زهراترابی؛ تحلیل بازار: فردین آقابزرگی کارشناس بازار سرمایه درباره وضعیت بازار بورس در دوران پسا جنگ گفت: دو موضوع اصلی اثر بسیار منفی روی بورس داشته که به جرأت می‌توانم بگویم بی سابقه بوده است. اول، جنگ مستقیم با اسرائیل. دوم، حرکت‌های نسنجیده مسئولان در بازار سرمایه که به نظر من بیشتر نگاه امنیتی وجود داشت؛ توقف کامل معاملات در بورس بود. این حرکت بسیار اشتباه بود و بیشترین وزن شکل‌گیری روند قرمزپوشی بورس مربوط به مورد دوم است.
وی ادامه داد: همان‌طور که در بورس‌های منطقه، حتی بورس اسرائیل، یک روز شوک منفی داشت و از فردای آن متعادل شد، به دلیل محروم کردن اکثر-حتی تمامی-سهامداران و سرمایه‌گذاران از دسترسی به دارایی‌هایشان، اعم از اوراق بدهی، صندوق‌ها یا سهام، التهاب منفی را تشدید کردیم که این حرکت اشتباهی بود. بنابراین، بازتاب چنین وضعیتی این شده که روز چهارشنبه، علیرغم تزریق نقدینگی بی‌سابقه ۲۰ همتی، حدود ۱۳-۱۴ همت، خروج پول حقیقی داشتیم.
هیچ جای دنیا سیستم حمایتی به شکلی که ما از بورس خود حمایت می‌کنیم و انتظار داریم مثلاً فلان نهاد، دولت یا بانک مرکزی پول بگذارد و وارد شود، وجود ندارد
در هیچ جای دنیای مثل ما از بورس حمایت نمی کنند
آقابزرگی تصریح کرد: هیچ جای دنیا سیستم حمایتی به شکلی که ما از بورس خود حمایت می‌کنیم و انتظار داریم مثلاً فلان نهاد، دولت یا بانک مرکزی پول بگذارد و وارد شود، وجود ندارد. نه در دوران کرونا، نه ۱۱سپتامبر، در بحران ۲۰۰۸، ما چنین چیزی نداشتیم.
او اظهار کرد: صندوق‌های تضمین در دنیا به این ترتیب عمل می‌کنند که اگر یک نهاد مالی مثلاً بروکر یا مدیر سرمایه‌گذاری توانایی بازپرداخت وجوه مردم را نداشته باشد، صندوقی وجود دارد که به این نهاد کمک می‌کند تا معوّض پول مردم را بدهد و سپس با آن نهاد مالی به ترتیب مقتضی تصفیه‌حساب می‌کند.
وی بیان کرد: اینکه بدون استفاده از ابزارها و مشتقاتی مثل آپشن، فیوچر و امثالهم، انتظار داشته باشیم با تزریق نقدینگی بازار را هدایت کنیم، کاری بیهوده است و نتیجه‌ای نخواهد داد. کما اینکه در سال ۹۹، در شش ماه دوم، برای جلوگیری از ریزش یا اصلاح قیمت‌ها، ۶۵ همت منابع صندوق‌های سرمایه‌گذاری و نهادهای سرمایه‌داری را صرف کردیم و هیچ نتیجه‌ای هم نداشت. تا سال ۱۴۰۳ مرتبا اصلاح قیمت‌ها ادامه یافت. بنابراین، حرکت اشتباهی انجام شد که جنگ بود. نمی‌توانیم نام آن را ریسک سیستماتیک بگذاریم.
به نظر من، اگر موشکی به سازمان بورس اصابت می‌کرد، آنچنان اثر منفی نداشت که این توقف یک باره و طولانی‌مدت نمادها و معاملات در بورس داشت. اثر این تصمیم بسیار مخرب‌تر از حتی موشکی بو
حرکت اشتباه در بورس را خودمان کردیم
این کارشناس در ادامه می گوید: بازتاب واکنش هیجانی سهامداران کاملاً منطقی بوده است. در مواقعی که سرمایه تهدید می‌شود، سرمایه‌گذار سعی می‌کند سرمایه خود را نجات دهد. اما حرکت اشتباه‌تر را خودمان انجام دادیم. به نظر من، اگر موشکی به سازمان بورس اصابت می‌کرد، آنچنان اثر منفی نداشت که این توقف یک باره و طولانی‌مدت نمادها و معاملات در بورس داشت. اثر این تصمیم بسیار مخرب‌تر از حتی موشکی بود که اگر اسرائیل به بورس می‌زد.
عده‌ای از بورس ارتزاق و امرار معاش می کنند و نقدینگی‌شان آنجاست. بنابراین، فرار سرمایه از بورس خودبه‌خود یک اصطلاح نامأنوس و نامربوط به نام “بازار امن” ایجاد شده است
بازار بورس، بازار ناامن شده است
او تصریح کرد: این یک تابویی بود که شکسته شد. از این به بعد، یک سرمایه‌گذار اطمینانی ندارد مثلاً اگر روزی بحث تنگه هرمز مطرح شود یا یمن موشک بزند، یک‌دفعه تصمیم بگیرند بورس را تعطیل کنند. عده‌ای از بورس ارتزاق و امرار معاش می کنند و نقدینگی‌شان آنجاست. بنابراین، فرار سرمایه از بورس خودبه‌خود یک اصطلاح نامأنوس و نامربوط به نام “بازار ناامن” ایجاد شده است. اخیراً به بازار طلا و ارز بازار امن می‌گویند. چون کسی نمی‌تواند به راحتی این بازار را ببندد و مصلحتی و امنیتی با آن برخورد کند. تشخیص نادرست و تصمیم نابجایی گرفته شده است.
وظیفه دولت نیست در بورس کاری کند
وی با اشاره به راهکاری که دولت باید در این بازار پیاده کند پاسخ داد: وظیفه دولت نیست که کاری انجام بدهد. نهاد ناظر ما، طبق تعاریف و شرح وظایف، یک موسسه عمومی غیردولتی است. سازمان بورس یک موسسه عمومی است که وابسته به هیچ‌جا نیست. دو وظیفه اصلی دارد؛ افزایش نقدشوندگی و افزایش شفافیت در بازار.
آقابزرگی در ادامه اضافه کرد: به سازمان بورس ارتباطی نداشت که معاملات سهام را ببندد و خلاف وظیفه ذاتی خود عمل کرده است. لذا اکنون، در برابر عمل انجام شده و ناگزیر همان تزریق منابع مالی که بانک مرکزی ۹۰ همت به بازار پول داد تا مردم از خارج کردن پول های خود از بانک‌ها هراس نداشته باشند، برای هفته آینده باید ادامه یابد که اثر آن را بسیار کم می‌بینم، اما چاره‌ای جز این کار باز هم نداریم. دولت کار را شروع کرده است، اگر وقفه یا تنفسی ایجاد شود، مطمئن باشید التهاب منفی مجددا تشدید خواهد شد.
این کارشناس با اشاره به نوسانات قیمت در بازار ارز و طلا گفت: بازار طلا و ارز با وضعیت ناپایداری رابطه معکوسی با بورس دارد، اتفاقا واکنش آن بسیار هم مناسب بوده است. اما تعادل خود را به دست آورده است. کسی انتظار نداشت یک‌دفعه جنگ شود و دلار به یک باره به ۱۵۵ هزار تومان یا حتی ۲۰۰ هزار تومان برسد. نوسانی به دلیل چند روز راکد بودن وجود داشت اما روند در کانال صعودی در حال حرکت است. بورس هم باید در کانال نزولی حرکت می‌کرد. جلوگیری از اینکه شکل طبیعی خود را پیدا کند، حرکت اشتباهی بود.
سرمایه گذار بخاطر جنگ می خواهد پول را خارج کند
وی در پایان خاطرنشان کرد: در تمام بازارهای دیگر مثل مسکن و خودرو، رکود شدیدتری از بورس اتفاق افتاده و طبیعی هم است و نمی‌توانیم بگوییم رفتار هیجانی است. اخیراً برخی از همکاران کارشناس در صحبت‌هایشان اشاره می‌کنند که برای جلوگیری از رفتار هیجانی، باید محدوده دامنه نوسان را کم کنیم یا معاملات را متوقف کنیم. این رفتار طبیعی است و هیجانی نیست. جنگ شده و سرمایه گذار می‌خواهند پولشان را خارج کنند.
منبع:تحلیل بازار
