‌ها و تحولات سریع فناوری روبروست، برندهای آلمان یعنی مرسدس بنز، آئودی و ب ام و تصمیم گرفته‌اند به گذشته بازگردند. این بازگشت، نوعی نوستالژی بی‌هدف نیست، بلکه تلاشی هوشمندانه برای کشف دوباره ریشه‌ها، هویت برند و قدرت اصیل طراحی آلمانی است.
پیوند گذشته و آینده در طراحی خودروهای آلمانی
این سه برند بزرگ با الهام از زبان طراحی تاریخی خود، در تلاش هستند میان سنت و مدرنیته یک پل ایجاد کنند. نتیجه این سیاست خودروهایی با شخصیتی متمایز است که هم حال و هوای گذشته را دارند و هم با نگاهی آینده‌نگر طراحی شده‌اند.
نمونه‌هایی چون آئودی کانسپت C، ب ام و iX3 جدید و مرسدس بنز ویژن آیکونیک، گواه این مسیر تازه هستند. هر سه مدل، با فلسفه‌ای متفاوت اما هدفی مشترک، سعی دارند طراحی مدرن را بر پایه خاطره و اصالت بنا کنند.
مرسدس ویژن آیکونیک ؛ روح گذشته در پیکری آینده‌نگرانه
در کانسپت ویژن آیکونیک، هدف مرسدس کاملاً روشن است. جلو پنجره با میله‌های افقی و طراحی مربعی شکل، به وضوح شبکه رادیاتور مدل‌های دهه ۱۹۵۰ را در ذهن مجسم می‌کند؛ از سری پونتون تا افسانه‌ای ترین نمونه آن یعنی مرسدس ۳۰۰SL.
چراغ‌های گرد این مفهومی زیبا حس کلاسیک خودروهای دهه‌های پیشین را زنده می‌کنند. بدنه در عین سادگی، حجیم و آیرودینامیک است؛ خطوط تیز به کار رفته در برخی قسمت‌ها، سقف کوتاه و خط شانه بلند جلوه‌ای یکپارچه و تکنولوژیک به خودرو می‌بخشد. رنگ مشکی براق، حس قدرت و استحکام را دوچندان کرده و نورپردازی هوشمند بدنه در حالت روشن یا خاموش تضاد چشم نوازی ایجاد می‌کند.
اما مرسدس ویژن آیکونیک فقط یک تمرین طراحی به حساب نمی‌آید؛ بلکه فلسفه‌ای است برای آینده برند. مرسدس با بازگشت به المان‌های آشنا مانند نشان ستاره، جلو پنجره و پروفایل سنتی، حس اطمینان و استمرار را در جهانی که به شدت متغیر است، به بیننده انتقال می‌دهد. این برند آینده را رد نمی‌کند، بلکه آن را با زبان گذشته در آغوش می‌کشد و تصویری از لوکس گرایی منطقی و زیبایی کلاسیک ارائه می‌کند.
آئودی کانسپت C و ب ام و iX3؛ بازگشت خطوط عمودی در طراحی مدرن
ارباب حلقه‌ها و باواریایی‌ها نیز مسیر مشابهی را در پیش گرفته‌اند. آئودی کانسپت C، به عنوان اولین اثر طراح نام‌آشنا یعنی ماسیمو فراسچلا، با جلو پنجره‌ای کاملاً متفاوت معرفی شده است. در این مفهومی، فرم هشت ضلعی جای خود را به ساختاری عمودی و باریک داده که ظاهری باشکوه و نئوکلاسیک دارد. برای درک بهتر طراحی کانسپت C باید به دهه‌های دور و قبل از تولد برند آئودی سفر کنیم، به دوران شرکت اتو یونیون. اکنون همان عناصر تاریخی با رویکردی مینیمالیستی و مدرن بازگشته‌اند.
در سوی دیگر، ب ام و در کراس اوور iX3 جدید با جلو پنجره های دوگانه عمودی باریک، به یکی از نمادین‌ترین المان‌های طراحی خود ادای احترام کرده است. به طور کلی باید گفت در هر دو شرکت، زبان طراحی ساده و اصیل مورد تأکید قرار گرفته و با توجه به روند موجود می‌توان نتیجه گرفت گذشته برندهای آلمانی حالا نقشی صرفاً تاریخی ندارد؛ بلکه ساختار اصلی معماری طراحی را شکل می‌دهد.
وقتی گذشته، آینده را تعریف می‌کند
بازگشت به گذشته برای خودروسازان آلمانی موضوع تازه‌ای نیست. در اوایل دهه ۲۰۰۰، مدل‌هایی چون مایباخ اگزلرو یا آئودی رزمِیِر که از خودروهای مسابقه‌ای اتو یونیون الهام گرفته شده بود، طراحی‌هایی جسورانه و گذشته گرایی داشتند. این خودروها بیشتر از آنکه به دنبال ظرافت باشند، تجلی قدرت و ابهت بودند.
ب ام و Concept Coupe Mille Miglia در سال ۲۰۰۶ نیز در همین مسیر گام برداشت؛ با فرم‌های باریک، چراغ‌های پوشیده و بدنه‌ای اسپرت که گویی از دوران دیگر آمده بود. هرچند آن زمان این طرح‌ها برای تولید انبوه بسیار پیچیده به نظر می‌رسیدند، اما امروز با پیشرفت فناوری، شرایط تغییر کرده است.
امروز مخاطبان خودرو به دنبال تازگی صرف نیستند؛ آنها به دنبال معنا، اصالت و هویت‌اند. به لطف فناوری‌های نوین از جمله پیشرانه های برقی، علی رغم به وجود آمدن برخی محدودیتها، آزادی‌هایی از جنسی دیگر برای طراحان فراهم شده؛ به همین خاطر آنها می‌توانند فرم‌های گذشته را با زبان آینده بازآفرینی کنند.
موج جهانی بازتولید نوستالژیک و بازگشت به گذشته
برخی خودروسازان دیگر نیز مسیر مشابهی را در پیش گرفته‌اند. رنو با احیای مدل‌های کلاسیک R4، R5 و توینگو در نسخه‌های برقی، پیوستگی بصری و عاطفی با گذشته را زنده کرده است. فیات با مدل ۵۰۰، فولکس واگن با بیتل جدید و بعدها ID.Buzz و برند مینی نیز همین رویکرد را دنبال کرده‌اند.
در این میان فورد، با استفاده دوباره از نام‌هایی چون پوما و کاپری برای کراس اوورهای برقی، فقط به میراث اسمی بسنده کرده است. در مقابل، سیتروئن همچنان با طراحی‌های غیرمنتظره شگفتی می‌آفریند؛ همانگونه که انحنای شیشه جلو در نخستین نسل C3 در سال ۲۰۰۲ توانست یاد مدل افسانه‌ای ۲CV را زنده کند و فروش برند را افزایش دهد.
گذشته به عنوان پناهگاهی در آینده‌ی نامطمئن
طراحی خودرو، مانند سینما یا موسیقی، بازتابی از هر عصر است. همانطور که صفحات گرامافون دوباره محبوب شده‌اند، بسیاری از طراحان خودرو نیز برای الهام به گذشته رجوع می‌کنند. اما این بار، هدف صرفاً بازآفرینی نیست؛ بلکه ضرورتی احساسی و فرهنگی محسوب می‌شود.
در جهانی سرشار از تردید، برندهای آلمانی نشان داده‌اند که بهترین راه برای حرکت به سوی آینده، تکیه بر ریشه‌ها و اصالت است. به عبارتی هنوز هم امن‌ترین پناهگاه برای خلق هیجان در دنیای مدرن را باید گذشته دانست.
