بازار؛ گروه آب و انرژی: مسعود تابش رییس هیات مدیره انجمن آب و فاضلاب ایران در نشست خبری با بیان اینکه کشور ما در اقلیم خشک و نیمه خشک واقع شده و مقدار آب طبیعی نیز ثابت است، اظهار داشت: طبق استاندارد بین‌المللی یک کشور باید از ۲۰ درصد منابع آبی خود استفاده کند و ۸۰ درصد را برای نسل بعد و طبیعت بافی بگذارد.
وی افزود؛ اگر میزان مصرف به ۴۰ درصد برسد قابل تحمل و از ۴۰ درصد عبور کند به بحران و تنش می رسیم.
رییس هیات مدیره انجمن آب و فاضلاب ایران تصریح کرد؛ ما اکنون به ۹۰ درصد مصرف رسیدیم یعنی هرقدر آب بوده استحصال کردیم، صدها سد احداث کردیم، تالاب ها و دریاچه‌ها را خشک کردیم و باتوجه به اینکه پدیده گرمایش زیاد، تبخیر و مصرف زیاد بود، آب سدها کم کم به صفر می رسد، بنابراین انتخاب بعدی حفر چاه بوده که با کمک برق آب را از اعمال خارج کنیم یعنی عمق چاهها را از ۱۰ متر به بیش از ۱۰۰ متر رساندیم به طوری که اکنون در کرمان عمق چاه به ۵۰۰ متر رسیده است.
وی با بیان اینکه رسیدن به آب در اعماق بیشتر کیفیت آن را کاهش می دهد، خاطرنشان کرد؛ اکنون ۱۵۰ میلیارد متر مکعب اضافه برداشت داریم.
تابش همچنین با تأکید بر اهمیت مدیریت مصرف آب در بخش‌های مختلف، به بررسی وضعیت مصرف آب در بخش‌های شرب، کشاورزی، صنعت و محیط زیست پرداخت و اظهار داشت که مصرف آب در این چهار بخش باید به دقت مورد توجه قرار گیرد و هر یک از این بخش‌ها می‌تواند به پایداری و توسعه کشور کمک کند.
او با اشاره به دیدگاه عمومی که به دلیل مصرف بالای آب در بخش کشاورزی، مسئولیت‌ها در حوزه شهری را نادیده می‌گیرد، گفت: «این نگرش نادرست است. هرگونه بد مصرفی و نشتی در شبکه آب شهری به دلیل هزینه‌های گزاف تصفیه آب، خسارت مضاعفی به همراه دارد. او بر ضرورت توجه به کیفیت آب شرب و بهداشت جامعه تأکید کرد و افزود که آب نه تنها برای حیات ضروری است، بلکه به سلامت و بهداشت نیز مرتبط می‌شود.
رییس هیات مدیره انجمن آب و فاضلاب همچنین به بحران آب در تهران اشاره کرد و گفت: وضعیت کنونی آب در تهران نیازمند نگاهی بلندمدت است. ما سال‌هاست که با کمبود آب مواجه هستیم و باید به این موضوع توجه بیشتری شود.
تابش تصریح کرد که مسئولان باید از تجربیات گذشته بهره ببرند و به جای اقدام‌های موقتی، برنامه‌های جامع و پایدار برای حل بحران آب ارائه دهند.
وی در ادامه، به مسائل مربوط به کاهش منابع آبی و تأثیر آن بر زندگی مردم پرداخت و گفت: متوسط بارندگی سالانه در ایران حدود ۲۰۰ میلی‌متر است، در حالی که متوسط جهانی حدود ۷۵۰ تا ۸۰۰ میلی‌متر است این نشان‌دهنده این است که ما با منابع آبی محدودتری نسبت به سایر نقاط جهان مواجهیم.
رییس هیات مدیره انجمن آب و فاضلاب خاطرنشان کرد که باید با عقلانیت و تدبیر بیشتری به مدیریت منابع آب پرداخته شود و از تجربیات گذشته در استفاده از روش‌های سنتی مانند قنات بهره‌برداری کنیم تا بتوانیم به بقای خود ادامه دهیم.
او با اشاره به این نکته که ۱۰۰ میلیارد مترمکعب آب تجدیدپذیر کشور است، در خصوص جیره‌بندی می‌گوید: هم آب بیشتر مصرف می‌شود هم به تاسیسات آسیب وارد می‌شود بر همین اساس کاهش فشار مطرح و استفاده می‌شود؛ راهکار صرفا مدیریت و مصرف است.
مدیریت تقاضا و مصرف راهکار کلیدی مقابله با کم آبی
این استاد دانشگاه با بیان اینکه “این رویه که با افزایش تقاضا به افزایش ظرفت تأمین آب، حتی با زدن چاه‌های جدید دست بزنیم، راهکار درستی نیست”، گفت: راهکار کلیدی و طلایی رفع بحران آب کشور، مدیریت تقاضا و مصرف است.
وی ادامه داد: در شرایطی که تهران در سال جاری قرار گرفته، مسئولان امر در آب و فاضلاب می‌توانستند و ضروری بود که اطلاع‌رسانی جامع‌تر و زودتری را در دستور کار قرار می‌دانند، نه آنکه بکدفعه وقتی کار از کار گذشته، اعلام کنند که آب نداریم و اگر می‌خواهید به‌داد خود برسید، پمپ و مخزن تهیه کنید!
تابش با بیان اینکه “حتی لازم بود فرآیند تهیه و نصب پمپ و مخزن مورد آموزش صحیح از سوی آبفا برای مردم قرار گیرد”، گفت: الان لوله‌کش‌ها و تأسیساتی‌ها نقش آموزش آبفا را برعهده گرفته‌اند و بر اساس میل و سلیقه خود عمل می‌کنند و اغلب مردم اطلاعات کافی را نسبت به این موضوع ندارند.
وی افزود: نه‌تنها فقط در تهران بلکه در بسیاری از شهرها با این مشکل مواجه‌ایم که پمپ قبل از مخزن نصب شده و یا حتی پمپ بدون مخزن بعد از کنتور آب نصب شده است، این مسئله کاملا غیرقانونی و غیرفنی است چرا که اگر پمپ بعد از کنتور نصب شود، هم منجر به قطعی آب خانه‌های اطراف می‌شود و هم از نظر کیفیت برای خود مشترک ایجاد مشکل می‌کند چرا که حتی فرسودگی لوله‌ها را هم به داخل سیستم توزیع آب ساختمان می‌کشد.
وی ادامه داد: این اقلیم ایران است که به ما دیکته می‌کند چگونه آب را مصرف کنیم، نیاکان ما هزاران سال، با تدبیر و درایت وضعیت خشکی این سرزمین را مدیریت کردند و قرن‌ها به زندگی پرداختند اما ما با تدبیر آب مصرف نمی‌کنیم.
تابش با بیان اینکه “ما به‌جای نگاه به طبیعت ایران، به اندازه‌ای که دلمان می‌خواهد و به قیمت صدمه زدن به منابع کشور، آب مصرف می‌کنیم، گفت: هر ساله وزارت نیرو با زدن چاه‌های جدید، نیاز فزاینده تقاضا را تأمین می‌کند و کار به‌جایی رسیده که فرونشست‌های متعدد را در دشت‌های کشور شاهد هستیم، تالاب‌ها و رودخانه‌ها خشک شده و همچنان رویه خود را اصلاح نمی‌کنیم.
تامین تنها ۲ درصد از نیاز آبی از طریق انتقال آب
تابش انتقال آب از دریا و شیرین‌سازی آن را راهکار رقع تنش آبی کشور ندانست و گفت: ما سالانه ۱۰۰ میلیارد مترمکعب آب تجدیدشونده داریم، کل هدف‌گذاری انتقال آب از دریا ۲ میلیارد مترمکعب است که دو درصد از منابع سالانه ماست.
وی افزود: برای این ۲ درصد داریم چند صد هزار میلیارد تومان هزینه می‌کنیم و آب را به مقاصد دور به قیمت هر مترمکعب ۶ یا ۷ یورو می‌رسانیم.
این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: این تصور که با انتقال آب از خلیج فارس می‌توانیم تنش آبی شهرهای بزرگی چون اصفهان، یزد یا تهران را برطرف کنیم، یک تصور نادرست و خام است؛ تنها راهکار عبور و مدیریت شرایط تنش آبی، مدیریت تقاضا و مصرف است که باید از همین امروز شروع کنیم.
منبع:تحلیل بازار
