هاشمی با اشاره به مطالبات ۱۵۷ هزار میلیارد تومانی شرکت های پخش تا پایان آبان ماه گفت: در مجموع ۴۷ بدهی از دولت اعم از تامین اجتماعی، هلال احمر، دانشگاه های علوم پزشکی و… مطالبه داریم که بیش از ۳۱ بدهی مربوط به دانشگاه های علوم پزشکی است. ۱۱۰ همت بدهی داروخانه ها و بیمارستان های خصوصی است که اگر نتوانند این مقدار پول را تامین کنند تولید و واردات داروهای اساسی آسیب می بیند. سوال این است که کدام مجموعه بیش از یک سال است که پرداخت نشده است؟
به گفته هاشمی، از ۴۳ سهمی که قرار بود سازمان تامین اجتماعی به دانشگاه های وزارت بهداشت، درمان و علوم پزشکی پرداخت شود، ۱۹.۸ سهم در دو مرحله پرداخت شده است اما دانشگاه ها این مبلغ را صرف حقوق پرسنل کرده اند. در حالی که باید بخشی به پزشکی اختصاص می یافت. تاکنون حتی یک ریال هم وارد فضای کار ما نشده است. مشکل اینجاست که سازمان غذا و دارو هیچ اختیاری در حوزه مالی این حوزه دارویی ندارد، اما باید پاسخگوی همه تعهدات باشد.
وی با بیان اینکه سه ماه گذشته بسیار سختی را در پیش روی امسال داریم، تاکید کرد: علاوه بر این باید برای سال آینده برنامه ریزی مناسبی داشته باشیم تا بتوانیم دارو را به دست مردم برسانیم. حمایت دولت از داروخانه ها و همچنین تسهیلات بانکی مناسب که اکنون در وضعیت بدی هستند، باید ایجاد شود.
هاشمی ادامه داد: در پایان اسفند سال گذشته ۱۲ تلاش به حوزه دارو تزریق شد که باعث شد در جنگ ۱۲ روزه در حوزه دارو مشکلی نداشته باشیم اما از هم اکنون هشدار می دهیم تامین نقدینگی برای سال آینده چالش بزرگی خواهد بود و باید برای آن برنامه ریزی درستی انجام شود. در حال حاضر به دلیل همکاری خوب در زنجیره تامین، وضعیت بهتری نسبت به چهار سال گذشته داریم و این موضوع مرهون تلاش کل زنجیره دارویی است و لازم است این مدیریت با توجه مناسب ادامه یابد.
۷۰ درصد توزیع دارو در بخش خصوصی
دکتر شهرام کلانتری، رئیس انجمن داروسازان ایران نیز با اشاره به برگزاری جلسات متعدد در نهاد ریاست جمهوری برای تامین بدهی های تامین اجتماعی و وعده های مسئولان تامین اجتماعی در این زمینه، اظهار داشت: با پیگیری های انجام شده ۷۰ فقره اوراق در این زمینه پرداخت و بخشی از آن به نقد تبدیل شد، اما بخشی از این وجوه نقد به سایر بخش ها انجام نشد و وجوه نقد آنها به سایر بخش ها انجام نشد.
کلانتری با تاکید بر اینکه دیشب مطالبات تیرماه داروخانه ها پرداخت شده است، تصریح کرد: در حال حاضر تامین اجتماعی حدود ۱۰ همات، بیمه سلامت حدود ۷.۵ همات، بیمه نیروهای مسلح ۳.۵ همات و ۱۶ همات بدهی به داروخانه های خصوصی از محدوده هدف یارانه ها وجود دارد. در مجموع حدود ۴۰ تلاش. این در حالی است که ۷۰ درصد توزیع دارو توسط بخش خصوصی انجام می شود و هر بار با رشد نوسانات ارزی، حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد ضرر به داروخانه ها وارد می شود. بنابراین، قدرت خرید و جایگزینی توسط داروخانه ها در حال از بین رفتن است.
به گفته رئیس انجمن داروسازان ایران، با وجود تلاش های سازمان غذا و دارو، قفسه ها و انبارهای داروخانه ها در این چند ماه نازک شده و در حال از دست دادن ذخیره استراتژیک موجود هستیم.
وی درباره بدهی سازمان های بیمه گر نیز گفت: سازمان بیمه سلامت برخلاف سال گذشته عملکرد خوبی در سال ۱۴۰۴ نداشت زیرا تخصیص به این سازمان مناسب نبود. در سازمان تامین اجتماعی پس از پیگیری های انجام شده، ۷۰ تلاش در قالب اوراق اعطا شد که بخش زیادی از آن به زنجیره تامین دارو باز نمی گردد. نمی دانیم بیمه تامین اجتماعی قرار است سه چهار ماه باقی مانده سال را چگونه پوشش دهد. در مجموع وضعیت خوبی را برای سه ماه پایانی سال پیش بینی نمی کنیم. ظاهراً پزشکی در اولویت مسئولان مربوطه نیست. هر ناحیه ای که سر و صدای بیشتری ایجاد کند بیشتر مورد توجه قرار می گیرد. در این میان باید نگاه ویژه ای به دارو به عنوان یک کالای استراتژیک داشت.
وضعیت کمبود دارو
دکتر اکبر عبداللهی عسل، مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو نیز اظهار داشت: مشکلات صنعت دارو دو دسته است؛ مشکلات صنعت داروسازی دو گروه است. یک گروه نقدینگی و ریالی است که باید از بیمه برگشت داده شود و به زنجیره تامین برسد. بحث دیگر این است که دولت باید این ارز تخصیصی را برای مواد اولیه به کشور مربوطه تخصیص و انتقال دهد.
عبداللهی درباره ذخیره استراتژیک دارو و تجهیزات و تکلیف قانونی برنامه هفتم توسعه گفت: ذخیره راهبردی در شرایط پایدار برای شرایط ناپایدار انجام می شود. این در حالی است که اکنون از نظر ارزی و ریالی در بدترین وضعیت ممکن قرار داریم.
وی ادامه داد: برای تامین پایدار دارو، داروخانه، زنجیره توزیع و شرکت های داروسازی باید هر کدام یک عرضه سه ماهه دارو داشته باشند. اما به دلیل مشکلات موجود کارخانه ها کمتر از یک ماه، زنجیره های توزیع کمتر از ۲ ماه و داروخانه ها کمتر از ۳ ماه فرصت دارند. ۳۰۰۰ دارو در فهرست دارویی ایران وجود دارد که از این تعداد ۵۴۰ دارو جزو اولویت های سازمان غذا و دارو هستند. از این ۵۴۰ قلم، ۲۱ قلم در مورد داروهای ضروری بیمارستانی و ۵۶ قلم در مورد داروهای غیربیمارستانی در حال حاضر کمبود دارند. از مجموع ۳۰۰۰ دارو، ۱۹۵ دارو کمتر از یک ماه، ۳۶۰ دارو کمتر از ۲ ماه و ۲۷۰ دارو کمتر از ۳ ماه دارند. ۱۷ قلم داروی ضروری وجود دارد که یا در دنیا کمبود دارند یا قیمتی دارند که کشور توان خرید آن را ندارد.
مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو گفت: هشدار این است که از مجموع ۳۰۰۰ داروی موجود در فهرست دارویی کشور، ۱۹۵ دارو دارای موجودی کمتر از یک ماه، ۳۶۰ دارو زیر دو ماه و ۲۷۰ دارو کمتر از سه ماه موجودی دارند، یعنی حدود ۸۰ دارو در انتظار عرضه هستند و می توان دارو را در انتظار عرضه کرد. ریال.” همچنین ۱۷ قلم داروی ضروری یا منابع آن در دنیا کمیاب است یا قیمت هایی دارد که کشور قادر به تهیه آن نیست.
به گفته عبداللهی، پول دارو باید در این حوزه هزینه شود اما گاهی پولی که برای دارو می آید در چاله های نظام سلامت گم می شود و باید در این زمینه چاره ای اندیشید. برای دارو و تجهیزات امسال ۳.۵ میلیارد دلار ارز ترجیحی و ۱.۵ میلیارد دلار ارز مبادله ای مصوب شده است. از این پنج میلیارد دلار، سه میلیارد دلار تخصیص داده شده اما نزدیک به یک میلیارد دلار واریز نشده و پول در بانک مرکزی مانده است.
وی درباره سرانه مصرف مواد مخدر در کشور نیز اظهار داشت: این رقم در کشورهای اروپایی ۵۰۰ یورو و در ایران ۵۰ دلار است. به همین دلیل بخش خصوصی و دولتی باید از هم جدا شوند. این انصاف نیست که بیماران شهرهای محروم دارو را به همان قیمتی که در بیمارستان های خصوصی تهران می خرند.
