زهرا ترابی؛ تحلیل بازار: مسعود پزشکیان روز یکشنبه (۹ شهریور ۱۴۰۴) به چین سفر کرد تا در دو اجلاس «سران سازمان همکاری شانگهای» و نشست «شانگهای پلاس» شرکت کند؛ سازمانی که جمعیتی نزدیک به ۲.۵ میلیارد نفر و سهم بیش از ۴۰ درصد از اقتصاد جهانی را دربرمی‌گیرد. رئیس جمهور در این اجلاس‌ها با تاکید بر چندجانبه‌گرایی و عدالت در حکمرانی جهانی، گفت: «سازمان همکاری شانگهای فرصت بی‌نظیری برای تعامل با کشورهای عضو و اعضای شانگهای پلاس فراهم کرده است.»
در حاشیه اجلاس، پزشکیان گفت‌وگوهای سازنده‌ای با سران کشورها انجام داد که شامل هماهنگی برای گسترش همکاری‌های اقتصادی و اعتراض به یکجانبه‌گرایی بود. او افزود: «هدف ما عملیاتی کردن توافقات به دست آمده در اجلاس است تا توسعه تعاملات در زمینه‌های اقتصادی، علمی و حمل‌ونقل تحقق یابد.»
یکی از دستاوردهای ملموس این سفر، تاکید رئیس جمهور بر توسعه حمل‌ونقل ریلی ایران است. پزشکیان با اشاره به سفر خود با قطار سریع‌السیر به پکن، تصریح کرد: «حمل‌ونقل ریلی ارزان‌تر، کم‌هزینه‌تر و دوستدار محیط زیست است و دسترسی‌ها را برای مردم آسان‌تر می‌کند. این توسعه بار ترافیک جاده‌ها را کاهش می‌دهد و بستر مناسبی برای گسترش شبکه ترانزیتی ایران در سطح منطقه ایجاد می‌کند.»
همچنین در ادامه این اجلاس، دیدار با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، یکی دیگر از محورهای مهم سفر بود. پزشکیان اجرایی شدن توافقنامه جامع بلندمدت میان ایران و روسیه را زمینه‌ساز افزایش همکاری‌های فی مابین دانست و گفت: «تبادل تجربیات علمی و دانشگاهی باعث هم‌افزایی ظرفیت‌های دو کشور و توسعه همکاری‌های اقتصادی می‌شود.» پوتین نیز ضمن ابراز رضایت از روابط دوستانه با ایران، بر افزایش حجم مبادله کالا و همکاری‌های فرهنگی و گردشگری تاکید کرد.
در بخش دیگری از برنامه‌های سفر، پزشکیان با آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، دیدار کرد و مواضع ایران درباره صلح و امنیت در منطقه، از جمله مقابله با جنایات رژیم صهیونیستی در فلسطین و حمایت از برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز ایران را تشریح نمود. دبیرکل سازمان ملل نیز اعلام کرد که ایران به دنبال ساخت سلاح هسته‌ای نیست و برنامه هسته‌ای کشور صلح‌آمیز است.
رئیس جمهور همچنین در دیدار با امامعلی رحمان، رئیس جمهور تاجیکستان، بر اهمیت گسترش همکاری‌های دوجانبه در زمینه‌های ترانزیت، تجارت، گردشگری و ارتباطات مردمی تاکید کرد و ضرورت یادآوری گذشته مشترک ایران و تاجیکستان به نسل جدید دو کشور را مورد توجه قرار داد.
در نشست «شانگهای پلاس» که با حضور بیش از ۳۰ کشور برگزار شد، پزشکیان بر لزوم طرح تازه‌ای برای حکمرانی جهانی مبتنی بر عدالت و برابری تاکید کرد و گفت: «سازمان همکاری شانگهای باید نقش خود را در حل بحران‌های جهانی و منطقه‌ای به شکل شفاف‌تر و موثرتر ایفا کند.» او افزود که گسترش همکاری‌های مالی میان اعضا، ایجاد صندوق سوآپ ارزی چندجانبه و کاهش وابستگی به دلار می‌تواند تاب‌آوری اقتصادی اعضا را افزایش دهد.
از نظر اقتصادی، ایران با موقعیت ترانزیتی و دسترسی به مناطق مختلف جهان، آمادگی دارد بستر لازم برای توسعه سرمایه‌گذاری و همکاری در زیرساخت‌ها، انرژی، فناوری و اقتصاد دیجیتال را فراهم کند. اتصال بندر چابهار به شبکه ریلی سراسری کشور، زمینه‌ساز توسعه مسیرهای ترانزیتی و ادغام ایران در طرح کمربند-راه خواهد شد. این اقدام نه تنها دسترسی چین، آسیای مرکزی و افغانستان به اقیانوس هند را تسهیل می‌کند، بلکه فرصت‌های لجستیکی و سرمایه‌گذاری تازه‌ای برای فعالان اقتصادی ایجاد خواهد کرد.
حضور مسعود پزشکیان در چین و شرکت در اجلاس شانگهای نشان‌دهنده اراده ایران برای تقویت همکاری‌های چندجانبه، مقابله با یکجانبه‌گرایی و بهره‌گیری از ظرفیت‌های اقتصادی منطقه‌ای است. این سفر، ضمن ایجاد زمینه‌های همکاری سیاسی و اقتصادی، می‌تواند نقش ایران در نظم نوین اقتصادی و ترانزیتی منطقه را ارتقا دهد و افق‌های جدیدی برای تعامل با کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای و شرکای منطقه‌ای و بین‌المللی گشوده است.
منبع:تحلیل بازار
