بازار؛ گروه بانک و بیمه: قانون مالیات برعایدی سرمایه اواخر فروردین ماه سالجاری در صحن علنی مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید. قانونی که به گفته کارشناسان در صورت اجرا، می تواند تحولی شگرف را در اقتصاد کشور ایجاد کند، زیرا بخش عمده سرمایه هایی که توسط مردم برای کسب سود به ارز، طلا، سکه، ملک و خودرو تخصیص یافته اند و هیچ عایدی در تحریک تولید و رونق اقتصاد کشور ندارند به دلیل الزام معامله گران به پرداخت مالیات به دولت، از لاک سرمایه، خارج و زمینه را برای ورود سرمایه ها به بخش مولد فراهم می کند. اکنون منابع مالی فراوانی صرف خرید کالاهای سرمایه ای در قالب سفته بازی شده است و چنانچه همین منابع راکد به بخش تولید هدایت شود علاوه بر خروج تدریجی سوداگری از بازارهای غیرمولد با چنین رویه ای، بنیان‌های اقتصادی کشور نیز تقویت خواهد شد.
اقتصاد کشور، این روزها در پی ورود سرمایه ها به بازارهای موازی غیر مولد، دچار آشفتگی شده زیرا نقدینگی یا به خرید طلا و ارز و یا ملک و خودرو و … اختصاص یافته است که همین رویکرد، موجب شده است منابع مالی به جای ورود به بخش تولید و تامین نیاز فعالان کسب و کار بدون هیچ نقش مفیدی، راکد باقی مانند و فقط عده ای با فعالیت در بازارهای سرمایه گذاری آن هم با سفته بازی از این طریق، کسب سود کنند.
وضع مالیات بر عایدی سرمایه باعث می شود تا جریان سرمایه به سمت بازارهای غیرمولد مانند طلا، ارز، خودرو و ملک به شکلی قانونی کنترل شود، کالاهایی مصرفی که سالهاست در نبود قوانینی چون اجرای مالیات بر عایدی سرمایه متاسفانه به کالاهای سرمایه ای برای خیلی ها تبدیل شده است
کنترل سرمایه ها به سمت بازارهای غیر مولد با اخذ مالیات از سفته بازان
خیلی ها فکر می کنند با وضع مالیات برعایدی سرمایه مردم در انجام معاملات دچار مشکل می شوند، در حالی که باید گفت؛ این گونه نیست، زیرا اجرای چنین قانونی به دلیل ساماندهی بازارهای سرمایه گذاری به نفع مردم خواهد بود. در واقع مالیات بر عایدی سرمایه، مالیاتی است که بر سرمایه‌گذاری‌های غیرمولد اعمال می‌شود و آن دسته سفته بازانی که پولهای کلانی را با انجام معاملات متعدد در طول سال بدست می آورند مشمول چنین قانونی خواهند شد، نه آحاد مردم.
به عنوان مثال خرید و نگهداری طلا یا ارز نه شغلی ایجاد می‌کند و نه تولیدی به همراه دارد؛ این نوع فعالیت‌ها، فقط، حاصل بی‌ثباتی اقتصادی‌است که در نهایت منجر به تضعیف بیشتر بنیان‌های اقتصاد خواهند شد. به عبارت دیگر، مالیات برعایدی سرمایه باعث می شود تا جریان سرمایه به سمت بازارهای غیرمولد مانند طلا، ارز، خودرو و ملک به شکلی قانونی کنترل شود؛ کالاهایی مصرفی که سالهاست در پی نبود قوانینی چون اجرای مالیات بر عایدی سرمایه، متاسفانه به کالاهای سرمایه ای برای خیلی ها تبدیل شده است طوری که با کوچکترین تلنگر اقتصادی یا رخداد سیاسی و… قیمت آنها بی منطق و حباب گونه به اوج می رسد؛ روندی که موجب شد نقدینگی به جای جذب در بخش های مولد کشور در بازارهای دلالی و سفته بازی تبدیل به کالاهایی شود که منفعتی برای اقتصاد کشور ندارد.
اخذ مالیات از عایدی سرمایه زمانی می تواند به خوبی، اجرا و در اقتصاد کشور، موثر واقع شود که دولت، بانک اطلاعاتی قوی از مردم بخصوص فعالان بازار و معامله گران داشته باشد زیرا نبود اطلاعات لازم، حتی ممیزهای مالیاتی را نیز سردرگم می کند
ضرورت وجود یک بانک اطلاعاتی قوی برای اجرای مالیات بر عایدی سرمایه
لطفعلی بخشی، اقتصاددانان در گفتگو با «بازار» گفت: اخذ مالیات از عایدی سرمایه زمانی می تواند به خوبی اجرا و در اقتصاد کشور موثر واقع شود که دولت، بانک اطلاعاتی قوی از مردم بخصوص فعالان بازار و معامله گران داشته باشد زیرا نبود اطلاعات لازم، حتی ممیزی های مالیاتی را نیز سردرگم می کند. به طور مثال اکنون خیلی از طلا فروش ها درمعاملاتی که انجام می دهند از خریدار، کد ملی دریافت نمی کنند تا همه چیز شسته و رفته و شفاف باشد، در بحث ملک نیز معمولا همین طور است زیرا قیمت ها در معاملات ملکی، خیلی واقعی درج نمی شود، افزون بر اینکه بحث نرخ فروش منطقه ای نیز اکنون، مسئله ای است که مشکلاتی را برای خیلی ها ایجاد کرده است. در چنین شرایطی به نظر می رسد دولت ابتدا باید از یک بانک اطلاعاتی قوی برخوردار باشد تا در صورت انجام هر معامله ای بتواند به خوبی نظارت دقیقی بر انجام معاملات داشته باشد.
بخشی با بیان اینکه وقتی اطلاعات ناقص باشد اجرای قانون نیز به درستی انجام نمی شود، افزود: چند سالی است که بحث دریافت مالیات از خانه های خالی مطرح است اما آنگونه که مشخص است به دلیل نبود بانک اطلاعاتی دقیق، هنوز اقدام قابل توجهی در این زمینه انجام نشده است. البته اینکه در خیلی از کشورهای جهان، مالیات از عایدی سرمایه گرفته می شود به دلیل آن است که آن کشورها از زیرساخت های قوی اطلاعاتی برخوردارند و هر گونه معامله ای را با سهولت و دقت رصد می کنند، بنابراین دریافت مالیات از سفته بازان در قالب وضع مالیات بر عایدی سرمایه هر چند خوب و به نفع اقتصاد و همچنین، کوتاه کردن دست سوداگران است اما دولت، باید ابتدا زیرساخت های لازم آن را به درستی مهیا کند.
طبق قانون، مالیات بر عایدی سرمایه، شامل ۹۹ درصد مردم نمی شود، مثلا برای سرپرست خانوار تا دو خودرو و دو ملک از پرداخت مالیات معاف هستند؛ اما در مورد طلا و ارز، اگر خرید و فروش به صورت مکرر در طول سال انجام شود مشمول مالیات خواهد شد
۹۹ درصد مردم شامل قانون مالیات بر عایدی سرمایه نمی شوند
بنا به این گزارش، طبق قانون مالیات بر عایدی سرمایه، برای سرپرست خانوار، تا دو خودرو و دو ملک از پرداخت مالیات معاف هستند؛ حتی اگر چندین بار در طول سال خرید و فروش شود. برای افراد غیر سرپرست خانوار نیز یک خودرو و یک ملک، مشمول معافیت است اما در مورد طلا و ارز، اگر خرید و فروش به صورت مکرر در طول سال، انجام و سود، حاصل شود، مشمول مالیات می‌شود. البته این مالیات، مالیاتی است که در زمان فروش دارایی، اخذ می‌شود. به طور مثال، اگر فردی خودروی سوم خود را که مشمول مالیات است، ابتدا به قیمت ۲۰۰ میلیون تومان خریداری کرده و اکنون به قیمت ۲۵۰ میلیون تومان بفروشد، از تفاوت این دو رقم ( از ۵۰ میلیون تومان)، مالیات اخذ خواهد شد.
در حال حاضر این نوع مالیات در بیش از ۱۴۰ کشور جهان در حال اجراست این در حالی است که نبود این نوع مالیات در کشور موجب شده است کالاهای مصرفی همچون مسکن و خودرو به کالاهای سرمایه‌ای تبدیل شوند و مردم عادی برای نیاز مصرفی خود با مشکل مواجه شوند قانونی که به گفته نمایندگان مجلس، شامل حدود ۹۹ درصد از مردم نمی‌شود و یک درصد از افرادی که در بازارهای سوداگرانه مشغول به فعالیت هستند، مشمول این قانون خواهند شد.
منبع:تحلیل بازار
