رئیس کنفدراسیون عالی انجمن های صنفی کارگران هشدار داد: حداقل دستمزد کارگران کمتر از نیمی از خط فقر است و سال هاست که ماده ۴۱ قانون کار اجرا نمی شود.
به گزارش اکو ایران به نقل از اگزتاننیوز، اقتصاددانان و تحلیلگران اقتصادی سال ۱۴۰۵ را سال سختی پیش بینی می کنند، سالی که فشار بر اقشار متوسط و فقیر چند برابر خواهد شد. در چنین فضایی چگونه باید به انتظارات معیشتی و مزدی کارگران پاسخ داد؟
سامیه گلپور رئیس کانون عالی انجمن های صنفی کارگران می گوید: متاسفانه ماده ۴۱ قانون کار ناقص اجرا می شود. این ماده قانونی که شورای عالی کار را موظف به تعیین حداقل دستمزد می کند دارای ۲ جزء است. تناسب با تورم اعلامی بانک مرکزی و تناسب با توجه به موضوع سبد معیشت.
وی افزود: کمیته دستمزد سال گذشته با توجه به دیدگاه های موسسه تغذیه و همه جوانب موجود، ۲۵ میلیون تومان سبد معیشت سال ۱۴۰۳ را اعلام کرد. این نسبت زمانی مشخص می شود که خانم مهاجرانی سخنگوی هیات دولت خط فقر را سال ۱۴۰۳ اعلام کرد و به گفته سخنگوی دولت اگر هر فرد ۶ میلیون و ۱۲۸ هزار تومان در ماه درآمد داشته باشد به خط فقر رسیده است. این مبلغ برای یک خانواده ۴ نفره تقریبا ۲۵ میلیون تومان است.
گلپور گفت: متأسفانه اما شاهد بودیم که رقمی که به عنوان آخرین رقم حداقل دستمزد در اسفند ماه ۱۴۰۳ برای سال ۱۴۰۴ اعلام شد، ۱۲ میلیون تومان بود، یعنی کمتر از نصف رقم خط فقر و به نوعی کمتر از نصف عدد اعلامی سبد معیشت اعلام شده توسط کمیته مزد و مزد، ماده غیر قانونی شورای عالی کار است. ماده ۴۱ قانون کار.
انتظار داشتیم نهادی وارد این تخلف شود
این فعال کارگری ادامه داد: انتظار می رفت از سال ۶۸ تا کنون که این قانون را داریم، حداقل یک نهاد نظارتی اعم از شورای اسلامی و سایر نهادهای نظارتی، کمیسیون اصل ۹۰، بازرسی کل کشور یا دیوان عدالت اداری بررسی کنند که چرا این قانون اجرا نشده است.
وی گفت: البته در این فضا به نام سه جانبه گرایی که نماینده کارگر، نماینده کارفرما و نماینده دولت باید حضور داشته باشند، نمایندگان دولت در واقع به عنوان نماینده کارفرمای بزرگ وارد می شوند. در این شرایط نه تنها ایجاد روابط مناسب بین کارفرما و کارگر را تسهیل نمی کنند، بلکه همچنان به نفع کارفرمای بزرگ که صنایع بزرگی هستند و کارگران بیشتری دارند در این جلسات حضور دارند.
کارگران؛ بازنده هر سال شورای دستمزد است
گلپور افزود: جالب است که نمایندگان کارفرمایی که در این شوراها شرکت می کنند، نمایندگان یک کارفرمای بزرگ در دولت هستند. در واقع، همه آنها نمایندگان واقعی کارفرما نیستند. بنابراین کارگری است که اساساً هر سال بازنده تعیین حداقل دستمزد است و به نام اجرای سه جانبه گرایی شاهد سرکوب دستمزدها است. حتی اگر نماینده کارگری مصوبات را امضا نکند یا از جلسه خارج شود، هیچ اتفاق دیگری برای معیشت کارگران نمی افتد.
سال گذشته قیمت روز لبنیات افزایشی نداشت اما امسال…
این فعال کارگری با اشاره به اینکه زندگی برای اقشار متوسط و پایین جامعه سخت می شود، گفت: در حال حاضر وضعیت بسیار بدتر از سال گذشته است. سال گذشته قیمت لبنیات روزانه افزایش نداشت. تورم بالای ۴۵ درصد بود اما ندیدیم که اگر امروز شیر را ۵۰ هزار تومان می خریدیم فردا ۵۵ هزار تومان یا فردای آن روز ۶۰ هزار تومان.
میز کار کوچکتر شده است
وی تاکید کرد: آمار ارائه شده از سوی وزارت تعاون در حوزه رفاه بسیار جالب است. طبق آمار این وزارتخانه جدول کار نسبت به دهه قبل ۳۰ درصد کوچکتر است. میزان کالری مصرفی هر نفر در سال ۱۴۰۳ به ۱۸۰۰ کالری رسیده است در حالی که در گذشته این میزان ۲۶۰۰ کالری بوده است. این عدد نشان می دهد که جامعه و دهک های پایین و پایین درآمدی از سوء تغذیه رنج می برند.
سبد معیشت فقط خوراکی نیست، شامل مسکن، درمان، تحصیل و … می شود
رئیس کانون عالی انجمن های صنفی کارگران گفت: در فضایی که باید از جامعه ای دفاع کنیم که کارش به فقر رسیده است، شاهد حذف یارانه خانواده هایی هستیم که مجموع درآمدشان به ۳۰ میلیون تومان می رسد. مسئولان مربوطه نیز معتقدند این میزان درآمد نماد رفاه است و خانواده ها را به دهک های بالا سوق می دهند.
گلپور ادامه داد: وقتی می گوییم سبد معیشت فقط تغذیه نیست، بلکه مسکن، درمان، پوشاک، تحصیل، ایاب و ذهاب و همه چیز است. در بهترین حالت، ۲۵ میلیون تومانی که سال گذشته به عنوان سبد معیشت مطرح شد اما اجرایی نشد، شاید در سال ۱۴۰۳ فقط بتواند غذای ۲ هزار کالری را تامین کند.
وی در بیان راهکار حل مشکل چندین ساله قشر کارگر گفت: یک سری تکالیف قانونی وجود دارد. اولاً بحث این بود که اصل ۴۱ یک بار از سال ۶۸ تا الان با هر دو جزءش سیاسی شود. ثانیاً شورای عالی کار یا کمیته دستمزد تا این لحظه که باید تشکیل شود تشکیل نشده است. یکی دو بار که این شورا تشکیل شد، به اصرار تشکل های کارگری و با ارسال ده ها نامه به ده ها مکان مختلف بود که البته در موضوع غیر مزدی تشکیل شد.
پس از جنگ ایران و اسرائیل، هزاران نفر تعدیل شدند
وی گفت: بعد از جنگ ۱۲ روزه که هزار شهید از دست دادیم و هزاران نفر تعدیل نیرو دادند، هنوز جلسه شورای عالی کار در خصوص تبعات جنگ ایران و اسرائیل در حوزه اشتغال تشکیل نشده است. هزاران پرونده نیروهای تعدیل شده بعد از جنگ ۱۲ روزه در حوزه کارفرمایی و کارگری داریم که هر کدام می تواند یک پرونده بین المللی در دادگاه های بین المللی باشد. اما حتی یک جلسه هم با تشکل های کارگری برگزار نشد.
حقوق کارگران باید بر اساس معادل یک و نیم گرم طلا تعیین شود
این فعال حوزه کارگری تاکید کرد: از سوی دیگر چون تورم سال ۱۴۰۵ را در سبد معیشت نمی گنجانند و انجام نمی دهند جامعه کارگری پیشنهاد دارد؛ از طرفی جامعه کارگری پیشنهادی دارد. معادل یک و نیم گرم طلا در ماه از فروردین تا اسفند باید مبنای حداقل حقوق باشد. به جای اینکه هر ماه ناله و گلایه کنیم که شورای عالی کار تشکیل شود تا بر اساس تورم حقوق بدهد، این مقدار طلا می تواند مبنای حقوق جامعه کارگری و کل جامعه اشتغال کشور شود.
وی گفت: حتی شامل کسانی که در پیمانکاران کار می کنند، کارمندانی که حداقل حقوق می گیرند و بازنشستگان متضرر می شود. دیگر لازم نیست هر ماه بگوییم چرا شورای عالی تشکیل نشد. چون بالاخره طلا همگام با تورم بالا می رود و خودش مبنای تورم است.
گلپور گفت: پیشنهاد دیگر اجرای تکالیف قانونی قانون اساسی یعنی تامین مسکن، درمان کامل و رایگان، تحصیل رایگان و حمل و نقل رایگان است. اینها چیزهایی است که سال هاست در بطن قانون اساسی ما وجود دارد و طبقات محروم، دهک های پایین، کارگران و بازنشستگان از انجام ندادن آن رنج می برند.
وی گفت: زمانی که دولت به وظیفه ذاتی خود در تعهداتی که قانون اساسی در قبال مردم بر عهده دارد عمل کند. این فرآیندها را برای افراد فقیر دهک های پایین رایگان کنید تا مجبور نباشند از حداقل دستمزد خود برای این موارد هزینه کنند.
۸۰ درصد حقوق کارگر صرف مسکن می شود
گلپور با بیان اینکه شرایط کنونی کشور ممکن است اجازه اجرای چنین انتظاراتی را ندهد، بیان کرد: از منظر جامعه کارگری ۴۵ سال است که دولت به وظیفه ذاتی خود عمل نکرده است. هم در شورای اسلامی (آقای قالیباف) و هم در دولت (آقای مزیکیان) در تبلیغات خود رسماً به ماده ۴۱ قانون کار اشاره کردند که چرا مردم ما حقوق متناسب نمی گیرند؟ اگر دولتی توانایی اجرای قانون اساسی را نداشته باشد از نظر جامعه کارگری بی تفاوتی خود را ثابت می کند.
دولت باید بتواند مسکنی که به کارگر وعده داده شده را به صورت رایگان تامین کند چرا که اکنون بیش از ۸۰ درصد حقوق کارگر صرف مسکن می شود. دولت اعلام کرده است که با کمک کارفرما ۹۴ هزار مسکن کارگری اختصاص می دهد. البته رقم ۹۴ هزار واحد برای چند میلیون کارگر عدد مضحکی است اما مشابه آن را نمی بینیم. کدام کارگر توان پرداخت اقساط این خانه ها را دارد؟
آیا کارگر ایرانی حاضر نیست مثل ملی پوشان ماهانه ۶۰ میلیون درآمد داشته باشد؟
وی در خصوص مشکلات کارفرمایان در شرایط سخت اقتصادی گفت: کارفرمای واقعی نیروی کار ندارد و واقعا به دنبال نیروی کار است. دغدغه کارفرمای واقعی داشتن نیروی کار حرفه ای و ماهر است و حاضر است برای آن هزینه کند. الان مثلاً کارگران اتباع خارجی روزانه ۱.۵ تا ۲ میلیون تومان دریافت می کنند که ماهیانه نزدیک به ۶۰ میلیون تومان است. آیا کارگر ایرانی حاضر نیست با این حقوق کار کند؟
گلپور افزود: وقتی حقوق ۳۰ یا ۴۰ میلیون تومانی کارگر ایرانی مقرون به صرفه نیست چگونه می تواند در دل صنعت کار کند و تولید ملی ایجاد کند؟ چون با این مبلغ نمی تواند امرار معاش کند، مجبور به جمع آوری زباله می شود، چرا که باید معادل ۵۰ میلیون تومان مثبت درآمد داشته باشد تا به گفته خانم مهاجرانی، مجبور شود به خط فقر برسد.
معادل سازی حقوق با طلا؟
وی ادامه داد: اگر بخواهیم واقع بینانه نگاه کنیم تا اقشار ضعیف بیش از پیش پست نشوند و حداقل در فضای اشتغال و بازار کار کشور باقی بمانند و مجبور به مهاجرت به عمان، ترکیه، عراق و کشورهای اطراف نباشند، همین پیشنهاد معادل سازی حقوق با طلا مطرح می شود.
این فعال کارگری گفت: این پیشنهاد می تواند مبنای حقوق کارگری شود. یعنی در جلسات دستمزد هر کاری که بر اساس چانه زنی انجام شده باشد، در عین حال معادل طلای همان روز خواهد بود. مثلاً ۸ اسفند که سبد معیشت را اعلام می کنند، مبنای حقوق ماهانه کل سال ۱۴۰۵ مثلاً ۲ گرم طلا است. یعنی هر ماه میدونم عددی که کارفرما برای حداقل حقوق به من میده معادل ۲ گرم طلا در سال هست.
وی گفت: اکنون ۲ گرم امروز معادل ۱۸ میلیون تومان است و ممکن است در اردیبهشت، مرداد یا تیرماه معادل ۲۱ یا ۲۲ میلیون تومان باشد. حد اقل می توانم مشکلات معیشتی را با توجه به واقعیت جامعه مدیریت کنم. در این شرایط دولت می تواند بودجه را برای کشور نگه دارد، نه برای کشورهای خارجی و نه اینکه این نیروی اشتغال اصیل را مجبور به مهاجرت رسمی و غیر رسمی کند.





