بررسی اعتبارات هزینه ای موسسات دولتی در لایحه بودجه ۱۴۰۵ نشان می دهد که مجموع اعتبارات هزینه ای موسسات دولتی از حدود ۳۱۴۴ هزار میلیارد تومان در سال ۱۴۰۴ به نزدیک به ۳۹۷۲ هزار میلیارد تومان در سال ۱۴۰۵ رسیده است که نشان دهنده رشد اسمی حدود ۲۶ درصدی است. رشدی که در شرایط تورمی اقتصاد ایران، در عین حال نشان از افزایش اندازه دولت و تداوم فشار هزینه های جاری دارد.
در بین نهادها، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری بیشترین جهش اعتباری را تجربه کرده و با رشد بیش از هفت برابری به یکی از برجسته ترین ردیف های بودجه تبدیل شده است. این افزایش می تواند نشانه ای از تمرکز دولت بر اقتصاد دانش بنیان، فناوری و نوآوری باشد. در کنار آن نهادهایی مانند قرارگاه مرکزی حضرت خاتم الانبیاء(ص) و سازمان ملی استاندارد نیز رشد چشمگیری داشته اند.
از سوی دیگر برخی موسسات با کاهش اعتبارات هزینه ای مواجه شده اند. از جمله شورای اسلامی، بنیاد حفظ آثار و ارزش های دفاع مقدس، شورای عالی حوزه علمیه و بنیاد مسکن انقلاب اسلامی. این کاهش ها – اگرچه به ظاهر محدود است – می تواند نشانه ای از توزیع مجدد منابع، تغییر در اولویت ها یا تلاش برای کنترل هزینه های جاری در برخی بخش ها باشد.
نکته مهم این است که بخش عمده ای از رشد بودجه همچنان متوجه نهادهای بزرگ اجرایی و حاکمیتی مانند وزارت کشور است که سهم زیادی از کل اعتبارات هزینه ای را به خود اختصاص داده است. به طور کلی این جدول نشان می دهد که بودجه ۱۴۰۵ به جای تمرکز بر کوچک کردن دولت یا کنترل هزینه ها، بر اساس حرکت درون ساختاری منابع و تقویت برخی مأموریت های خاص است. مسیر دیدن تاثیرات آن بر روی کارآمدی دولت و فشار مالی بر اقتصاد طی سال آینده چگونه خواهد بود؟
