بازار؛ گروه آب و انرژی:متوسط سهم برق هسته ای از تولید برق جهان حدود ۱۰ درصد است. البته این شاخص در کشورهایی همچون فرانسه که صدر نشین جهانی این حوزه است به ۶۷ درصد هم می رسد. آنگونه که آمارها نشان می دهد اسلواکی در جایگاه دوم این رتبه بندی قرار دارد و توانسته بخش زیادی از نیاز خود به انرژی الکتریسته را از برق هسته ای تامین کند. جالب است که بدانید ۱۸ درصد از انرژی مورد نیاز در آمریکا هم از برق هسته ای تامین می شود.
در ایران اما شرایط فرق می کند و دسترسی به سوخت های فسیلی باعث شده که سهم برق هسته ای از تامین انرژی مورد نیاز کشور حدود ۱.۵ درصد باشد. البته دولتمردان این روزها بیشتر از هر زمانی روی توسعه نیروگاه های هسته ای خود متمرکز شده و تفاهم نامه ای هم در اینباره با روس ها امضا شده است. تفاهم نامه ای که بر اساس آن باید حدود ۵ هزار مگاوات به ظرفیت نیروگاه های هسته ای کشور افزوده شود. در قالب قراردادی با شرکت REP روسیه زمینه ساخت چهار واحد نیروگاهی به ظرفیت هرکدام ۱۲۵۵ مگاوات فراهم شده که در مجموع، تولید حدود ۵۰۲۰ مگاوات برق هسته‌ای را محقق خواهد کرد.
صالحی: چرا باید در کشوری که از دومین دارنده ذخایر گازی بوده و در اقلیم مناسبی برای توسعه نیروگاه های تجدید پذیر قرار دارد به سراغ توسعه نیروگاه های هسته ای رفت که هزینه بسیار بالایی دارد
حمیدرضا صالحی کارشناس صنعت برق و عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران اما توسعه نیروگاه هسته ای را مزیت اقتصادی ایران نمی داند. او با اشاره به هزینه بالای ایجاد نیروگاه هسته ای به بازار می گوید: چرا باید در کشوری که از دومین دارنده ذخایر گازی است و در اقلیم مناسبی برای توسعه نیروگاه های تجدید پذیر قرار دارد به سراغ توسعه نیروگاه های هسته ای رفت که هزینه بسیار بالایی دارد.
او معتقد است سرمایه گذاری در میادین گازی برای افزایش ظرفیت تولید گاز و توسعه نیروگاه های حرارتی و نیروگاه های تجدید پذیر، می تواند نسخه های منطقی تری برای حل بحران برق در کشور باشد.
به گفته عضو هیات‌مدیره فدراسیون صادرات انرژی و صنایع وابسته، هزینه احداث هر مگاوات نیروگاه حرارتی در کشور ما چیزی بین ۴۰۰ الی ۵۰۰ مگاوات است در حالی که برای احداث نیروگاه اتمی بوشهر ۶ الی ۷ میلیارد دلار هزینه شد.
هاشم اورعی رییس انجمن انرژی های بادی هم به نوعی گفته های صالحی را تکمیل می کند و می گوید که سرمایه اولیه مورد نیاز برای احداث نیروگاه هسته ای حدود ۱۰ برابر خورشیدی و حدود ۵ برابر نیروگاه های حرارتی است.
به گفته او، سرمایه اولیه مورد نیاز در نیروگاه های خورشیدی با ضریب ظرفیت ۲۵ درصد حدود ۴۰۰ دلار به ازای هر کیلو وات برآورد می شود. در نیروگاه های بادی هم با ضریب ظرفیت ۶۰ درصدی حدود هزار دلار است. در نیروگاه های حرارتی بسته به نوعش با ضریب ظرفیت حدود ۴۵ درصد ۸۰۰ دلار است.
دردسرهای تامین مواد اولیه در نیروگاه های هسته ای
اما نبود اورانیوم به عنوان ماده اصلی نیروگاه های هسته ای دیگر چالش توسعه نیروگاه های هسته ای است که صالحی کارشناس انرژی در گفتگو با بازار بدان اشاره کرده و می گوید: در حال حاضر هم اورانیوم مورد نیاز نیروگاه هسته ای بوشهر از محل واردات تامین می شود. با توسعه نیروگاه های هسته ای به نوعی واسبتگی ما به واردات بیشتر خواهد شد.
مدل های متفاوت احداث نیروگاه هسته ای در کشورهای همسایه
برخلاف نظر کارشناسان اقتصادی، دولتمردان، توسعه نیروگاه های هسته ای را اقدامی موثر می دانند که در کشورهای همسایه ایران نیز با استقبال مواجه شده است. آنها به تجربه کشور امارات و ترکیه و سرمایه گذاری صورت گرفته در این کشورها برای ایجاد نیروگاه های هسته ای اشاره کرده و آن را دلیلی برای توجیه اقتصادی احداث این نیروگاه ها می دانند.
اورعی: برای احداث نیروگاه هسته ای امارات حدود ۲۴ میلیارد دلار هزینه شده که ۲۰ میلیارد دلار آن از طریق تسهیلات و فایناس تامین شد و تنها ۴ میلیارد دلار آن را ابوظبی تامین کرد. در نیروگاه هسته ای ترکیه هم قرارداد به صورت BOO منعقد شده است. در واقع سرمایه گذاری ترک ها در این نیروگاه صفر بوده و تمام آن قرار است توسط روسیه انجام شود. در نهایت ترک ها متعهد به خرید برق از این نیروگاه است
اما اورعی این گفته ها را قبول ندارد. او به بازار می گوید: برای احداث نیروگاه هسته ای امارات حدود ۲۴ میلیارد دلار هزینه شده که ۲۰ میلیارد دلار آن از طریق تسهیلات و فاینانس تامین شد و تنها ۴ میلیارد دلار آن را ابوظبی تامین کرد. در واقع به ازای هر یک میلیارد دلار تامین اعتباری که از سوی امارات صورت گرفت ۵ میلیارد از سوی بانک ها و کره جنوبی تامین سرمایه صورت گرفت. در نیروگاه هسته ای ترکیه هم قرارداد به صورت BOO منعقد شده است. در واقع سرمایه گذاری ترک ها در این نیروگاه صفر بوده و تمام آن قرار است توسط روسیه انجام شود. در نهایت ترک ها متعهد به خرید برق از این نیروگاه هستند.
او ادامه داد: اما از آنجایی که روس ها می دانند ما انتخاب دیگری نداریم و به دلیل تحریم ها قادر به استفاده از فایناس و سرمایه های خارجی نیستیم، مدل متفاوتی را در قراردادهایشان با ما دنبال می کنند که خیلی به نفع ما نیست.
این کارشناس حوزه انرژی بر این باور است که با توجه به شرایط تحریمی ها و محدودیت های موجود در دسترسی به منابع مالی بهتر است برای مقابله با بحران برق و ناترازی در کشور سراغ روش هایی بروند که هزینه کمتری دارند.
منبع:تحلیل بازار
