از لاهه تا کاراکاس دنیای جدید تحریم ها و قانون جنگل

گروه سیاسی خبرگزاری تسنیم علی بهادریجهرمی، عضو هیئت علمی دانشکده حقوق دانشگاه تربیت مدرس در یادداشتی به این شرح نوشت:

تحریم قضات دیوان کیفری بین المللی توسط آمریکا بار دیگر نشانه روشنی از تغییر قواعد بازی در نظم حقوقی بین المللی است. تحریم شخص قاضی به دلیل حکم یا نظر قضایی به معنای عبور از منطق دادرسی و ورود به منطق «قدرت برهنه» است. منطقی که در آن استقلال قضایی نه یک اصل، بلکه شرط مشروط به رضایت قدرت های بزرگ تلقی می شود.

در کنار هم قرار گرفتن این رفتار با تشدید فشارها علیه ونزوئلا و احیای ادبیات «محاصره کامل» تصویر روشن تری از وضعیت امروز ارائه می دهد. ابزار تحریم که زمانی به عنوان یک استثنا و آخرین راه حل معرفی می شد، اکنون به یک قانون دائمی تبدیل شده است. قاعده ای که نه تنها دولت ها، بلکه نهادهای قضایی و داوری و حتی مردم عادی را نیز هدف قرار می دهد.

در چنین جهانی، ایده بازگشت ساده به «دیپلماسی مبتنی بر قاعده کلاسیک» بدون توجه به تحولات واقعی ساده‌لوحانه است. اگر برخی از سیاستمداران تصور می کنند که می توان با تعلل و تعجیل، صرفاً با تغییر جهت بیرونی سیاست خارجی و همسو شدن با غرب، فشارها را کاهش داد، تجربه این روزها خلاف این را نشان می دهد. غرب امروز به وضوح نشان می دهد که قانون یک بازیگر است. او توافق یا حتی قطعی ترین اصول حقوقی را تا حدی می پذیرد که منافعش تضمین شود.

در چنین شرایطی، عقلانیت حکمرانی ایجاب می کند که دیپلماسی کشورها واقع بینانه، چند لایه و مبتنی بر ترکیب قانون، سیاست و قدرت ملی باشد. نه به توهم نظم عادلانه که در عمل جای خود را به «قانون جنگل تحریم و فشار» داده است.

انتهای پیام/