زهرا ترابی؛ تحلیل بازار : متاسفانه بازار ارز و طلا در روزهای اخیر با شتابی بیسابقه بالا رفته و زمزمه رسیدن دلار به مرز ۱۰۰ هزار تومان، هم نگرانی مردم را بیشتر کرده و هم پرسشهایی درباره نقش دولت و بانک مرکزی در کنترل این بازار به میان آورده است. این نوسانها زندگی روزمره مردم را تحت تأثیر قرار داده و سرمایهگذاران را در بلاتکلیفی فرو برده است.
بازار ارز و طلا همیشه پرنوسان بوده، اما شدت تغییرات اخیر رکوردهای جدیدی ثبت کرده است. دلار که چند سال پیش در محدوده ۳۰ تا ۳۵ هزار تومان معامله میشد، حالا به مرز ۱۰۰ هزار تومان نزدیک شده و طلا نیز روند صعودی چشمگیری داشته است. این افزایش نه تنها آمار و ارقام را تحت تأثیر قرار داده، بلکه زندگی مردم عادی را به شدت دچار چالش کرده است. متاسفانه مردم حتی برای خریدهای کوچک مردد شدهاند. هیچکس نمیداند فردا قیمتها چه خواهد شد. این بیثباتی از خود گرانی هم بدتر است و مردم را بیشتر سرگردان می کند.
مهمترین سوالی که در این روزها بوجود می آید این است که چرا قیمتها سر به فلک کشید؟ مهمترین پاسخی که باید به این سوال داد کاهش ارزش ریال است که منجر به تورم داخلی و رشد نقدینگی شده که باعث شده ارزش پول ملی روزبهروز کمتر شود. همچنین تحریمها و محدودیتهای بانکی منجر به کاهش درآمدهای ارزی و سختی دسترسی به منابع خارجی که فشار بر بازار را بیشتر کرده است. بیاعتمادی مردم به آینده اقتصادی هم باعث شد که مردم برای حفظ داراییهای خود، به خرید دلار و طلا روی آورند.
بانک مرکزی طی ماههای اخیر با تزریق محدود ارز و ایجاد سامانههای جدید، سعی کرده بازار را آرام کند، اما تجربه نشان داده این اقدامات موقتی است.تا زمانی که سیاست ارزی شفاف نباشد و مردم اعتماد نکنند، حتی اگر بانک مرکزی ارز هم تزریق کند، اثر کوتاهمدت خواهد بود. نمونه بارز آن سیاستهای گذشته بانک مرکزی است، مانند تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی که نشان داد حتی تصمیمات بزرگ اقتصادی بدون برنامهریزی دقیق، میتواند نتیجه معکوس داشته باشد و بخشی از بازار را به سمت سفتهبازی سوق دهد.
متاسفانه باید گفت افزایش قیمت ارز و طلا تنها مسئله اقتصادی نیست و به شدت سیاسی است. هر خبر سیاسی منفی، از مذاکرات هستهای تا تحولات منطقهای، تأثیر فوری روی نرخ ارز دارد. کارشناسان میگویند دولت باید پیش از هر چیز، تنشهای سیاسی را کاهش دهد تا فضای آرامتری برای اقتصاد به وجود بیاید. متاسفانه بازار بورس و مسکن نیز تحت تأثیر نوسانات ارزی قرار دارند. بورس با افت شدید روبهروست و رکود در بازار مسکن افزایش یافته است. سرمایهگذاران داخلی و خارجی، به دلیل نبود چشمانداز روشن، از ورود سرمایه خودداری میکنند.
لازم به ذکر است که نوسانات شدید ارز و طلا به تولید داخلی نیز آسیب میزند. بسیاری از کارخانهها برای تأمین مواد اولیه وارداتی به ارز نیاز دارند. افزایش قیمت دلار باعث افزایش هزینه تولید و در نتیجه کاهش تولید داخلی میشود. در نتیجه بازار با کمبود کالا و افزایش قیمت روبهروست، و چرخهای معیوب شکل میگیرد که اقتصاد را به سمت رکود میبرد. در شرایط فعلی که در آن هستیم آینده بازار ارز و طلا هنوز مبهم است. اگر دولت و بانک مرکزی برنامهای پایدار برای کنترل تورم و افزایش ارزش پول ملی ارائه ندهند، احتمالاً قیمتها باز هم بالا خواهد رفت. اما هر نشانه مثبت سیاسی یا اقتصادی میتواند آرامش نسبی به بازار بازگرداند.
افزایش قیمت ارز و طلا، هشداری جدی برای اقتصاد ایران است. تا وقتی مشکلات ساختاری، تحریمها و بیاعتمادی عمومی ادامه دارد، سفره مردم کوچکتر و آینده سرمایهگذاری مبهمتر خواهد شد. دولت و بانک مرکزی در این وضعیت، مسئولیت سنگینی بر دوش دارند تا با برنامهریزی درست، جلوی بحرانهای بعدی را بگیرند و اعتماد از دست رفته مردم را بازگردانند. بازار ارز و طلا در روزهای اخیر با شتابی بیسابقه بالا رفته و زمزمه رسیدن دلار به مرز ۱۰۰ هزار تومان و حتی بالاتر، هم نگرانی مردم را بیشتر کرده و هم پرسشهایی درباره نقش دولت و بانک مرکزی در کنترل این بازار به میان آورده است. این نوسانها زندگی روزمره مردم را تحت تأثیر قرار داده و سرمایهگذاران را در بلاتکلیفی فرو برده است.
بازار ارز و طلا همیشه پرنوسان بوده، اما شدت تغییرات اخیر رکوردهای جدیدی ثبت کرده است. دلار که چند سال پیش در محدوده ۳۰ تا ۳۵ هزار تومان معامله میشد، حالا به مرز ۱۰۰ هزار تومان نزدیک شده و طلا نیز روند صعودی چشمگیری داشته است. این افزایش نه تنها آمار و ارقام را تحت تأثیر قرار داده، بلکه زندگی مردم عادی را به شدت دچار چالش کرده است. نوسان شدید ارز و طلا به تولید داخلی نیز آسیب میزند. بسیاری از کارخانهها برای تأمین مواد اولیه وارداتی به ارز نیاز دارند. افزایش قیمت دلار باعث افزایش هزینه تولید و در نتیجه کاهش تولید داخلی میشود. در نتیجه بازار با کمبود کالا و افزایش قیمت روبهروست، و چرخهای معیوب شکل میگیرد که اقتصاد را به سمت رکود میبرد.
در شرایط فعلی، آینده بازار ارز و طلا هنوز مبهم است. اگر دولت و بانک مرکزی برنامهای پایدار برای کنترل تورم و افزایش ارزش پول ملی ارائه ندهند، احتمالاً قیمتها باز هم بالا خواهد رفت اما هر نشانه مثبت سیاسی یا اقتصادی میتواند آرامش نسبی به بازار بازگرداند. افزایش قیمت ارز و طلا، هشداری جدی برای اقتصاد ایران است. تا وقتی مشکلات ساختاری، تحریمها و بیاعتمادی عمومی ادامه دارد، سفره مردم کوچکتر و آینده سرمایهگذاری مبهمتر خواهد شد. دولت و بانک مرکزی در این وضعیت، مسئولیت سنگینی بر دوش دارند تا با برنامهریزی درست، جلوی بحرانهای بعدی را بگیرند و اعتماد از دست رفته مردم را بازگردانند.
منبع:تحلیل بازار