بازار، گروه استانها: در اینکه کشورمان در بعد انرژی خورشیدی و منابع تجدید پذیر، می تواند یکی از برترین کشورهای منطقه و جهان شود شکی نیست اما بین آمار و اعداد اعلامی مسئولان و واقعیتی که در کشورمان وجود دارد، یک انحراف معیار اساسی دیده می شود که ناشی از دشواری انجام پروژه های انرژی تجدید پذیر است.
مسئولان وزارت نیرو اعلام کرده اند که کل ظرفیت نیروگاه های تجدید پذیر کشورمان برای تولید برق حدوداً دو هزار و ۲۰۰ مگاوات است که در این بین انرژی خورشیدی نزدیک به یک هزار مگاوات آن را به خود اختصاص می دهد و مابقی از باد و … تامین می شود اما نکته شگفت آور اینجا است که بین ۳۰ الی ۳۲ هزار مگاوات مجوز تولید برق فقط در حوزه انرژی خورشیدی صادر شده است!
نیمه پر و خالی لیوان
یعنی مسئولان ۳۲ هزار مگاوات مجوز داده اند و حتی یک هزار مگاوات هم برق خورشیدی در کشور تولید نشده است و این انحراف معیا قابل توجهی است و کارشناسان اقتصادی و انرژی و رسانه ها بعضاً این سوالات را مطرح می کنند که چه تعداد از این مجوزها واقعا به افراد سرمایه گذاری واقعی داده شده و چقدر از این مجوزها به بهانه استفاده از تسهیلات بانکی صادر شده است! آیا سوء استفاده هایی در این زمینه صورت گرفته است؟
یک کارشناس انرژی: پیچیدگی ها و موانع بسیاری پیش پای سرمایه گذاران حوزه انرژی خورشیدی قرار دارد
هرچند به صورت مشخص باید گفت یکی از مهمترین دلایل این شکاف بسیار قابل توجه بین مجوزهای صادره و تولید انرژی خورشیدی در کشورمان، سخت و دشوار بودن اجرای طرح هایی از این دست است و بسیار هستند نیروگاه هایی که چهار سال پیش مجوز دریافت کرده اند و هنوز سازه ها و پایه های فلزی پنل های خورشیدی را هم به اتمام نرسانده اند و لذا نباید آنقدر هم نیمه خالی لیوان را نگریست بلکه باید به سرمایه گذاران هم حق داد که با دشواری های زیادی روبرو هستند ولی از آن سو انحراف معیا خیلی گسترده است یعنی به عبارت دیگر حتی پنج درصد مجوزهای صادر شده نیروگاه های خورشیدی هم به تولید نرسیده اند!
موانع سرمایه گذاری
یک کارشناس انرژی در گفتگو با خبرنگار بازار، ضمن بیان اینکه پیچیدگی ها و موانع بسیاری پیش پای سرمایه گذاران حوزه انرژی خورشیدی قرار دارد، گفت: یکی از مهمترین چالش ها عدم صرفه اقتصادی با توجه به تلاطم های ارزی و دلاری و همچنین بی ثباتی اقتصادی در کشور است که نمی گذارد سرمایه گذاران انرژی خورشیدی بتوانند به درستی مجوزهای دریافتی را به تولید برق خورشیدی متصل سازند.
علیرضا نیک زاد با بیان اینکه یکی از مهمترین اعتراضات سرمایه گذاران انرژی خورشیدی این است که گمرک علاوه بر مالیات و عوارض، چهار درصد درآمد گمرکی برای ترخیص پنل های خورشیدی می گیرد در صورتی که این رقم کل خرید و وارد کردن پنل ها را تحت الشعاع قرار می دهد، بیان کرد: درخواست شده برای حمایت از سرمایه گذاران این درآمد گمرکی به یک الی دو درصد کاهش پیدا کند وگرنه سودی برای سرمایه گذار نمی ماند.
کارشناس اقتصادی: هم اکنون نزدیک به ۸۰ مگاوات برق خورشیدی از نیروگاه های سمنان و دامغان تولید و روانه خط توزیع می شود اما دولت باید به این موضوع هم توجه کند که با شرایط تلاطم دلاری دیگر سرمایه گذاران بخش خصوصی توان ورود به عرصه انرژی های نو را ندارند
وی با بیان اینکه دولتمردان باید بدانند که امروز نیاز به تولید انرژی خورشیدی دارند، افزود: پیچیدگی مجوز ساتبا یا همان سازمان انرژی های تجدید پذیر وزارت نیرو و حساسیت های بسیار بالای استاندارد سازی، تغییرات مکرر قوانین و دستور العمل ها و … از دیگر موضوعاتی است که سرمایه گذاران انرژی خورشیدی به آن رغبت ندارند.
مشوق های سرمایه گذاری و موانع آن
این کارشناس انرژی با بیان اینکه دولت در برخی استان ها مانند سمنان با اعطای زمین و تسهیلات و … توانسته کمک خوبی به تولیدگران انرژی خورشیدی داشته باشد اما همه چیز هم حمایت هایی از این دست نیست و باید قدری کلان تر به ماجرا نگه کرد، ابراز کرد: ما نیازمند اصلاح قوانین گمرکی، ثبات ارزی و اقتصادی، تضمین خرید برق تولیدی انرژی خورشیدی توسط دولت و … هستیم.
نیک زاد با بیان اینکه در استان سمنان بین ۲۹۰ الی ۳۱۰ روز آفتابی وجود دارد و این ظرفیتی عظیم برای انرژی خورشیدی است، بیان کرد: هم اکنون نزدیک به ۸۰ مگاوات برق خورشیدی از نیروگاه های سمنان و دامغان تولید و روانه خط توزیع می شود اما دولت باید به این موضوع هم توجه کند که با شرایط تلاطم دلاری دیگر سرمایه گذاران بخش خصوصی توان ورود به عرصه انرژی های نو را ندارند لذا یا باید از ظرفیت صنایع و معادن و هولدینگ های بزرگ بهره گرفت و یا تعاونی های سهامی عام مردمی را به میدان وارد کرد.
توسعه بی پروا نتیجه درستی نمی دهد
یک کارشناس دیگر اقتصادی در گفتگو با خبرنگار بازار، با بیان اینکه امروز در بسیاری استان های ما مانند کرمان سخت گیری هایی برای اعطای مجوزها می شود که بخشی از آن برای فیلتر کردن سرمایه گذاران واقعی است اما بخش دیگری از آن زیاده روی بروکراتیک است، گفت: در برخی دیگر استان ها مانند سمنان مشکل از بابت بروکراسی کمتر است اما قوانین هستند که مشکل دارند.
حسینعلی محمد زاده با بیان اینکه دولت های سیزدهم و چهاردهم به محض رسیدن به ناترازی انرژی به یکباره و بی پروا به سمت اعطای مجوزهای برق خورشیدی حرکت کردند و یک حرکت پرشتاب را هم در پیش گرفتند و در نتیجه شاهد بروز سیلابی از صدور مجوزها در کشورمان بودیم تا جایی که برای ۳۲ هزارمگاوات برق تولیدی انرژی خورشیدی در کشورمان مجوز صادر شد و کسی دنبال این نبود که ببیند از این میزان مجوز چند مورد فقط برای دریافت تسهیلات بود و چند مورد اصلا به نتیجه نخواهد رسید.
یک کارشناس اقتصادی: وزارت نیرو باید دنبال مجوزها را بگیرد که کار بسیار راحتی است می توان به راحتی کسانی که صرفاً برای رانت و تسهیلات مجوز گرفتند را از سرمایه گذاران واقعی جداسازی کرد
وی با بیان اینکه امکان موفقیت پروانه های صادره برای اقشار خاص مثلا صنایع بزرگ، کارخانه ها، قرارگاه ها و بنیاد هایی مانند قرارگاه امام حسن(ع) و به مراتب بیشتر است در نتیجه به نظر می رسد که در این بین دو دولت اخیر برای گروه زیادی از افراد فاقد صلاحیت هم مجوز صادر کرده اند که البته باید دید که این گزاره چقدر درست است، بیان کرد: از سوی دیگر باید به این موضوع اشاره کرد که توسعه بی پروا نتیجه عکس می دهد برای مثال یادمان نرفته که از دولت روحانی تا همین امروز سیل معرفی صنایع مشکل دار به بانک ها آنقدر اوج گرفت که بسیاری از واحد های مشکل دار صنعتی به واحد های مشکل دار بدهکار به بانک تبدیل شدند.
حرکت باید آهسته و پیوسته باشد
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه هر حرکتی در راستای توسعه که قرار است اتفاق جدیدی را رقم بزند باید آهسته و پیوسته باشد و دولت تلاش کند که زیرساخت های آن را آماده کند وگرنه جامعه و اقتصاد آن را پس می زند، گفت: روند صدور مجوزهای انرژی خورشیدی در چهار سال اخیر آنقدر پرشتاب بوده که این امکان را می دهد که شاید برخی شان بدون حساب و کتاب بوده باشد و لذا باید نظارت ها را بر این مجوزها افزون کرد.
استاندار سمنان: طبق توافقی که با وزارت نیرو صورت گرفته استان ها به ازای هر مگاوات برق خورشیدی که تولید می کنند از مقدار خاموشی هایشان در آن استان کاسته می شود
محمدزاده با بیان اینکه وزارت نیرو باید دنبال مجوزها را بگیرد که کار بسیار راحتی است می توان به راحتی کسانی که صرفاً برای رانت و تسهیلات مجوز گرفتند را از سرمایه گذاران واقعی جداسازی کرد و این کاری است که باید به ضرب العجل صورت گیرد تا انحراف ما از معیار اصلی کاهش پیدا کند، ابراز کرد: این اقدام می تواند به شفاف سازی و دوری از رانت و فساد هم کمک کند.
وی با بیان اینکه در صورتی که کسانی تنها برای بهره گیری از مشوق ها و تسهیلات بانکی درخواست مجوز کرده اند و سرمایه گذار واقعی نیستند می توانند به راحتی شناسایی شوند و جلوی ضرر را هنوز دیر نشده گرفت، افزود: دولت می تواند مجوزهای این دست افراد سود جو را برداشته و به کسانی بدهد که واقعاً قصد شان سرمایه گذاری بر روی انرژی خورشیدی است و می خواهند کار تولیدی داشته باشند.
صدور مجوزها در استان سمنان
استاندار سمنان در گفتگو با خبرنگار بازار، گفت: طبق توافقی که با وزارت نیرو صورت گرفته استان ها به ازای هر مگاوات برق خورشیدی که تولید می کنند از مقدار خاموشی هایشان در آن استان کاسته می شود، گفت: برای مثال ما در استان سمنان ۸۰۰ مگاوات مصرف داریم و ۱۳۰ مگاوات کمبود که باید با اعمال خاموشی در بخش های صنعت، کشاورزی، خانگی و عمومی جبران شود.
محمد جواد کولیوند با بیان اینکه هم اکنون در استان سمنان ۷۷ مگاوات انرژی خورشیدی تامین و در خط انتقال توزیع قرار گرفته است که طبیعتاً وزارت نیرو باید ۷۷ مگاوات از آن ۱۳۰ مگاواتی که باید با خاموشی جبران کنیم کسر کند و به زبان ساده تر ما کمتر دچار خاموشی شویم، ابراز کرد: بنا به اقدامات صورت گرفته احتمالاً از نیمه شهریورماه دیگر خاموشی ها در استان به سوی کاهش می رود.
وی با بیان اینکه درخواست های بسیار برای انرژی خورشیدی در استان مستعد سمنان داشته ایم، افزود: همین حالا یک ۴۰ مگاواتی در دامغان در دست اجرا است و یک نیروگاه ۱۰۰ مگاواتی هم در میامی دریافت مجوز کرده است همچنین شرکت سیمان شاهرود هم یک نیروگاه ۳۰ مگاواتی مجوز دریافت کرده و اعلام داشته که می تواند آن را تا ۱۰۰ مگاوات هم افزایش ظرفیت بدهد که در این صورت هیچ قطعی برقی نخواهیم داشت.
منبع:تحلیل بازار