بازار؛ گروه آب و انرژی: رانت چالش دیرینه اقتصاد ایران است که حالا صدای فعالین صنعت حفاری و نفت را هم درآورده است. آنگونه که رئیس هیأت مدیره انجمن شرکت‌های حفاری نفت و گاز ایران به بازار می گوید: برخی از شرکت ها که از پشتوانه قوی برخوردار هستند، پروژه ها را به واسطه رانت هایی که دارند از آنِ خود می کنند بی آنکه تجربه و تخصص لازم را داشته باشند. ورود این شرکت ها به صنعت نفت و حفاری باعث افت راندمان و بهره وری در این صنعت شده است.
سهم نهادهای غیر متخصص از صنعت نفت حدود ۳۰ درصد است. این شرکت ها که به واسطه پول خود وارد صنعت نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی شده اند، به هیچ وجه معلوم نیست که این نهادها در دراز مدت بخواهند در این صنعت باقی بمانند
هدایت الله خادمی سهم نهاد های غیر متخصص در صنعت نفت و حفاری را ۳۰ درصد اعلام کرد و افزود: این شرکت ها که به واسطه پول خود وارد صنعت نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی شده اند، به هیچ وجه معلوم نیست که این نهادها در دراز مدت بخواهند در این صنعت باقی بمانند. این در حالی است که بخش خصوصی سال هاست که در این صنعت فعالیت کرده و به خوبی با آن آشناست.
این مقام مسئول در صنعت حفاری بر این باور است که فضای رقابتی ناعادلانه ای بین شرکت های خصوصی و خصولتی در کشور ما وجود دارد. نه تنها شرکت های خصولتی به منابع مالی زیادی دسترسی دارند بلکه به واسطه رانت های موجود هم به راحتی بخش خصوصی واقعی را پشت سر می گذارند بی آنکه تخصص و توانایی لازم را داشته باشند.
او با بیان اینکه راندمان ما در صنعت حفاری نسبت به ۳۰ سال گذشته افت قابل توجهی داشته است، افزود: می توان گفت که بهره وری در این صنعت حدود یک سوم کمتر شده است.
رئیس هیأت مدیره انجمن شرکت‌های حفاری نفت و گاز ایران می گوید: پیش از این کسانی که وارد این صنعت می شدند به آن آشنا بوده و تخصص های لازم را داشتند. اما حالا نهادهای خصولتی به واسطه ارتباطات خود در مناقصات شرکت کرده و انجام پروژه ها را بر عهده می گیرند بی آنکه حتی نیروی انسانی و متخصص لازم را داشته باشند. بعد از آن با وعده و وعید نیروهای متخصص سایر شرکت ها را به سمت خود جذب می کنند و اینگونه کار سایر شرکت ها را نیز با چالش مواجه کرده اند.
در بهترین حالت یک نیروی عملیاتی نفتی در ایران ۷۰ میلیون تومان درآمد دارد این در حالی است همین نیرو در کشورهای حاشیه خلیج فارس دست کم بین ۶ تا ۱۰ هزار دلار می تواند دستمزد بگیرد. به همین دلیل بسیاری از نیروهای متخصص نفت در حال مهاجرت به کشورهای عربی هستند
او در بخش دیگری از سخنان خود پایین بودن سطح درآمد نیروهای عملیاتی را در شرکت های نفتی را مورد نقد قرار داد و گفت: در بهترین حالت یک نیروی عملیاتی نفتی در ایران ۷۰ میلیون تومان درآمد دارد این در حالی است همین نیرو در کشورهای حاشیه خلیج فارس دست کم بین ۶ تا ۱۰ هزار دلار می تواند دستمزد بگیرد. به همین دلیل بسیاری از نیروهای متخصص نفت در حال مهاجرت به کشورهای عربی هستند.
خادمی بر این باور است که اگر می خواهیم صنعت حفاری در کشور توسعه پیدا کرده و بتوانیم از ظرفیت واقعی آن به درستی استفاده کنیم باید دست از قیمت گذاری دستوری برداریم. چرا که هزینه های این صنعت به دلیل وابستگی بالا به ارز بسیار بالا بوده وطی چند سال گذشته چند برابر شده است. ضمن اینکه شرکت های ایرانی به واسطه تحریم برای تامین قطعات مورد نیاز خود دست کم ۳۰ درصد هزینه بیشتری در مقایسه با رقبای خود در سایر کشورها دارند.
منبع:تحلیل بازار
