زهراترابی؛ تحلیل بازار: احمد جانجان کارشناس اقتصادی درباره وضعیت بازارهای اقتصادی بعد از آتش بس صورت گرفته بین ایران و اسرائیل گفت: واقعیت این است که جنگها در کوتاهمدت شوکهای شدیدی به بازارهای مالی وارد میکنند، اما واکنش و مدیریت دولتها در مقابل این شوکهاست که سرنوشت اقتصادی کشورها را مشخص میکند. بهطور مثال، بازار مالی اسرائیل توانسته پس از جنگ روند صعودی خود را حفظ کند، در حالی که بازار ایران همچنان در سردرگمی قرار دارد.
وی ادامه داد: یکی از بزرگترین ضعفهای بازار سرمایه ایران، نبود ساختار دوطرفه در معاملات است. در بازارهای سالم، هم خریدار و هم فروشنده فعال هستند. اما در ایران وقتی سهامی وارد صف فروش میشود، راه فراری ندارد. به همین دلیل نقدشوندگی کاهش یافته و بازار از تعادل خارج میشود. برای مثال، در بازار مسکن، اگر فردی بخواهد خانهای را زیر قیمت بفروشد، ممکن است خریدار پیدا شود. اما در بورس، اگر یک سهامدار بخواهد سهمی را حتی با تخفیف قابلتوجه بفروشد، باید مدتها در صف فروش بماند.
ریشههای نابسامانی بازار سهام، قوانینی نظیر دامنه نوسان و حجم مبنا است که باید بهطور کامل بازنگری شود
قوانین بازار سهام باید بازنگری شود
او اضافه کرد: یکی از ریشههای نابسامانی بازار سهام، قوانینی نظیر دامنه نوسان و حجم مبنا است که باید بهطور کامل بازنگری شود. این محدودیتها باعث میشود که بازار از انعطاف و پویایی بیفتد و واکنش طبیعی به اخبار مثبت و منفی نداشته باشد.اگر قرار است سهامی ۳۰ درصد کاهش یابد، بهتر است در یک هفته کاهش یابد تا اینکه سه ماه در صف فروش باقی بماند و روان سهامدار را فرسوده کند.
دولت باید با تأمین منابع حمایتی، تقویت صندوق تثبیت بازار و حذف قوانین ناکارآمد، به بازار سرمایه اعتماد تزریق کند
دولت باید از بازار مالی دفاع کند
جانجان تصریح کرد: در اغلب کشورهای دنیا، دولتها با ابزارهای مختلف از بازارهای مالی خود حمایت میکنند. متأسفانه در ایران، دیدگاههایی مبتنی بر سیاستهای کنترلگرایانه و قیمتگذاری دستوری، باعث تضعیف بازارها شدهاند. دولت باید با تأمین منابع حمایتی، تقویت صندوق تثبیت بازار و حذف قوانین ناکارآمد، به بازار سرمایه اعتماد تزریق کند.
بانک مرکزی نیز باید مانند فدرالرزرو آمریکا عمل کند؛ جایی که تمام سیاستهای مالی و پولی، با هدف حمایت از رشد اقتصادی، تولید و پایداری بازارها تدوین میشود
اصلاح ساختارهای اقتصادی را بارها از دست داده ایم
این کارشناس افزود: بانک مرکزی نیز باید مانند فدرالرزرو آمریکا عمل کند؛ جایی که تمام سیاستهای مالی و پولی، با هدف حمایت از رشد اقتصادی، تولید و پایداری بازارها تدوین میشود. در سالهای گذشته، بارها فرصت اصلاح ساختارهای اقتصادی و بازارها را از دست داده ایم. زمانی که نرخ تورم ۱۰ یا ۱۵ درصد بود، اصلاح نکردیم. حالا که با تورم ۵۰ درصدی و آثار جنگ و بحران روبهرو هستیم، دیگر جای تعلل نیست.
هرچه زودتر این جراحی اقتصادی انجام شود، شانس نجات بازار و اقتصاد بیشتر خواهد بود. در غیر اینصورت، باید منتظر شکستن استخوانهای بازار و در نهایت فروپاشی کامل آن باشیم
بازارها باید از نو طراحی شود
او تصریح کرد: بازارهای مالی باید از نو طراحی شوند؛ محدودیتها برداشته شود و به فعالان اجازه داده شود که آزادانه خرید و فروش کنند. هرچه زودتر این جراحی اقتصادی انجام شود، شانس نجات بازار و اقتصاد بیشتر خواهد بود. در غیر اینصورت، باید منتظر شکستن استخوانهای بازار و در نهایت فروپاشی کامل آن باشیم.
جانجان در ادامه با اشاره به اقدامات دولت در این بازار بیان کرد: دولت باید اصلاح ساختار بازار سرمایه،اعم از حذف دامنه نوسان، بازنگری در حجم مبنا و تسهیل نقدشوندگی. حمایت فعال از بازار، تزریق منابع به صندوق تثبیت بازار و مداخلات هدفمند. تدوین سیاستهای پایدار که همراستا با رشد اقتصادی و تولید باشد،جذب سرمایهگذاران خصوصی البته با ایجاد فضای امن، پیشبینیپذیر و سودآوری و همچنین کنار گذاشتن سیاستهای مخرب قدیمی از جمله قیمتگذاری دستوری و رفتارهای دولتی در بازار آزاد.
منبع:تحلیل بازار