بازار؛ گروه آب و انرژی: صنعتی که می تواند علاج درد ناترازی سوخت باشد، حالا خود دچار بحران های متعددی شده است. کاهش شدید فروش و بی توجهی به تعیین حق العمل جایگاه هایCNG باعث شده که درآمد جایگاه داران این صنف طی ۳ سال گذشته به حدود یک سوم کاهش یابد. آنگونه که رضا نیکزاد عضو هیات مدیره انجمن CNG به بازار می گوید فروش جایگاه های پر فروشی هم ترمینال غرب و شهید فکوری و شهید حکیم که جز جایگاه های پر فروش ما محسوب می شوند از حدود ۲۸ الی ۳۰ میلیون تومان در روز در سال ۱۴۰۱ به حدود ۱۲ میلیون تومان در سال ۱۴۰۴ کاهش یافته است. این کاهش فروش در شرایطی اتفاق افتاده که هزینه های جایگاه داران در ۳ سال گذشته چندین برابر شده است. به گفته او، بسیاری از جایگاه های سی ان جی تنها بین ۴ تا ۶ میلیون تومان درآمد دارند.
نبود توجیه اقتصادی و سود پایین جایگاه های داران سی ان جی در حالی بسیاری از آنها را در مرز ورشکستگی قرار داده که هنوز خبری هم از افزایش حق العمل جایگاه های سی ان جی که در ۲۸ خرداد امسال به تصویب هیات وزیران رسید هم نیست.
از سوی دیگر، چرخ‌های تولید خودروهای دوگانه‌سوز – ستون فقرات این صنعت – از حرکت ایستاده است. مشکل قطعی برق در جایگاه‌ها و عدم مزیت قیمتی این سوخت نسبت به بنزین نیز بر این کاهش مصرف دخیل بوده است که منجر به کاهش رغبت راننده‌ها در استفاده از سی‌ان‌جی شده است.
متن کامل گفتگوی بازار با رضا نیکزاد عضو هیات مدیره انجمن سی ان جی کشور را در ادامه می خوانید:
در حال حاضر ظرفیت تأمین سی‌ان‌جی روزانه بیش ۴۰ میلیون مترمکعب است. در واقع می توان گفت که در حال حاضر تنها از یک سوم ظرفیت موجود در این صنعت استفاده می شود
* افزایش حق العمل جایگاه های سی ان جی که در روزهای پایانی خرداد ماه به تصویب هیات وزیران رسیده، از چه تاریخی اجرایی خواهد شد؟
بعد از تصویب افزایش ۷۰ درصدی حق العمل جایگاه های سی ان جی در ۲۸ خرداد امسال در هیات وزیران، شرکت پخش فرآورده های نفتی پیشنهاد داده که حق العمل جایگاه ها به صورت ۲ پله ای تعیین شود. هدف اصلی از این پیشنهاد کمک به به وضعیت درآمدی جایگاه های کم فروش است. اما بهتر بود که این پیشنهاد جدای از مصوبه حق العمل جایگاه ها که به تصویب رسیده مطرح می شد. همچنین شرکت پخش می توانست از محل منابع دیگر به این جایگاه ها کمک کند. چراکه با این شرایط اجرای مصوبه ۲۸ خرداد امسال در بهترین حالت دو ماه دیگر اتفاق می افتد و این مساله در شرایطی که بسیاری از جایگاه ها با بحران مالی دست و پنجه نرم می کنند، فعالیت را برای آنها سخت خواهد کرد.
جایگاه هایی که کمتر از۲۰۰ هزار مترمکعب در شبانه روز فروش دارند، کم فروش محسوب می شوند. جایگاه هایی که بین ۲۰۰ الی ۵۰۰ هزار متر مکعب فروش دارند، متوسط فروش و جایگاه های با فروش بالای ۵۰۰ هزار مترمکعب پر فروش محسوب می شوند. متاسفانه در حال حاضر چیزی حدود ۴۵۰ جایگاه ها کم فروش بوده و وضعیت درآمدی خوبی ندارند و درآمد آنها بین ۴ تا ۶ میلیون تومان است
*چه تعداد از جایگاه های سی ان جی کشور امروز با بحران مالی دست و پنجه نرم می کنند و چه تعدادی در آستانه ورشکستگی هستند؟
از نظر ما جایگاه هایی که کمتر از۲۰۰ هزار مترمکعب در شبانه روز فروش دارند، کم فروش محسوب می شوند. جایگاه هایی که بین ۲۰۰ الی ۵۰۰ هزار متر مکعب فروش دارند، متوسط فروش و جایگاه های با فروش بالای ۵۰۰ هزار مترمکعب پر فروش محسوب می شوند. متاسفانه در حال حاضر چیزی حدود ۴۵۰ جایگاه کم فروش بوده و وضعیت درآمدی خوبی ندارند و درآمد آنها بین ۴ تا ۶ میلیون تومان است. چنین درآمدی برای جایگاه هایی که برای راه اندازی آنها میلیاردها تومان سرمایه گذاری شده به هیچ منطقی نبوده و توجیه اقتصادی ندارد. به همین دلیل هر روز بر تعداد جایگاه هایی که خواهان خروج از این صنف هستند، افزوده می شود. با توجه به بحران مالی حاکم بر جایگاه های سی ان جی، بحث حق‌العمل برای جایگاه‌ها به منزله یک بحث حیاتی است،
*آمارهای موجود نشان می دهد که فروش سی ان جی در ۳ سال گذشته افت شدیدی را تجربه کرده طوری که فروش این سوخت از ۲۳ میلیون متر مکعب سال ۱۴۰۲ به ۱۹ میلیون متر مکعب در سال گذشته و امسال به ۱۶ میلیون متر مکعب رسیده است. این افت تا چه اندازه روی درآمدهای جایگاه داران سی ان جی تاثیر گذاشته است.
برای درک درست از وضعیت بحرانی جایگاه های سی ان جی کشور به وضعیت درآمدی چند جایگاه پر فروش پایتخت اشاره می کنم. جایگاه شهید فکوری که از جایگاه های ظرفیت بالای ما محسوب می شود در سال ۱۴۰۱ حدود ۳۰ میلیون تومان درآمد داشت اما درآمد این جایگاه حالا یعنی در سال ۱۴۰۴ به حدود ۱۲ میلیون کاهش یافته است. جایگاه ترمینال غرب از ۲۸ میلیون تومان در سال ۱۴۰۱ به ۱۲ میلیون تومان رسیده است. جایگاه حکیم از ۲۸ میلیون تومان در ۳ سال پیش به ۱۳ میلیون تومان افت کرده است. افت شدید درآمدهای جایگاه داران در شرایطی اتفاق افتاده که هزینه های آنها اعمم از نیروی انسانی و تامین و تعمیر تجهیزات در چند سال گذشته چندین برابر شده است.
*چطور می توان مصرف سی ان جی در کشور را افزایش داد؟ راه کار مقابله با تعطیلی جایگاه های سی ان جی و پایان دادن به ورشکستگی آنها چیست؟
در حال حاضر ظرفیت تأمین سی‌ان‌جی روزانه بیش ۴۰ میلیون مترمکعب است. در واقع می توان گفت که در حال حاضر تنها از یک سوم ظرفیت موجود در این صنعت استفاده می شود. این کاهش مصرف هم دلایل متعددی دارد. یکی از مهم‌ترین دلایل، فاصله ناچیز قیمتی بین بنزین و سی‌ان‌جی است. همچنین تولید خودروهای دوگانه‌سوز که باید بر عهده خودروسازان باشد، طی سال‌های اخیر به‌شدت کاهش یافته است. هرچند در یکی دو سال اخیر تلاش‌هایی برای احیای آن شده، اما هنوز کافی نیست. اگر این دو مشکل حل شود، مصرف سی ان جی هم در کشور افزایش خواهد یافت.
منبع:تحلیل بازار
