بازار؛ گروه آب و انرژی: مرداد امسال بود که سعید توکلی مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران از اجرای طرح تعویض بخاری های فرسوده و امضای قرارداد با یک شرکت برای اجرای این طرح خبر داد. حالا نزدیک ۵ ماه از اعلام این خبر می گذرد اما هنوز خبری از اجرای آن و فرآیند تولید بخاری های راندمان بالا نیست. آرش نجفی رییس انجمن بهینه سازی مصرف انرژی در اینباره به بازار می گوید: اجرای این طرح به زمستان امسال نمی رسد و این نشان دهنده ناکارآمدی شرکت گاز در اجرای این قانون است.
اما بی توجهی به اجرای طرح تعویض بخاری های فرسوده در شرایطی است که کشور با ناترازی حدود ۴۰۰ میلیون مترمکعبی گازی مواجه بوده و از هفته های گذشته که مصرف در بخش خانگی بیشتر شده گاز بسیاری از واحدهای پتروشیمی قطع شده است. جالب است که بدانید گفته می شود چیزی حدود ۲۰میلیون دستگاه بخاری گازسوز با راندمان پایین در کشور وجود دارد. آنگونه که مدیر عامل شرکت ملی گاز گفته، جایگزینی بخاریهای پرمصرف با نمونههای کممصرف میتواند سالانه بهازای هر بخاری ۴۶۶ مترمکعب صرفهجویی به همراه داشته باشد. یک حساب کتاب ساده نشامی دهد که جمع آوری کل این بخاری های فرسوده می تواند ۹ میلیارد و ۳۲۰ میلیون مترمکعب در مصرف گاز کشور صرفه جویی کند که چندین برابر نیاز واحدهای پتروشیمی است.
چرا طرح تعویض بخاری های فرسوده بعد از ۱۶ سال اجرایی نشده؟
اولین بار این طرح در ۲۴ آذر ۱۳۸۸ در دفتر معاون اول ریاستجمهوری مطرح و در سال ۱۴۰۱ مصوبه شورای اقتصاد را اخذ کرد. قرار بود که در راستای بهینهسازی سوخت، چهار میلیون و ۱۰۰ دستگاه بخاری گازی تعویض شود، اما این موضوع بار دیگر مورد بیتوجهی قرار گرفت.
دلایل متعددی برای اجرایی نشدن طرح تعویض بخاری های فرسوده اعلام می شود. زمستان سال گذشته مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران اعلام کرد: تعویض بخاریها موضوعی بوده که در کوچه پسکوچههای بوروکراتیک گیر کرده بود. اما نجفی ریشه مشکل را در قانون گذاری های اشتباه از سوی برخی از افراد صاحب نفوذ می داند. او می گوید که به دنبال اعمال نفوذ برخی از افراد در قانون مصوب شده که تعویض بخاری فرسوده از محل تولیدات داخلی انجام شود. این در حالی است که تولید کننده داخلی بخاری راندمان بالای گرید A در کشور نداریم.
برای اجرای این طرح با شرکتی قرارداد بسته شده که حتی یک دستگاه بخاری هم تولید نکرده است چه برسد به بخاری های راندمان بالا. این گروه طرف قرارداد با شرکت گاز حتی یک خط تولید بخاری هم ندارد و قرار است خط تولید بخاری های راندمان بالا را وارد کشور کند. این شرکت می خواهد قطعات بخاری های راندمان بالا را در چین تولید کرده و در ایران تنها مونتاژ این کار صورت می گیرد
او می گوید: برای اجرای این طرح با شرکتی قرارداد بسته شده که حتی یک دستگاه بخاری هم تولید نکرده است چه برسد به بخاری های راندمان بالا. این گروه طرف قرارداد با شرکت گاز حتی یک خط تولید بخاری هم ندارد و قرار است خط تولید بخاری های راندمان بالا را وارد کشور کند. این شرکت می خواهد قطعات بخاری های راندمان بالا را در چین تولید کرده و در ایران تنها مونتاژ این کار صورت می گیرد.
گفته های رییس انجمن بهینه سازی مصرف انرژی نشان می دهد که این طرح سال ها به بهانه انعقاد قرارداد با تولید کننده داخلی خاک خورده حال آنکه ایرانی بودن بخاری هایی که شرکت طرف قرارداد قرار است در این طرح استفاده کند خود با اما و اگرهای فراوانی مواجه است.
بی توجهی به طرح های مربوط به بهینه سازی و مدیریت مصرف و اتلاف منابع انرژی باعث توقف تولید در زمستان و فشار به نیروگاهها برای استفاده از سوختهای جایگزین شده است. از طرفی گاز بسیاری از واحدهای تولیدی به خصوص پتروشیمی ها قطع شده که می تواند تولید داخلی و درآمد ارزی کشور را کاهش دهد. هرچند که تولید گاز همزمان با رشد مصرف افزایش نیافته اما هدررفت انرژی مساله اول امروز کشور است.
منبع:تحلیل بازار
