ECUARAN: در حالی که اقتصاد وابسته به درآمدهای نفتی است ، سهم کمی از زیرساخت های حیاتی مانند برق و گاز زنگ هشدار از ظرفیت تولید را صدا کرده است.
به گفته اکوران ، آخرین داده های دفتر سرشماری ایران بخش های اصلی اقتصاد در تولید ناخالص داخلی با قیمت های ثابت ثابت ، تصویری از ساختار تولید این کشور در زمستان را نشان می دهد. طبق این آمار ، اقتصاد ایران مبتنی بر سه پایه خدمات ، نفت و صنعت است. بخش خدمات با حدود ۲ ٪ سهم ، بزرگترین بخش اقتصادی است و موقعیت خود را حفظ می کند. در مقابل ، این صنعت با کاهش جزئی در سهم روبرو شده است و ضعف ساختاری آن بار دیگر سرمایه گذاری و نوسازی تکنولوژیکی را نشان داده است. از طرف دیگر ، سهم بخش نفت و گاز افزایش یافته است که به همراه تمام مزایا ، وابستگی اقتصاد به منابع ناپایدار را تشدید می کند. در این میان ، زیرساخت هایی مانند تأمین برق و توزیع گاز دارای سهم محدود و کاهش یافته است که نشانگر چالش های زیرساختی در توسعه است. مروری بر این الگوی مبتنی بر سهم نشان می دهد که اگرچه برخی از مؤلفه های اقتصاد ایران در ثبات نسبی هستند ، اما نیاز به تجدید نظر در سیاست های اقتصادی و تمرکز بر رشد پایدار و درون زا به منظور غلبه بر رکود اقتصادی و رهایی از وابستگی های خطرناک است.
ثبات در بخش خدمات و چالش های صنعت
بخش خدمات هنوز در صدر ساختار تولید اقتصاد ایران با سهم ۳.۵ درصدی در زمستان قرار دارد و فقط در مقایسه با زمستان سال تغییر جزئی را تجربه کرده است. این ثبات نسبی نشان می دهد که خدمات ، به ویژه در مناطق عمومی و شهری ، تقاضای پایدار دارند که در برابر نوسانات کلان اقتصادی مقاوم تر هستند. با این حال ، ثبات در سهم به معنای رشد نیست. با توجه به ظرفیت بالای اشتغال بخش خدمات ، سرمایه گذاری هدفمند در زیر مجموعه های با ارزش بالا مانند فناوری اطلاعات ، خدمات مالی مدرن و آموزش می تواند موتور رشد اقتصادی آینده باشد.
از طرف دیگر ، سهم بخش صنعت تولید ناخالص داخلی در زمستان ۲ ٪ کاهش یافته است. سقوط ، اگرچه به نظر می رسد جزئی است ، از دیدگاه پویایی صنعتی نشانگر ضعف مزمن این بخش در ایجاد ظرفیت جدید است. این کاهش می تواند به دلیل کاهش سرمایه گذاری واقعی ، کند شدن ماشین آلات و ادامه مشکلات تهیه مواد اولیه به دلیل محدودیت های ارزی و تجاری باشد. صنعت ایران در سالهای اخیر در تقاضای داخلی و کاهش بهره وری با رکود اقتصادی روبرو شده است و سهم کم آن در رشد اقتصادی گواهی بر این چالش ها است.
افزایش سهم روغن و فشار مضاعف بر تعادل ساختاری
افزایش سهم “استخراج نفت و گاز” از ۴.۹ ٪ به ۴.۹ ٪ در زمستان ۱ پیام مهمی برای سازنده سیاست گذاری دارد. بازگشت بخشی از درآمدهای نفتی می تواند منابعی را برای جبران کسری و تثبیت اقتصاد فراهم کند ، اما در سطح کلان ، ادامه اعتماد به نفس شدید به نفت ، اقتصاد را در معرض نوسانات شدید بین المللی قرار می دهد. رشد این بخش زمانی رخ داده است که سایر بخش های تولیدی مانند صنعت و کشاورزی یا کاهش یافته یا کاهش یافته اند. این نشانه بازگشت فرآیند تاریخی مبتنی بر نفت در ساختار تولید است ، روندی که بارها و بارها اقتصاد ایران را در چرخه های رکود اقتصادی جلب کرده است.
از طرف دیگر ، کاهش سهم زیرساخت ها مانند “توزیع گاز” (از ۰.۵ به ۵ ٪) و ثبات “تأمین آب و برق” در سطح پایین (۴.۹ ٪) زنگ خطر برای نوسازی زیرساخت ها است. تضعیف این بخش ها نه تنها رشد صنعتی را محدود می کند بلکه بر کیفیت زندگی شهری و پایداری محیط زیست نیز تأثیر می گذارد.
