اکوایران: بر اساس گزارش مرکز آمار، تورم ماهانه به بالاترین حد خود از خرداد ماه سال ۱۴۰۱ رسیده است که استان های چهارمحال و بختیاری بیشترین و استان های سیستان و بلوچستان و تهران کمترین تورم ماهانه را در مهر امسال داشته اند.
بررسی ها نشان می دهد از خرداد ۱۴۰۱ که تورم ماهانه با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی به بالاترین حد خود رسید، تورم ماهانه ۵ درصدی مهرماه امسال بالاترین تورم ماهانه محسوب می شود. قابل ذکر است که استان های تهران، سیستان و بلوچستان که می توان توسعه یافته ترین و کم توسعه ترین استان های کشور را به شمار آورد، کمترین تورم ماهانه را در بین استان های کشور تجربه کرده اند.
شکاف تورم بین استان ها افزایش یافت
تورم ماهانه مهرماه به ۵ درصد رسید و به بالاترین حد خود در سه سال اخیر رسیده است. استان چهارمحال و بختیاری با ۷.۱ درصد بیشترین تورم ماهانه را به ثبت رساند. به طوری که تورم این استان ۲.۱ واحد درصد بیشتر از نرخ تورم کل کشور است. همچنین تهران، سیستان و بلوچستان با ۴ درصد کمترین تورم را در بین سایر استان ها دارند. ۹ استان تورم کمتر از تورم کل کشور و ۲۲ استان تورم بالاتر از تورم کل کشور داشته اند.
تورم مواد غذایی همچنان در حال افزایش است
تورم ماهانه مواد غذایی در مهرماه امسال با ۶.۴ درصد به بالاترین حد خود از بهمن ماه سال گذشته رسیده است. چهارمحال و بختیاری با ۹.۴ درصد تورم ماهانه در مواد غذایی بیشترین تورم را نسبت به سایر استان ها تجربه کرده است. استان سیستان و بلوچستان با ۳.۵ درصد کمترین تورم ماهانه مواد غذایی را تجربه کرده است. در ماه‌های اخیر افزایش قیمت مواد غذایی که اغلب بیشتر از تورم غیرخوراکی و خدمات است را می‌توان عامل اصلی تورم در زیربخش‌های مختلف دانست. افزایش قیمت مواد غذایی به ویژه گوشت، نان، میوه جات، خشکبار و سبزی که اقلام اصلی سفره های مردم است در ماه های اخیر و به ویژه مهر ماه تاثیر بسزایی بر تورم ماهانه داشته است. رتبه اول بودن استان چهارمحال و بختیاری در کل تورم ماهانه را می توان ناشی از تورم ۹.۴ درصدی آن در مواد غذایی دانست.
افزایش کمتر تورم غیرغذایی؛ آیا تهران سود کرد؟
تورم ماهانه اقلام و خدمات غیرخوراکی ۴.۲ درصد بوده است. شکاف ۲.۲ واحد درصدی بین این بخش و بخش غذا نشان دهنده تأثیر قابل توجه این اقلام بر تورم است. استان لرستان با ۵.۸ درصد و استان خراسان شمالی با ۳ درصد پیشرو در بخش مواد غذایی به ترتیب بیشترین و کمترین تورم ماهانه غیرخوراکی را دارند. پس از خراسان شمالی، تهران دارای کمترین تورم ماهانه در بخش غیرخوراکی و خدمات است و این امر در کاهش تورم ماهانه استان تهران نسبت به سایر استان ها تاثیر بسزایی داشته است. تورم اجاره بها که بیشترین سهم را در تورم بخش غیرغذایی دارد، در این ماه تنها ۳ درصد رشد قیمت داشته است.
بر اساس گزارش مرکز آمار، تورم ماهانه مهرماه بدون تورم اجاره بها با ۰.۸ واحد درصد افزایش ۵.۸ درصد برآورد شده است. این موضوع نشان می‌دهد که تورم مهرماه بدون بالارفتن نسبی یکی از مهمترین بخش‌های آن به این حد رسیده است. در واقع تورم اجاره بها مانع از افزایش دو برابری تورم مهرماه شده است.
درست است که مکانیسم ماشه فعال شده است، اما به گفته کارشناسان، اثرات عملیاتی این مکانیسم (مانند کاهش شدید درآمد نفت) بر اقتصاد ایران اعمال نشده است. در واقع برخی از کارشناسان معتقدند فعال شدن مکانیسم ماشه را می توان بر انتظارات تورمی جامعه موثر دانست و این امر منجر به افزایش دو برابری تورم در مهرماه امسال شده است.
