بازار؛ گروه بورس: در روزهای پایانی تابستان، بازار سرمایه ایران در نقطه‌ای حساس ایستاده است؛ جایی از امید به توافق به ترس از فعال شدن مکانیزم ماشه رسید. واکنش بازار به اخبار اخیر، هرچند پرنوسان، اما منطقی به نظر می‌رسد. به طوری که بار دیگر بازار را به میدان تفسیرهای سیاسی و تحلیل‌های تکنیکال کشانده است.
بازار از یک سو، اخبار منفی در حوزه خودرو، معامله بلوک سایپا، قیمت‌گذاری و بورس کالا را داشته و جو منفی بر گروه خودرویی حاکم شد. از سوی دیگر، خبر مکانیسم ماشه را دارد، هرچند هنوز نهایی نیست. برخی تحلیل‌گران معتقدند این تصمیم شورای امنیت که به‌معنای بازگشت خودکار تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران تلقی می‌شود، فضای بازار را به‌شدت تحت تأثیر قرار داده و مسیر سرمایه‌گذاری را وارد مرحله‌ای تازه کرده است.
ترکیبی از شوک، احتیاط و بازآرایی در معاملات بورس
علیرضا سادات کارشناس بورس به بازار گفت: واکنش بازار به این خبر، ترکیبی از شوک، احتیاط و بازآرایی بود. بسیاری از فعالان بازار، از مدت‌ها پیش احتمال وقوع این سناریو را در تحلیل‌های خود لحاظ کرده بودند، اما اجرایی شدن آن، به‌ویژه در این مقطع زمانی، وزن روانی سنگینی بر بازار وارد کرد. شاخص کل بورس که در هفته‌های گذشته در محدوده ۲ میلیون و ۳۹۰ هزار واحد نوسان می‌کرد، با انتشار خبر فعال‌سازی ماشه، ابتدا با فشار فروش مواجه شد اما در ادامه با حمایت‌های پراکنده حقیقی‌ها و صندوق‌های طلا، بخشی از افت را جبران کرد.
علیرضا سادات معتقد است که در چنین فضایی، رفتار سرمایه‌گذاران دستخوش تغییرات معناداری شده است. ورود پول به صندوق‌های درآمد ثابت افزایش یافته و سهم این صندوق‌ها در ترکیب دارایی‌ها به بیش از ۴۰ درصد رسیده است. در مقابل، سهم بازار سهام در سبد سرمایه‌گذاران کاهش یافته، هرچند برخی نمادهای ریالی مانند سیمان، شوینده، غذایی و دارویی با توجه به ماهیت داخلی و کم‌تأثیر بودن از تحریم‌ها، همچنان مورد توجه قرار دارند
وی افزود: در بازار ارز، دلار با جهشی محسوس از مرز ۱۰۰ هزار تومان عبور کرد و در معاملات نقدی به محدوده چند هزار تومان بالاتر رسید. این رشد، نه‌تنها ناشی از شوک سیاسی، بلکه حاصل انتظارات تورمی و کاهش امید به توافقات دیپلماتیک بود. در بازار طلا نیز، قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار به بالای ۸ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان رسید و صندوق‌های طلا با افزایش تقاضا و کاهش حباب قیمتی، به مقصد اصلی نقدینگی تبدیل شدند.
این کارشناس تصریح کرد: در چنین فضایی، رفتار سرمایه‌گذاران دستخوش تغییرات معناداری شده است. ورود پول به صندوق‌های درآمد ثابت افزایش یافته و سهم این صندوق‌ها در ترکیب دارایی‌ها به بیش از ۴۰ درصد رسیده است. در مقابل، سهم بازار سهام در سبد سرمایه‌گذاران کاهش یافته، هرچند برخی نمادهای ریالی مانند سیمان، شوینده، غذایی و دارویی با توجه به ماهیت داخلی و کم‌تأثیر بودن از تحریم‌ها، همچنان مورد توجه قرار دارند.
وی تاکید کرد: تحلیل‌گران معتقدند که با فعال شدن ماشه، بازار وارد فاز اصلاحی محدود خواهد شد. برآوردها نشان می‌دهد که افت قیمت‌ها در بسیاری از نمادها بین ۸ تا ۱۰ درصد خواهد بود، اما در مقابل، نسبت ریسک به بازده بازار در نقاط جذابی قرار دارد که می‌تواند سرمایه‌گذاران را به ماندن ترغیب کند. به‌ویژه اگر گزارش‌های ماهانه و میان‌دوره‌ای شرکت‌ها در مهرماه مثبت باشند، می‌توان به بازگشت تدریجی اعتماد امیدوار بود.
سادات گفت: همچنین باید توجه داشت که در صنعت خودرو، بار دیگر شاهد رفتار دوگانه دولت بودیم. وعده‌های آزادسازی، واگذاری بلوک‌ها و اصلاح قیمت‌گذاری، در عمل با مقاومت‌های ساختاری مواجه شدند. رفتار متناقض دولت از سخنرانی‌های حمایتی تا اقدامات محدودکننده اعتماد فعالان بازار را خدشه‌دار کرده و نشان داده که اصلاحات اقتصادی هنوز در حد شعار باقی مانده‌اند. سهامداران، هرچند دیگر از این تناقض‌ها سورپرایز نمی‌شوند، اما همچنان از نبود شفافیت و ثبات در سیاست‌گذاری رنج می‌برند.
وی ادامه داد: در این میان، نقش سازمان بورس بیش از پیش حیاتی شده است. اگر این نهاد بخواهد از جایگاه نظارتی خود دفاع کند، باید به‌مانند یک وکیل مدافع از حقوق سهامداران دفاع کند و در برابر مسببان اختلال‌های اخیر موضع‌گیری کند. شکایت از مسببان اختلال در بازار، نه‌تنها اقدامی قانونی، بلکه ضرورتی اخلاقی برای حفظ اعتماد عمومی است اعتمادی که مهم‌ترین سرمایه بازارهای مالی است.
ریسک باز هم افزایش یافت
همچنین پویان مظفری کارشناس بورس به بازار گفت: پس از درگیری نظامی میان ایران و اسرائیل، سطح ریسک در بازار به بالاترین حد خود رسید. سپس با مطرح شدن فعال‌سازی مکانیزم ماشه، برآورد فعالان اقتصادی از ریسک باز هم افزایش یافت. هرچند توافق ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، به‌عنوان یک اتفاق مهم بود که می توانست از منظر تعویق در اجرای ماشه و کاهش احتمال درگیری نظامی، اثرگذار باشد.
به گفته پویان مظفری برای بقا در نوسانات، باید طلا را نه به‌عنوان ابزار سودآوری، بلکه به‌عنوان ضربه‌گیر در سبد دارایی‌ها ببینیم. طلا در این برهه، دارایی‌ای نیست که برای رشد بخرید؛ بلکه دارایی‌ای است که برای حفظ آرامش و ثبات باید داشته باشید. بخشی از سبد سهامداران باید به طلا اختصاص یابد، با ذهنیت مدیریت ریسک و نه کسب سود داشته باشند
وی درباره چشم‌انداز بازار سهام چنین تحلیل کرد: در چنین شرایطی، بازار سهام می‌تواند به تعادل نسبی بازگردد. ریزش‌های اخیر بسیار هیجانی بودند و بخشی از آن‌ها قابلیت بازیابی دارند هرچند نه به‌طور کامل. در این مسیر، انتخاب سهم مناسب می‌تواند نقش کلیدی در رشد سرمایه ایفا کند.
مظفری در بخش مدیریت ریسک، مظفری به نقش طلا اشاره کرد و گفت: برای بقا در نوسانات، باید طلا را نه به‌عنوان ابزار سودآوری، بلکه به‌عنوان ضربه‌گیر در سبد دارایی‌ها ببینیم. طلا در این برهه، دارایی‌ای نیست که برای رشد بخرید؛ بلکه دارایی است که برای حفظ آرامش و ثبات باید داشته باشید. بخشی از سبد سهامداران باید به طلا اختصاص یابد، با ذهنیت مدیریت ریسک و نه کسب سود داشته باشند.
در پایان، او درباره فرصت‌های سرمایه‌گذاری در صنایع و ابزارهای مالی گفت: در فضای فعلی، صنایع ریالی مانند سیمان، شوینده، لاستیک، غذایی و دارویی می‌توانند بازدهی مناسبی داشته باشند. اما در حوزه صندوق‌های سهامی، به‌دلیل مشکل نقدشوندگی، پیشنهاد خاصی ندارم. در مقابل، صندوق‌های طلا گزینه‌های قابل‌اتکاتری هستند. به‌ویژه صندوق های که هم از منظر نقدشوندگی و هم از نظر ترکیب دارایی (سکه و آب‌شده)، انتخاب مناسبی برای سرمایه‌گذاران هستند.
منبع:تحلیل بازار
