به گزارش گروه سیاست خارجی خبرگزاری تسنیم ، سید عباس عراقچی وزیر امور خارجه کشورمان در گفت و گوی اختصاصی با برنامه «ما موسی الفرای» در مسقط، توضیحات مفصلی درباره سفر اخیر خود به عمان، نقش این کشور در فعالیت های میانجی گری، تجربه مذاکرات گذشته ایران و آمریکا و دلایل شکست مذاکرات سال گذشته ارائه کرد.
عراقچی در ابتدای این گفت و گو نشست برگزار شده در مسقط را «نشست بسیار مهم و بسیار جالبی با موضوع میانجیگری» توصیف کرد و گفت: امروز سلطان نشین عمان به عنوان کشوری شناخته می شود که «صدا و وزن مهمی در زمینه میانجی گری بین کشورها دارد».
وی افزود: این نقش یک «سنت دیپلماتیک مهم و ریشهدار» است که عمان سالها آن را دنبال کرده و جمهوری اسلامی ایران نیز از این ظرفیت بهره برده است.
وزیر امور خارجه کشورمان در تشریح تاریخچه این همکاری ها گفت: در سال ۲۰۱۰ مذاکراتی را با طرف آمریکایی در عمان آغاز کردیم که به صورت مخفیانه انجام شد که این مذاکرات آغازی بر روند مذاکرات مربوط به طرح جامع اقدام مشترک بود و منجر به آغاز مذاکرات رسمی برجام شد و در نهایت به توافق ختم شد.
عراقچی همچنین با اشاره به تلاش های اخیر مسقط تصریح کرد: سال گذشته عمان باز هم نقش میانجی بین ایران و آمریکا را بر عهده گرفت. عمان مذاکرات غیرمستقیم بین دو طرف را مدیریت کرد. اما این بار متأسفانه نتیجه موفقیتآمیزی به دست نیامد.» وی گفت: مذاکرات در پنج دور انجام شد و طرفها برای دور ششم آماده میشدند، اما «طرف آمریکایی مسیر دیپلماتیک و تلاشهای میانجیگری را زیر پا گذاشت».
وزیر امور خارجه ایران درباره نشست اخیر در مسقط توضیح داد که این نشست «با هماهنگی یک نهاد نروژی و چند نهاد اروپایی دیگر» و با محوریت تبادل تجربیات کشورها در زمینه میانجیگری برگزار شد.
وی افزود: بحثها بسیار مفید بود و محور آن این بود که متأسفانه حقوق بینالملل و نظامهای بینالمللی متأسفانه متاثر از گرایش آمریکا به استفاده از زور در روابط بینالملل بوده است.
عراقچی ادامه داد: به همین دلیل «روابط بینالملل از یک دولت قانونمدار به یک دولت مبتنی بر زور تبدیل شده است» و نشانههای آن را میتوان در «مداخلههای نظامی داوطلبانه و اجرای عملیات تروریستی در هر کجا که بخواهند» مشاهده کرد. روندی که به قول او «نگرانی جدی جهانی» ایجاد کرده است.
عراقچی در پاسخ به این سوال که آیا اکنون میانجیگری ایران و سایر طرف ها باز است، تاکید کرد: مذاکره و میانجیگری به شرط رعایت قوانین همیشه باز است.
وی گفت: اصل اول مذاکره این است که طرفین “با نیت واقعی مبادله عادلانه و برابر” وارد شوند و نه با هدف تحمیل مطالبات. علت اصلی مشکل در روابط ایران و آمریکا، رویکرد آمریکا بر مبنای تحمیل مطالبات است. اگر آمریکا آمادگی خود را برای یک توافق عادلانه و متعادل نشان دهد، ایران قطعا این موضوع را بررسی خواهد کرد. ما هرگز میز مذاکره را ترک نکردیم.
مجری در بخشی دیگر از این گفت و گو از وزیر امور خارجه کشورمان پرسید که چرا برخلاف مذاکرات سال ۱۳۸۹، مذاکرات اخیر علنی شده است؟ عراقچی توضیح داد که شکست مذاکرات ربطی به علنی بودن ندارد، بلکه به دلیل زیاده خواهی و زیاده خواهی آمریکایی ها بوده است.
وی یادآور شد: مذاکرات سال ۲۰۱۰ نیز ابتدا محرمانه بود، اما بعداً علنی شد و به مذاکرات ۱+۵ منجر شد. مذاکرات اخیر می توانست چنین مسیری را طی کند، اما «آمریکا با سیاست غنی سازی صفر وارد مذاکرات شد». سیاستی که ایران از ابتدا آن را «غیرممکن» اعلام کرده است.
عراقچی گفت: هیچ کشوری را نمی توان از حقوق مشروع خود محروم کرد، بلکه می توان شفافیت و اعتمادسازی را مطالبه کرد و ما برای آن آمادگی داریم، اما چشم پوشی از حقوق اساسی هرگز مطرح نیست.
وزیر امور خارجه کشورمان ادامه داد: اگر غنیسازی را صفر میخواهید بین ما توافق نمیشود، اما اگر بمب صفر میخواهید موافقت میکنیم، عوامل داخلی در آمریکا نمیخواستند مذاکرات به نتیجه برسد و این مانع از توافق شد.
مجری در بخشی دیگر از این گفت و گو پرسید که آیا دو طرف قبل از حمله به تهران به توافق نزدیک شده اند؟ عراقچی در پاسخ اظهار داشت: ما به توافق خیلی نزدیک بودیم و در پنج دور مذاکره چندین راه حل را بررسی کرده بودیم و به راه حل هایی رسیدیم که می توانست مشکل را حل کند؛ اما این راه حل ها در واشنگتن رد شد و نیروهایی که خواهان جنگ بودند در آنجا پیروز شدند.
عراقچی در ادامه در پاسخ به این سوال که آیا تهران همچنان عمان را تنها میانجی معتبر ایران و آمریکا میداند، گفت: ما عمان را به دلیل سابقه درخشانش در میانجیگری انتخاب کردیم و به حسن نیت برادرانمان در عمان و درایت سلطان معظم اعتماد کامل داریم.
وی تاکید کرد که مشکل اخیر ایران و آمریکا «به میانجیگری و سازوکار میانجیگری مربوط نیست» بلکه «ریشه در ماهیت رویکرد آمریکاییها دارد».
عراقچی گفت: اولین موشکی که اسرائیل در حملات اخیر شلیک کرد «عملاً وسط میز مذاکره فرود آمد» و این رفتار را «توهین آشکار به دیپلماسی، مذاکره، میانجی گری و البته به عمان» خواند.
منبع:تسنیم
