در طول دهه‌های گذشته، اگرچه ژاپن انبوهی از خودروهای اسپورت شگفت‌انگیز تولید کرد، اما هرگز بیش از چند نمونه سوپر اسپورت واقعی به بازار عرضه نکرد. تولیدکنندگانی مانند تویوتا، نیسان و مزدا، همواره عملکرد مقرون به صرفه و قابلیت کنترل را به قدرت خام ترجیح می‌دادند. حتی آن‌ها در دهه ۱۹۹۰ «قراردادی غیررسمی» (معروف بهGentleman’s Agreement) را اجرا کردند که طبق آن، حداکثر قدرت تمام خودروهای تولیدی به ۲۷۶ اسب بخار محدود شد تا به اصطلاح «مسئولیت اجتماعی» در قبال ایمنی جاده‌ها رعایت شود.
در نتیجه، برندهای ژاپنی راه‌های نوآورانه‌ای برای افزایش قدرت خودروها بدون نقض این توافق پیدا کردند؛ اقدامی که به خلق موتورهایی بسیار مقاوم منجر شد که در عمل بسیار قدرتمندتر از رقم اعلام شده‌ی سازنده عمل می‌کردند. با این حال، همین محدودیت هم نتوانست شرکت‌هایی مانند نیسان را از ساخت یک هایپرکار تمام‌عیار (و نه صرفاً یک سوپراسپورت) در دهه ۹۰ بازدارد.
در دهه ۸۰ میلادی، نیسان ممکن بود یک شرکت گیج‌کننده به نظر برسد: از یک طرف، این شرکت ژاپنی به خودروهایی مانند میکرا و پالسار مشهور بود که اگر بدشانس می‌بودید و والدینتان اولین خودرویتان را می‌خریدند، احتمالاً مجبور به رانندگی با آن‌ها می‌شدید! از طرف دیگر، نیسان خودروهای اسپورت نفس گیری مانند سیلویا و ۳۰۰ZX تولید می‌کرد که قدرت و ظاهری اکسوتیک را به عموم مردم عرضه می‌کرد. با افزودن مدل‌های عجیبی چون سدریک و نیسان پائو (خودرویی کوچک و نوستالژیک) به این فهرست، طبیعی بود که بسیاری از مخاطبان خارج از ژاپن، از درک جهت‌گیری واقعی این شرکت خودروسازی درمانده شوند!
در سال ۱۹۹۸، نیسان تصمیم گرفت همه را شوکه کند. درست در همان سالی که این شرکت خودروی عجیب و غریب کیوب (Cube) را راهی بازار کرد، تصمیم گرفت یک سوپراسپورت نیز عرضه کند؛ نه یک سوپراسپورت معمولی، بلکه خودرویی که به نظر می‌رسید تازه از مسیر سریع مولسان (Mulsanne) در پیست لمانز پایین آمده و فقط پلاک به آن نصب شده است و از بسیاری جهات، واقعاً همین طور بود. این خودرو نه تنها نادر، بلکه منحصر به فرد بود: تنها یک دستگاه از آن ساخته شد. هرچند دو دهه بعد، نمونه دوم نیز به آن اضافه گردید.
نیسان R390 GT1 نسخه جاده‌ای، هایپر کاری است که زمان آن را فراموش کرد
در اواسط دهه ۱۹۹۰، سری مسابقات GT1 به سرعت از کنترل خارج شد. در اصل، این Championship طوری طراحی شده بود که میزبان خودروهای سریع جاده‌ای باشد که برای رقابت‌های مسابقه‌ای تعدیل شده بودند؛ نمونه‌هایی مانند مک لارن F1 GTR و در مورد نیسان، اسکایلاین GT-R LM.
با این حال، با ورود مدل‌های دیوانه‌واری مانند مرسدس-بنز CLK GTR و پورشه ۹۱۱ GT1، سازندگان شروع به سوء استفاده از این سیستم کردند؛ آن‌ها خودروهایی را که از پایه برای مسابقه طراحی و ساخته شده بودند، صرفاً برای رعایت مقرلات Homologation (همگون سازی) به نمونه‌های جاده‌ای تبدیل می‌کردند.
نیسان که آرزوی پیروزی در رقابت‌های معتبر لمانز را در سر می‌پروراند، دریافت که برای رقابت با این غول‌های آلمانی باید هرچه سریع‌تر وارد این عرصه شود.
نگاهی دقیق‌تر به خودروی جاده‌ای Nissan R390 GT1
نیسان می‌دانست که برای این پروژهٔ بلندپروازانه به دانش فنی مسابقه‌ای جدی نیاز دارد؛ به همین دلیل با تام واکینشو ریسینگ (TWR)، یک مجموعه افسانه‌ای در ورزش‌های موتوری، شراکت کرد. این شرکت از ایان کالوم برای انجام کارهای طراحی دعوت به عمل آورد — همان نابغه‌ای که پیش تر طراحی فورد RS200 و بعدها جگوار F-Type را انجام داده بود و کمی بعد نیز با طراحی آستون مارتین ونکیش، جان تازه‌ای به این برند британی بخشید.
در زیر کاپوت، یک پیشرانه ۳.۵ لیتری DOHC V8 قرار گرفت که DNA خود را با خودروی مسابقه‌ای R89C نیسان از دوران مسابقات Group C به اشتراک می‌گذاشت. پایه و اساس این خودرو، یک شاسی مونوکوک سبک‌وزن از جنس کربن فایبر بود؛ نوعی ساختار پیشرفته که معمولاً مختص خودروهای فرمول یک است.
کتاب قوانین کلاس GT لمانز یک شرط جالب داشت: حداقل یک خودرو باید بر اساس نمونه‌ای ساخته می‌شد که در واقعیت بتوان آن را در خیابان راند. نیسان این چالش را به جان خرید و دقیقاً یک نسخه خیابانی و قانونی به نام R390 GT1 ساخت. اما نکته جالب اینجاست که در حالی که پورشه در نهایت نسخه خیابانی (Strassenversion) چند میلیون دلاری ۹۱۱ GT1 خود را به کلکسیونرهای ثروتمند فروخت، نیسان هیچ‌گاه قصد فروش R390 را به عموم مردم نداشت. این خودروی منحصر به فرد، صرفاً برای رعایت مقررات مسابقه به وجود آمده بود و آن را به یکی از کمیاب‌ترین و انحصاری‌ترین سوپراسپورت هایی تبدیل کرد که هرگز به فروش نرسید.
تک‌خودروی نیسان R390 GT1 خیابانی: از رویا تا واقعیت
این خودرو حاصل کار مشترک ایان کالوم و تونی ساوتگیت از TWR و یوتاکا هاگیوارا از NISMO بود. پیشرانه آن یک V8 3.5 لیتری توربو دوگانهborrowed از خودروی مسابقه‌ای R89C بود که به صورت طولی در پشت راننده قرار گرفته و ۵۵۰ اسب بخار قدرت و ۴۸۹ نیوتن متر (۳۶۱ پوند-فوت) گشتاور تولید می‌کرد. شاید این ارقام امروزه چشمگیر به نظر نرسند، اما نکته کلیدی وزن فوق‌العاده پایین این خودرو بود؛ تنها کمی بیش از ۱۰۰۰ کیلوگرم وزنی comparable با لوتوس الایس featherweig. خودروی جاده‌ای قادر بود به سرعت‌های حیرت آوری دست یابد: رسیدن به ۶۰ مایل بر ساعت (۹۷ کیلومتر بر ساعت) در کمتر از ۴ ثانیه و حداکثر سرعت ۳۵۴ کیلومتر بر ساعت (۲۲۰ مایل بر ساعت). همچنین از سامانه تعلیق دوبل جناغیدر جلو و عقب، گیربکس ۶ سرعته ترتیبیو دیسک‌های ترمز تهویه دار ۱۴ اینچی AP در هر چهار چرخ بهره می‌برد.
با تکمیل این تک‌خودروی خیابانی، نیسان توانست سه نسخه مسابقه‌ای را نیز در مسابقات ۲۴ ساعته لمانز ۱۹۹۷ شرکت دهد. اما به گزارش Hemmings.com، این خودرو در بررسی‌های فنی ACO رد شد که منجر به اصلاحات گسترده و زمان کمتر برای تست شد عاملی که شاید در بروز مشکلات مکانیکی durante مسابقه نقش داشت. در نهایت، تنها یک دستگاه R390 GT1 توانست مسابقه را در رده دوازدهم به پایان برساند.
با توجه به تعداد بسیار محدود تولید، تعداد بسیار کمی از افراد فرصت رانندگی با این خودرو را در دنیای واقعی پیدا کرده‌اند. اما به لطف حضور آن در بازی‌های محبوبی مانند Forza بر روی ایکس باکس و Gran Turismo بر روی پلی‌استیشن سونی، میلیون ها نفر البته به شکل پیکسلی تجربه رانندگی با این افسانه را کسب کرده‌اند.
سرنوشت تک‌خودروی R390 GT1
نیسان ادعا می‌کند اگر این خودرو به فروش می‌رسید، قیمتی معادل ۱۰۰ میلیون ین (حدود ۶۶۸٬۰۰۰ دلار در آن زمان) داشته است مبلغی که در مقایسه با هایپرکارهای چند میلیون دلاری امروز، واقعاً ارزان به نظر می‌رسد! اما این هرگز اتفاق نیفتاد و این تک نمونه به کلکسیون میراث زاما (Zama Heritage Collection) نیسان انباری عظیم در شمال غرب یوکوهاما که میزبان صدها خودرو از دهه ۱۹۲۰ تا به امروز است انتقال یافت.
در میان ردیف‌های طولانی خودروهای این مجموعه، که بسیاری با لیورری های رنگارنگ مسابقه یا حتی آثار خاک و سنگ رالی هنوز روی بدنهشان دیده می‌شود، می‌توان خودرویی به رنگ آبی تیره و بدون هیچ شماره مسابقه‌ای را یافت. این همان تک خودرو R390 GT1 خیابانی است. همچنین یک نسخه خیابانی “دم کوتاه” اولیه از R390 GT1 به رنگ قرمز و مجهز به پلاک وجود داشت که به عموم مردم نمایش داده شد. اما سرنوشت این خودرو نامشخص است. حتی خود نیسان ادعا می‌کند که خودروی آبی تیره تنها نمونه موجود است. بر اساس شواهدی در فروم های تخصصی، به نظر می‌رسد خودروی قرمز رنگ dismantle شده و شاسی آن برای ساخت یک خودروی مسابقه‌ای و قطعاتش برای فصل مسابقات ۱۹۹۸ استفاده شده است.
پایان داستان؟ نه کاملاً!
پایان پروژه R390 GT1 در واقع برای اریک کوماس راننده فرانسوی فرمول یک و GT که در لمانز ۱۹۹۸ این خودرو را می‌راند تازه آغاز ماجرا بود. او originally از نیسان درخواست کرد تا به جای دریافت حقوق دو سال، یکی از خودروهای خیابانی برنامه‌ریزی‌شده را به او بدهند. نیسان این پیشنهاد را بررسی کرد، اما با تصمیم به ساخت تنها یک خودروی خیابانی، آن را در کلکسیون نگهداری کرد. اما کوماس، که همیشه رویای رانندگی با R390 در جاده را در سر داشت، دست بردار نبود. او در نهایت نیسان را متقاعد کرد تا خودروی مسابقه‌ای لمانز خود را به او بفروشد.
کوماس این خودرو را به مدت ۲۰ سال نگهداری کرد و سپس با همکاری نیسان، به صورت کامل آن را بازسازی کرد. این خودرو اکنون دارای interiorی از آلکانتارا با صندلی‌های راحت‌تر است، اما در اصل وفادار به خودروی مسابقه‌ای اصلی لمانز باقی مانده است. رنگ liverی مسابقه آن به یک رنگ ساده سفید با accents قرمز تغییر یافته است.
کوماس در این باره می‌گوید: «پیست مسابقه به مدت ۳۰ سال دفتر کار من بوده است. بنابراین رانندگی در جاده برای من مانند باز کردن قفس و تجربه آزادی مطلق است.»
