بازار؛ گروه آب و انرژی: عیسی بزرگ زاده سخنگوی صنعت آب در نشست خبری در جمع خبرنگاران با بیان اینکه گفتمان سازی انسانی ترین و کم‌هزینه‌ترین روش برای اصلاح اوضاع آب است، اظهار داشت:مردم تهران در مردادماه در اوج گرمای تابستان ۱۴.۵ درصد کمتر از زمان مشابه سال قبل آب مصرف کردند.
به گفته او، اگر همراهی مردم، خط طالقان، ۱۴.۵درصد کاهش مصرف و برخی تمهیدات نبود آب پایه مردم آسیب می‌دید.
وی افزود: در سال آبی ۱۴۰۴-۱۴۰۳ متوسط بارش ۱۵۲ میلیمتر بارش داشتیم که نسبت به پارسال و بلندمدت ۴۰ درصد عقب است، بنابراین کسری جدی است.
وی افزود: در حال حاضر در استان‌های سیستان و بلوچستان، هرمزگان، بوشهر و خوزستان به لحاظ بارندگی ۵۰ درصد عقب هستیم.
سخنگوی صنعت آب گفت: امسال ورودی به سدها ۲۴ میلیارد و ۴۶۰ میلیون متر مکعب است پارسال این رقم ۴۲ میلیارد و ۴۶۰ میلیون متر مکعب بود که ۴۲ درصد عقب هستیم.
وی بیان کرد: حجم مخازن امسال ۱۸ میلیارد و ۷۶۰ میلیون متر مکعب است در حالی که پارسال این رقم ۲۴ میلیارد و ۵۹۰ میلیون متر مکعب بوده که ۲۴ درصد عقب است.
بزرگ زاده میزان پرشدگی سدها را ۳۶ درصد عنوان و تصریح کرد: سدهای تهران با احتساب حجم مرده ۲۸۵ میلیون متر مکعب آب دارند، در حالی که این رقم پارسال ۴۸۳ میلیون متر مکعب بوده که ۲۲۷ میلیون متر مکعب نسبت به پارسال و ۳۶۰ میلیون متر مکعب نسبت به بلندمدت کمتر است.
سخنگوی صنعت آب تاکید کرد: باید بحران آبی را جا بیندازیم؛ اگر آب در خانه‌ها هست به این معنا نیست که بحران نداریم، باید از مصارف بکاهیم. سرنوشت آبی همه مردم یکسان است، این درد مشترک جدا جدا درمان نمی شود.
وی گقت: هم پیش بینی مراجع بین المللی و هواشناسی کشور در پاییز نشان دهنده کم بارشی سخت است و این ما را ملزم می کند برنامه ریزی سختگیرانه برای آب شرب و واقع بینانه برای کشاورزی داشته باشیم.
بزرگ‌زاده با رد برخی اتهامات مبنی بر مقصر دانستن مردم گفت: ادبیات وزارت نیرو هیچ‌گاه طلبکارانه نبوده است ما از مردم مدد می‌خواهیم چون سرنوشت آبی همه شهروندان به هم گره خورده است و رفاه یک نفر به معنای رفاه جمعی است ما با مردم صادقانه گفتگو می‌کنیم و نقش آن‌ها در مدیریت مصرف آب را ارج می‌نهیم.
وی با اشاره به بارش‌های ابتدای مهر گفت: تاکنون حتی به یک میلیمتر هم نرسیده و پیش‌بینی‌های معتبر داخلی و بین‌المللی حاکی از پاییز کم‌بارش و خشک است از این رو برنامه‌ریزی سختگیرانه برای تأمین آب شرب و برنامه واقع‌بینانه برای کشاورزی ضروری است.
بزرگ‌زاده ادامه داد: فاز اول خط انتقال آب طالقان به تهران اجرا شده و فاز دوم نیز تا پایان مهر به بهره‌برداری می‌رسد اگرچه در مسیر اجرای پروژه در بلوار طالقانی کرج مشکلاتی وجود دارد اما با حمایت‌های ریاست محترم جمهور و نهادهای مسئول این طرح در حال تکمیل است.
وی همچنین به اقدامات اجرایی اشاره کرد از جمله کنترل هوشمند مصرف شیرآلات خانگی نصب کاهنده‌ها در منازل جریمه مشترکین پرمصرف و ارائه آموزش‌های ساده و مؤثر برای اصلاح الگوهای مصرف همچنین در حوزه کشاورزی همکاری نزدیکی با وزارت جهاد کشاورزی و سازمان هواشناسی آغاز شده تا مناطقی که بارندگی نخواهند داشت شناسایی و به کشاورزان اطلاع داده شود.
بزرگ‌زاده گفت: پتانسیل آب برای کشت پاییزه در کشور حدود ۵۰ میلیارد مترمکعب برآورد شده که با همکاری وزارت جهاد کشاورزی برنامه‌ریزی و محدودسازی مصرف برای فصل پاییز انجام شده است تصمیم برای زمستان نیز متناسب با شرایط در آینده اتخاذ خواهد شد.
وی درباره وضعیت دشت‌های کشور نیز هشدار داد: از ۶۰۹ دشت ایران ۴۲۷ دشت ممنوعه یا ممنوعه بحرانی هستند و بیش از ۳۵۰ دشت با پدیده فرونشست مواجه‌اند این پدیده به‌هیچ‌وجه قابل انکار نیست و تا زمانی که مصرف آب به‌ویژه در بخش کشاورزی اصلاح نشود وضعیت بهبود نخواهد یافت.
در پایان سخنگوی صنعت آب کشور به موضوع حق‌آبه هیرمند اشاره کرد و گفت: متأسفانه با وجود اعلام آمادگی رسمی دولت افغانستان برای اجرای معاهده ۱۳۵۱ در عمل همراهی لازم صورت نگرفته است سال گذشته تنها ۱۱۹ میلیون مترمکعب آب از هیرمند دریافت شد در حالی که میزان طبیعی آن باید بیش از ۸۲۰ میلیون مترمکعب باشد جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد کمک‌های فنی و مهندسی برای اصلاح مسیر سرریزهای بند کمال‌خان به طرف مسیر طبیعی هیرمند ارائه دهد.
بزرگ‌زاده با تأکید بر ضرورت واقع‌بینی در مواجهه با شرایط موجود گفت: امروز هیچ راهی جز مدیریت مصرف و همکاری عمومی وجود ندارد و اگر پاییز خشک ادامه یابد اقدامات سخت‌گیرانه‌تری اجتناب‌ناپذیر خواهد بود.
سخنگوی صنعت آب همچنین گفت: دریاچه ارومیه، متأسفانه به نمونه کلاسیک و نماد روشن مدیریت نادرست منابع آب و کشاورزی در کشور تبدیل شده است. علیرغم هزینه‌های بسیار بالایی که در سال‌های گذشته برای احیای این دریاچه صرف شده، خروجی قابل قبولی حاصل نشده است. دلیل اصلی این ناکامی، عدم اجرای جدی بخش حیاتی برنامه‌های احیا بوده که همانا کاهش چهل درصدی مصارف آب در بخش کشاورزی است.
وی افزود:بر اساس برنامه مصوب، مقرر بود هم‌زمان با رهاسازی‌های برنامه‌ریزی‌شده از سدها و تأمین آب، میزان مصرف آب کشاورزی در حوضه آبریز دریاچه نیز به شکل قابل توجهی کاهش یابد. اما نه‌تنها این هدف محقق نشد، بلکه در مواردی سطح زیر کشت افزایش نیز یافت. در چنین شرایطی، نمی‌توان به موفقیت روش‌های گذشته در احیای دریاچه امیدوار بود.
بزرگ‌زاده تصریح کرد:با این حال، از نظر فنی، دریاچه ارومیه هنوز قابل احیاست. اما نه با ادامه روند گذشته، بلکه با اجرای روش‌هایی جدید و قاطعانه. ضروری است که مسئولان احیای دریاچه ارومیه، از جمله ستاد احیا، نسبت به خروج زمین‌های کشاورزی کم‌بازده و بلندآب از مدار بهره‌برداری اقدام کنند و این کار باید با تأمین معیشت جایگزین برای کشاورزان همراه باشد.
وی همچنین خاطرنشان کرد:ابزارهای اقتصادی و اجتماعی لازم برای این تغییر الگوی معیشت کاملاً قابل طراحی و اجرا هستند و ما آمادگی داریم این بسته‌های اجرایی را در اختیار نهادهای ذیربط قرار دهیم. اما این اقدام نیازمند اراده‌ای جدی است. با مصاحبه و سخنرانی نمی‌توان دریاچه ارومیه را نجات داد. این مسأله نیازمند کار میدانی، پیگیری شبانه‌روزی، و تصمیمات سخت است.
وی افزود:بر اساس ارزیابی‌های صورت‌گرفته، اگر ۳۱ هزار هکتار از اراضی کم‌بازده در ارتفاعات حوضه ارومیه آزاد شوند و حدود ۲۵ هزار هکتار از سطح زیر کشت یونجه با محصولات راهبردی‌تر از منظر امنیت غذایی جایگزین گردد، تنها از طریق این اقدام، ۴۷۵ میلیون متر مکعب آب در درون حوضه احیا خواهد شد.
منبع:تحلیل بازار
