منتشر شده در ۲۵ تیر ۱۴۰۴ ساعت ۱۹:۰۳
عکاس
علیرضا پاداش
در این مطلب آخرین خودرو به برسی و معرفی موتور های تنها سدان کلاس C سایپا، شاهین خواهیم پرداخت و ویژگی های آن را برسی خواهیم کرد.
شاهین اولین محصول سایپا در کلاس سدان های کلاس C بر پایه پلتفرم SP100 است که در سال ۱۳۹۹ به بازار ورود پیدا کرد و این خودرو توانست در بازار محبوبیت خوبی را به دست آورد. این خودرو ۵ ساله حضور در بازار تاکنون با دو پیشرانه به بازار ها عرضه شده است. مبنای پلتفرمی که این خودرو بر اساس آن ساخته شده تویوتا یاریس سال ۲۰۰۰ است. پلتفرم این خودرو به واسطه همکاری سایپا و برلیانس در سال های پسا برجام به دست این شرکت افتاد. سایپا تا زمان معرفی شاهین گزینه ای در بازار سدان های سایز متوسط تولید داخل در بازار نداشت و فقط در کلاس سدان های کوچک همانند پراید، ساینا، تیبا و… محصولاتی تولید می کرد.
موتور M15 توربو
پیشرانه ام ۱۵ از پرتیراژ ترین موتور های در ایران بوده که مبینای اصلی آن به موتور ام ۱۳ بر می گردد. موتور ام ۱۳ حاصل ارتقاء موتور اصلی پراید است که با اجباری شدن استاندارد آلایندگی یورو ۴ در سال ۱۳۹۱ تولید آن آغاز شد. سایپا با توسعه محصولات جدید همانند تیبا نیاز به تولید موتور جدید داشت که از دل موتور ام ۱۳ پیشرانه M15 را بیرون کشید. موتور ام ۱۵ به صورت گسترده بر روی محصولات خانواده پلتفرم ایکس ۲۰۰ نصب شد. M15 TC نمونه توربو شده همان پیشرانه ام ۱۵ است که در خانواده شاهین مورد استفاده قرار می گیرد. این موتور حجمی معادل ۱۵۰۳ سی سی دارد و به صورت توربو شارژر است. نهایت توان تولیدی در این موتور ۱۱۰ اسب بخار در زمان رسیدن دور موتور ۵۴۰۰ دور در دقیقه و ۱۷۸ نیوتن متر گشتاور در دور موتور ۴۵۰۰ است. یکی از اصلی ترین انتقادات به این موتور ۸ سوپاپ بودن آن و سوختن مکرر واشر گلو توربوی بوده که اکثر شاهین سوران با آن درگیر هستند. موتور M15 توربو با استاندارد یورو ۵ عرضه می شود و مصرف سوخت میانگین آن بر روی خودروی ۱۴۰۰ کیلوگرمی شاهین ۷ لیتر به ازاء هر صد کیلومتر است. این پیشرانه با تیپ های شاهین جی، جی ال و CVT عرضه می شود.
این پیشرانه تاکنون با دو گیربکس دستی و اتومات به بازار عرضه شده، گیربکس دستی ۵ سرعته این خودرو پای میتسوبیشی دارد و تعویض دنده ها در آن نرم و روان است. تنها گیربکس اتوماتی که با این موتور همانگ شده و برروی شاهین اتومات نصب می شود و پایه CVT دارد و ساخت پانچ بلژیک است؛ شایعاتی وجود دارد که سایپا درحال جایگزین کردن این گیربکس با نمونه ای چینی است.
موتور M16
اصلی ترین انتقادی که با شرکت سایپا وارد می شد ۸ سوپاپ بودن شاهین بود که سایپا را مجبور به بیرون کشیدن نقشه های موتور EC5 از بایگانی کرد. نقشه های این موتور که شباهت بسیار زیادی با موتور TU5 پلاس ایران خودرو دارد در زمان برجام توسط سایپا خریداری شده بود. این موتور دارای دو میل سوپاپ به همراه ۱۶ سوپاپ بوده که سیستم زمانبندی متغیر برای میل سوپاپ هوای آن در نظر گرفته شده است. این پیشرانه معادل ۱.۶ لیتر یا ۱۵۸۷ سیسی حجم دارد و حداکثر توان خروجی آن در ۵۸۰۰ دور در دقیقه، معادل ۱۱۱ اسب بخار است. بیشینه گشتاور این موتور تنفس طبیعی نیز برابر ۱۵۰ نیوتن متر برآورد شده است. همچنین پمپ روغن با دبی متغیر به منظور افزایش راندمان روانکاری و خنککاری موتور مورد استفاده قرار گرفته است. گفته میشود موتور ام ای ۱۶ جهت هماهنگ شدن با اتاق و گیربکس محصولات سایپا دستخوش تحولاتی در بخش سیستم کامپیوتر خودرو یا EMS، سنسورهای مربوطه، فلایویل، دیسک و صفحه کلاچ شده است.
میانگین مصرف سوخت این موتور بر روی بدنه شاهین پلاس تقریباً نزدیک به ۷.۲ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر بوده که در بین خودروهای داخلی مناسب محسوب می شود. این موتور با گیربکس شش سرعته ساخت کمپامی DAE هماهنگ شده ولی انتظار می رود در صورت ارزان سازی شاهین پلاس در ایران خودرو گیربکس ساخت لندای نیز در این خودرو به کار گرفته شود.
نام موتور | M15 TC | M16 |
پایه توسعه | M13 | EC5 |
حجم (لیتر) | ۱.۵ | ۱.۶ |
تعداد سوپاپ | ۸ | ۱۶ |
جنس بلوکه | چدن | چدن |
قدرت موتور (اسب بخار) | ۱۱۰ | ۱۱۱ |
گشتاور (نیوتن متر) | ۱۷۸ | ۱۵۰ |
مصرف سوخت (لیتر) | ۷ | ۷.۲ |