منتشر شده در ۱۸ خرداد ۱۴۰۴ ساعت ۱۲:۰۰
فناوری نوظهور «اتصال خودرو به شبکه» که به اختصار V2G نامیده می‌شود، چشم‌انداز جدیدی را برای خودروهای برقی ترسیم کرده است. به لطف این فناوری خودروهای برقی صرفاً یک وسیله نقلیه نیستند، بلکه می‌توان از آنها به عنوان منبع برق سیار و یا حتی یک دارایی سودده استفاده کرد.
به گزارش آخرین خودرو، سیستم V2G به خودروها امکان می‌دهد که در ساعات اوج مصرف، برق ذخیره‌شده در باتری خود را به شبکه برق سراسری بازگردانند؛ این اقدام هم به پایداری شبکه انرژی کمک می‌کند و هم درآمد قابل توجهی برای مالکان به ارمغان می‌آورد. با این حال، همه‌گیر شدن این فناوری در گرو برطرف شدن چالش‌هایی است. یکی از مهم‌ترین چالش‌ها کاهش طول عمر باتری به واسطه افزایش تعداد دفعات شارژ و تخلیه می‌باشد.
طرح پایلوت V2G در شانگهای با مشارکت نیو و آواتار
بر اساس داده‌های موسسه The Paper که بین ۲۶ تا ۲۸ می ۲۰۲۵ انجام شده، پروژه آزمایشی ایستگاه‌های شارژ و تعویض باتری با پشتیبانی V2G در حال بررسی و توسعه است. پژوهشگران این موسسه با شرکت‌های خودروسازی، تولیدکنندگان باتری و مالکان خودروهای برقی مصاحبه کرده‌اند تا پتانسیل واقعی و نگرانی‌های اجرایی فناوری V2G را ارزیابی کنند. یافته‌ها نشان می‌دهد که آگاهی‌بخشی عمومی و تضمین منافع مالکان، در کنار رفع دغدغه‌ها درباره عمر باتری، برای موفقیت این فناوری حیاتی است.
شرکت نیو (Nio) یکی از پیشگامان اجرای طرح پایلوت V2G در شانگهای است. این پروژه شامل ایستگاه‌های شارژ خانگی، ایستگاه‌های عمومی در پارک‌ها و ایستگاه‌های تعویض باتری دو طرفه می‌شود.
سودآوری از تفاوت قیمت برق در ساعات اوج و کاهش
شیانگ چن، رئیس بخش V2G نیو، توضیح داده که کاربران با شارژ خودرو در ساعات کم‌مصرف و تخلیه در ساعات اوج، می‌توانند از اختلاف قیمت برق سود کسب کنند. این افراد در واقع برق مازاد خود را به شبکه می‌فروشند، در حالی که مصرف کنندگان محلی مانند پارک‌های اداری از کاهش هزینه برق بهره‌مند می‌شوند.
شیا یو، مهندس خودرو و مالک یک خودروی نیو، از اواخر سال ۲۰۲۲ از این سیستم استفاده می‌کند. او خودرویش را شب‌ها در خانه شارژ کرده و روزها در محل کار به شبکه متصل می‌کند. وی اعلام کرده که ماهانه حدود ۵۰۰ یوان (معادل ۷۰ دلار) درآمد دارد و تاکنون ۱۵,۶۱۰ کیلووات ساعت برق را در اختیار شبکه قرار داده است.
وانگ ون‌جون که مالک خودرویی از برند آواتار است، با نصب کنتور دو طرفه به اولین کاربر این فناوری در شبکه برق دولتی شانگهای تبدیل شده است. در تاریخ ۱۴ می، خودروی او ۰.۴۳ کیلووات ساعت برق را برای تست به شبکه وارد کرده و امیدوار است در آینده درآمد بیشتری از این فناوری کسب کند.
چالش بزرگ: نگرانی درباره عمر باتری
با وجود منافع مالی، نگرانی اصلی مالکان خودروهای برقی همچنان افت عمر باتری در اثر شارژ و تخلیه مکرر است. شیا یو می‌گوید بسیاری از افراد مسن‌تر این فناوری را درک نمی‌کنند و برخی از هم‌نسل‌های او از کاهش عمر باتری هراس دارند. برای مقابله با این نگرانی‌ها، چند راهکار در حال پیاده‌سازی است:
استفاده از مدل «باتری به عنوان سرویس (BaaS) و تعویض باتری»: در این روش شرکت نیو باتری‌ها را به‌صورت اجاره‌ای با گارانتی مادام‌العمر ارائه می‌دهد. این امر نگرانی‌ها درباره کیفیت و عمر باتری را کاهش داده و مشارکت در V2G را آسان می‌کند. تاکنون، نیو ۳ ایستگاه تعویض باتری دو طرفه در شانگهای راه‌اندازی کرده است.
ارتقای آگاهی فنی کاربران: شیا یو معتقد است که در طی ۵ تا ۶ سال استفاده، ۱۵,۶۱۰ کیلووات ساعت تخلیه برق معادل حدود ۳۰۰ چرخه باتری بوده است. به گفته وانگ ون‌جون، نوع باتری بسیار مهم است. باتری‌های NCM بین ۱,۱۰۰ تا ۱,۵۰۰ چرخه عمر دارند، در حالی که باتری‌های فسفات آهن لیتیوم تا بیش از ۳,۵۰۰ چرخه کارایی خود را حفظ می‌کنند.
افزایش سرعت جایگزینی خودروها: وانگ ون‌جون می‌گوید خودروها مثل گوشی‌های هوشمند، هر ۳ تا ۴ سال تعویض می‌شوند. در این شرایط، نگرانی درباره طول عمر باتری کمرنگ می‌شود. مالک دیگری به نام «سونگ» که دو خودروی برقی دارد، نیز نگرانی چندانی در این باره ندارد، چراکه می‌خواهد خودرویش را هر ۴ سال یک بار تعویض کند.
آینده V2G: از آزمایش تا فراگیری
با وجود پیشرفت‌ها، آگاهی عمومی نسبت به عملکرد «شارژ معکوس» در V2G هنوز در مراحل ابتدایی است. افرادی که پیش‌زمینه فنی دارند، پذیرش بیشتری نسبت به این فناوری نشان داده‌اند. مثلاً شیا یو سابقه فعالیت در حوزه انرژی خورشیدی در آمریکا را دارد و وانگ ون‌جون، طراح مسکونی، از سیستم خورشیدی در منزلش بهره می‌برد و حتی از خودروی برقی خود برای تأمین برق خانه روستایی‌اش استفاده کرده است.
در نهایت، سیاست‌گذاران باید توازن میان منفعت کاربران و محافظت از باتری را برقرار کنند و با سازوکارهای بازار، مشارکت عمومی را افزایش دهند. شیانگ چن ابراز امیدواری کرده که سیاست‌های آینده در شانگهای راه را برای تجاری‌سازی کامل V2G هموار کند و در آینده، هر بار شارژ و تخلیه خودرو به بخشی از ارزش‌افزوده انرژی بدل شود. وی در این رابطه گفته:
«در آن زمان، خودروهای برقی نه‌تنها وسیله نقلیه، بلکه یک محصول مالی خواهند بود.»
با رشد فناوری نوین V2G، خودروهای برقی وارد مرحله‌ای تازه از تحول می‌شوند؛ جایی که هر بار شارژ نه تنها هزینه نیست، بلکه فرصتی برای کسب درآمد و مشارکت در پایداری انرژی است.
