منتشر شده در ۰۵ آبان ۱۴۰۴ ساعت ۱۰:۰۰
شرکت انگلستانی یاسا (Yasa) از یک موتور برقی بسیار پیشرفته رونمایی کرد. این موتور از مشخصات خوبی برخوردار بوده و می‌تواند تحولی در خودروهای الکتریکی ایجاد نماید. آنچه که این موتور را از سایر موتورهای موجود متمایز می‌کند، چگالی نیروی آن است؛ به این معنی که با وجود وزن بسیار کم، قدرتی خارق‌العاده در اختیار راننده قرار می‌دهد.
شاید بدانید وزن همواره یکی از مهمترین فاکتورها در وسایل نقلیه به شمار رفته، چرا که تاثیر مستقیمی بر ویژگی‌های مختلف و عملکرد دارد. حالا با برقی شدن خودروها، وزن آنها نسبت به قبل بالاتر رفته است. دلیل این امر را باید در باتری‌های حجیم، چندین موتور الکتریکی و سامانه‌های خنک کاری پیچیده جستجو کرد. به موازات افزایش وزن، خودروهای برقی برای دستیابی به برد حرکتی مناسب به باتری‌های بزرگ‌تر نیاز پیدا می‌کنند؛ در نتیجه چرخه‌ای معیوب از وزن و مصرف انرژی شکل می‌گیرد. اما اکنون شرکت یاسا راه حلی شگفت‌انگیز برای شکستن این چرخه معرفی کرده است.
یاسا و ساخت موتور الکتریکی بسیار قدرتمند با وزنی مشابه یک کوله پشتی
وزن موتور جدید شرکت یاسا فقط ۱۲.۷ کیلوگرم اعلام شده است. نکته بسیار جالب توجه اینکه با وجود این وزن خیلی کم، این موتور برقی ۷۵۰ کیلووات (۱۰۰۵ اسب بخار) قدرت دارد. این موتور در آزمایش‌های انجام‌شده روی دستگاه دینامومتر، رکوردی تازه در زمینه چگالی نیرو (Power Density) ثبت کرده است.
موتور برقی یاسا به ازای هر کیلوگرم از جرم خود، ۵۹ کیلووات (حدود ۸۰ اسب بخار) قدرت تولید می‌کند؛ عددی که نه تنها از تمام موتورهای فعلی بازار بالاتر بوده، بلکه رکورد قبلی خود یاسا را هم ارتقا داده است. رکورد پیشین این شرکت مربوط به موتوری ۱۳.۱ کیلوگرمی بود که توانایی تولید ۵۵۰ کیلووات (۷۳۷ اسب بخار) قدرت را داشت. با این حساب باید گفت موتور جدید ۴۰ درصد قوی‌تر از موتور قبلی شده است.
مقایسه با پیشرانه خودروهای برقی محبوب بازار
برای درک بهتر این اعداد، کافی است بدانیم که موتور عقب تسلا مدل Y حدود ۲۰۰ کیلووات (۲۶۸ اسب بخار) قدرت دارد. این یعنی موتور یاسا تقریباً چهار برابر قوی‌تر است. همچنین بد نیست اشاره کنیم پیشرانه دوموتوره تسلا مدل ۳ پرفورمنس در مجموع ۴۶۰ کیلووات قدرت تولید می‌کند که در مقایسه با خروجی تک موتور یاسا باز هم کمتر است.
نمایشی درخشان در زمینه توان مداوم
مهندسان خودرو به خوبی می‌دانند که میان «توان لحظه‌ای» و «توان مداوم» تفاوت وجود دارد. توان لحظه‌ای همان قدرتی است که هنگام فشردن ناگهانی پدال گاز برای چند ثانیه در دسترس قرار می‌گیرد، در حالی که توان مداوم باید در مدت زمان طولانی بدون خطر داغ شدن موتور در دسترس باشد، مانند زمانی که خودرو در حال بالا رفتن از یک مسیر کوهستانی است.
به گفته یاسا، موتور جدید این شرکت در این زمینه نیز عملکرد درخشانی دارد. این موتور قادر است میانگین ۳۵۰ تا ۴۰۰ کیلووات (۴۶۹ تا ۵۳۶ اسب بخار) توان مداوم را ارائه دهد، عددی که از توان لحظه‌ای بسیاری از خودروهای برقی پرفورمنس هم بیشتر است.
موتوری که آینده خودروهای برقی را تغییر می‌دهد
ارزش واقعی موتور برقی یاسا فقط در قدرت خام آن نیست؛ بلکه در وزن فوق‌العاده پایین آن نهفته است. وقتی موتور یا موتورها سبک‌تر باشند، به تبع آن وزن کلی خودرو نیز پایین‌تر می‌آید. در نتیجه، خودروسازان می‌توانند از باتری‌های کوچک‌تر و سبک‌تر برای دستیابی به همان بُرد حرکتی استفاده کنند. این کاهش وزن نه تنها هزینه تولید را پایین می‌آورد، بلکه باعث افزایش سرعت شارژ نیز می‌شود.
آماده تولید انبوه بدون استفاده از مواد خاص یا گران‌قیمت
برخلاف تصور، این پروژه فقط یک نمونه آزمایشگاهی نیست. به گفته یورگ میسکا (Joerg Miska) مدیرعامل یاسا، این موتور در مقیاس صنعتی کاملاً قابل تولید است و در ساخت آن از هیچ ماده عجیب یا گران‌قیمتی استفاده نشده است. او در این رابطه گفته:
«با تراکم توان سه برابر بیشتر نسبت به موتورهای امروزی، یاسا همچنان در حال بازتعریف مرزهای صنعت موتورهای الکتریکی است.»
مشتریان بزرگ یاسا؛ از فراری تا مرسدس AMG
اگرچه نباید انتظار داشت این موتور فوق‌العاده در سال آینده روی یک هاچبک اقتصادی نصب شود، اما فناوری یاسا همین حالا در ابر خودرو های هیبریدی به کار رفته است. موتورهای این شرکت در خودروهایی مانند فراری ۲۹۶ GTB و لامبورگینی تمراریو استفاده می‌شوند و نیروی الکتریکی مکملی را برای پیشرانه های بنزینی قدرتمند آنها فراهم می‌کنند.
همچنین، مرسدس AMG در حال توسعه یک خودروی تمام برقی جدید است که از سه موتور یاسا بهره می‌برد. مجموع توان این خودرو بیش از ۱۰۰۰ کیلووات (۱۳۶۰ اسب بخار) خواهد بود.
آینده‌ای سبک‌تر و سریع‌تر برای خودروهای برقی
هرچند این فناوری فعلاً در دنیای ابرخودروها جای دارد، اما تاریخ نشان داده که نوآوری‌های پیشرفته به تدریج به خودروهای روزمره نیز راه پیدا می‌کنند. همانگونه که فیبرکربن، سیستم‌های هیبریدی و ترمزهای کربن-سرامیکی روزی مخصوص سوپراسپرت‌ها بودند، موتور سبک و قدرتمند یاسا نیز می‌تواند در آینده خودروهای برقی اقتصادی را سریع‌تر، سبک‌تر و کارآمدتر کند. شایان ذکر است شرکت یاسا در سال ۲۰۲۱ توسط مرسدس بنز تصاحب شد و اکنون یکی از زیر مجموعه‌های آن به شمار می‌رود.
