به گزارش خبرگزاری تسنیم ، صنعت فولاد چین یکی از ارکان اصلی اقتصاد این کشور است و در سایه آن، این کشور به یکی از بزرگترین تولیدکنندگان و مصرف کنندگان مواد معدنی در جهان تبدیل شده است. چین به عنوان بزرگترین تولید کننده فولاد جهان در کنار این موفقیت به بزرگترین تامین کننده مواد اولیه مورد نیاز این صنعت نیز تبدیل شده است. از آنجایی که صنعت فولاد به شدت به مواد معدنی خاصی مانند سنگ آهن، مس و لیتیوم وابسته است، سیاست های معدنی چین برای تقویت امنیت منابع، تسهیل گذار به انرژی سبز و کاهش وابستگی به واردات طراحی شده است. این سیاست ها نه تنها به رشد و توسعه داخلی این صنعت کمک کرده است، بلکه تاثیرات قابل توجهی بر بازارهای جهانی داشته است.
تاریخچه و وضعیت فعلی صنعت فولاد و معدن چین
چین به عنوان بزرگترین تولیدکننده بسیاری از مواد معدنی، بیش از ۵۰ درصد از تولید سنگ آهن و ۶۰ درصد از تولید زغال سنگ جهان را تامین می کند. با این حال، این کشور برای برخی مواد معدنی مانند سنگ آهن که بیش از ۸۰ درصد آن وارداتی است، به شدت به منابع خارجی وابسته است. این وابستگی باعث شد چین از دهه ۲۰۰۰ سرمایه گذاری های زیادی در پروژه های معدنی در خارج از کشور انجام دهد. پروژه های عظیمی مانند طرح کمربند و جاده (BRI) و سایر سرمایه گذاری های بین المللی کنترل زنجیره تامین مواد معدنی را در دست چین قرار داده است.
چین به دنبال کاهش وابستگی خود به واردات و تقویت تولید داخلی خود به ویژه در مناطق استراتژیک مانند سنگ آهن و لیتیوم است. در این راستا، این کشور در چهاردهمین برنامه پنج ساله (۲۰۲۵-۲۰۲۱) بر امنیت منابع معدنی، توسعه اکتشافات داخلی، اقتصاد دایره ای و ایجاد معادن سبز تاکید ویژه دارد. انتظار می رود تا پایان سال ۲۰۲۷، سرمایه گذاری در اکتشاف مواد معدنی به بیش از ۴۵۰ میلیارد یوان (حدود ۷۰ میلیارد دلار) برسد.
سیاست های کلیدی معدن چین (در سال ۲۰۲۵)
۱. قانون جدید منابع معدنی
چین اصلاحات قابل توجهی در قانون منابع معدنی خود در سال ۲۰۲۴ انجام داد که در سال ۲۰۲۶ اجرایی خواهد شد. این اصلاحات به ویژه بر لیتیوم به عنوان یک ماده معدنی استراتژیک تأکید می کند و استخراج آن با دقت بیشتری نظارت خواهد شد. هدف از این اصلاحات جلوگیری از رقابت ناسالم در بازار و استفاده از فناوری های جدید برای کاهش اثرات زیست محیطی معدن است.
۲. امنیت منابع استراتژیک
چین که بر تولید و صادرات عناصر کمیاب خاکی (REEs) مسلط است و بیش از ۹۰ درصد تولید جهانی این عناصر را به خود اختصاص داده است، به یکی از بزرگترین تولیدکنندگان لیتیوم در جهان تبدیل شده است. انتظار می رود تولید لیتیوم چین تا سال ۲۰۲۷ ۳۰ درصد افزایش یابد. همچنین چین برای حفظ موقعیت خود در بازار محدودیت هایی را بر صادرات مواد معدنی کمیاب خاکی مانند REE و لیتیوم اعمال کرده است.
۳. توسعه سبز و هوشمند
در راستای توسعه پایدار، چین برنامه هایی را برای ایجاد معادن سبز آغاز کرده است. این معادن با استفاده از فناوری های مدرن مانند کامیون های خودران و سیستم های هوشمند به گونه ای طراحی شده اند که کمترین آسیب را به محیط زیست وارد کنند. تا سال ۲۰۳۰، چین قصد دارد ۳۰ درصد از معادن خود را سبز کند و آلاینده های تولید شده توسط معادن را تا ۲۵ درصد کاهش دهد.
۴. کاهش وابستگی به واردات سنگ آهن
وابستگی چین به واردات سنگ آهن یکی از بزرگترین چالش های این کشور است. در حال حاضر بیش از ۸۰ درصد سنگ آهن چین از کشورهای دیگر تامین می شود. برای کاهش این وابستگی، چین پروژه هایی مانند سیماندو را در گینه راه اندازی کرده و در حال توسعه معادن سنگ آهن در کشورهای آفریقایی و آسیایی است. هدف این کشور کاهش حداقل ۱۰ درصدی وابستگی به واردات سنگ آهن تا سال ۲۰۳۰ است.
۵. سرمایه گذاری خارجی در معادن انتقالی
چین همچنین بزرگترین سرمایه گذار در استخراج معدنی برای فناوری های سبز است و قصد دارد بیش از ۱۵۰ میلیارد دلار در پروژه های استخراج معدن و انرژی سبز در خارج از کشور سرمایه گذاری کند. این سرمایه گذاری ها عمدتاً در کشورهای آفریقایی، آمریکای لاتین و استرالیا متمرکز شده است.
چالش ها و اقدامات اخیر
۱. محدودیت های صادرات
از سال ۲۰۲۵، چین محدودیتهایی برای صادرات برخی از مواد معدنی استراتژیک خود از جمله REE، کبالت، نیکل و لیتیوم اعمال خواهد کرد. این اقدام به منظور حفظ سلطه این کشور بر بازارهای جهانی و جلوگیری از کاهش قیمت های داخلی به دلیل صادرات بی رویه صورت گرفته است. همچنین این محدودیت ها به منظور مقابله با تعرفه های تجاری غرب و استفاده از اهرم های ژئوپلیتیکی در مذاکرات تجاری و دیپلماتیک دنبال می شود.
۲. اکتشاف و تولید داخلی
در سال های اخیر، چین به طور مداوم در اکتشاف معادن جدید در داخل کشور سرمایه گذاری کرده است. این کشور در سال ۲۰۲۴ رکورد جدیدی در تولید معادن استراتژیک خود ثبت کرد و تولید برخی از مواد معدنی حیاتی مانند مس و نیکل در کشور به بیش از ۱۰ میلیون تن رسید. همچنین پیش بینی می شود که تولید داخلی سنگ آهن چین تا سال ۲۰۳۰ به ۱.۲ میلیارد تن برسد.
۳. تنوع بخشیدن به منابع
چین برای کاهش وابستگی خود به کشورهای معدنی مانند استرالیا و برزیل، در پروژه های معدنی در کشورهای آفریقایی و آسیایی سرمایه گذاری می کند. پروژه های معدنی در گینه، کنگو و شیلی به ویژه در سنگ آهن، لیتیوم و کبالت در حال توسعه هستند. هدف از این پروژه ها تامین مواد اولیه برای تولید باتری خودروهای برقی و سایر فناوری های سبز است.
سیاستهای معدنی چین، بهویژه در حوزه صنعت فولاد، به وضوح از رشد کمی به کیفیت بالا، پایداری زیستمحیطی و امنیت منابع حرکت کرده است. چین با توجه به سرمایه گذاری های کلان در معادن داخلی و خارجی، اصلاحات قانونی در زمینه منابع معدنی و گسترش فناوری های سبز، نه تنها به دنبال تقویت جایگاه خود در بازارهای جهانی است، بلکه تلاش می کند وابستگی به واردات را کاهش دهد و همچنان نیازهای داخلی خود را در صنعت فولاد و سایر صنایع معدنی تامین کند. این سیاست ها در راستای استراتژی بزرگتر «ساخت چین ۲۰۲۵» و گذار به انرژی سبز است و تأثیرات عمیقی بر بازارهای جهانی خواهد داشت.
رضا موسایی; پژوهشگر سیاست صنعت و معدن
انتهای پیام/
منبع:تسنیم
