سعید میرشریفی کارشناس صنعت برق در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم ، اظهار داشت: امسال با وجود شرایط سخت تامین برق، میزان انرژی تحویلی به صنایع کشور در فصل تابستان نسبت به سال گذشته حدود ۹ درصد افزایش داشته است. این در حالی است که شاخص بهره وری صنایع متناسب با رشد مصرف برق بهبود چشمگیری نداشته است.
وی افزود: در واقع انرژی بیشتری به خطوط تولید تزریق شده اما خروجی تولید تغییر چندانی نکرده است.
میرشریفی تصریح کرد: وزارت نیرو در شرایطی به این افزایش تحویل دست یافته است که کشور با مشکلاتی همچون خشکسالی، از بین رفتن ذخایر نیروگاه های برق آبی، افزایش مصرف عمومی و خروج اضطراری نیروگاه های حرارتی مواجه بوده است.
وی ادامه داد: با وجود این چالش ها، تامین برق صنایع در تابستان سال جاری با رشد ۸.۷۳ درصدی همراه بوده و حتی در حوزه فولاد نیز رشد ۱۹ درصدی را تجربه کرده ایم. اما سوال اصلی اینجاست که آیا این برق بیشتر منجر به تولید بیشتر و با کیفیت شده است؟ متاسفانه پاسخ منفی است.
این کارشناس صنعت برق دلیل آن را پایین بودن بهره وری ماشین آلات و فرسودگی تجهیزات واحدهای صنعتی عنوان کرد و گفت: بسیاری از صنایع ما همچنان با فناوری های چند دهه قبل کار می کنند، ماشین هایی که مصرف بالایی دارند اما راندمان تولیدشان پایین است؛ به همین دلیل انرژی تحویلی عملاً در فرآیند تولید هدر می رود و ارزش افزوده ای متناسب با میزان مصرف برق ایجاد نمی شود.
فرسودگی تجهیزات؛ منبع اصلی اتلاف انرژی در صنعت
وی ادامه داد: بر اساس آمارهای رسمی، شدت مصرف انرژی در ایران بیش از دو برابر میانگین جهانی است. این بدان معناست که بیش از دو برابر میانگین جهانی انرژی در ایران برای تولید یک واحد محصول مصرف می شود. این وضعیت ایران را از نظر شدت مصرف انرژی در رتبه چهارم جهان قرار داده است و در بین ۴۶ کشور منتخب متاسفانه در رتبه اول این شاخص قرار داریم.
میرشریفی اذعان داشت: این موضوع فقط یک عدد نیست. بلکه نشانه ناکارآمدی ساختار تولید ماست. در بسیاری از کشورها در سه دهه اخیر شدت مصرف انرژی ۳۵ درصد کاهش یافته است، اما در ایران برخلاف روند جهانی ۷۵ درصد افزایش یافته است و در واقع هرچه برق بیشتری تحویل داده شود، راندمان تولید کاهش می یابد.
وی افزود: صنایع انرژی بر مانند فولاد و سیمان بیشترین سهم را در مصرف برق دارند. میانگین مصرف برق در صنایع فولاد ایران ۳۵ درصد بیشتر از میانگین جهانی است. این بدان معناست که در حالی که صنایع فولاد جهان با بهینه سازی مداوم فناوری، مصرف انرژی خود را حدود ۶۰ درصد در ۶۰ سال گذشته کاهش داده اند، اما ما در جهت مخالف حرکت کرده ایم.
مدیریت مصرف؛ حلقه مفقوده صنعت ایران
این کارشناس صنعت برق خاطرنشان کرد: بهره وری پایین تنها به فرسودگی تجهیزات محدود نمی شود. ضعف در مدیریت مصرف و فقدان سیستم های نظارت هوشمند انرژی نیز از عوامل مهم هدر رفتن منابع است.
وی افزود: در بسیاری از واحدهای صنعتی فرآیند تولید به صورت سنتی و بدون کنترل دقیق مصرف برق انجام می شود. نتیجه اتلاف انرژی و افزایش هزینه های تولید است.
میرشریفی با بیان اینکه «وابستگی تاریخی صنایع به انرژی ارزان و یارانه ای نیز انگیزه نوسازی را کاهش داده است»، گفت: وقتی قیمت انرژی واقعی نباشد، صنایع دلیلی برای سرمایه گذاری در ارتقای فناوری نمی بینند؛ این موضوع در درازمدت هم به صنعت و هم به شبکه برق کشور آسیب می زند.
افزایش تحویل برق بدون تغییر ساختار راه حل نیست
وی ادامه داد: افزایش برق تحویلی به صنایع اگر با افزایش راندمان همراه نباشد نه تنها بی فایده است. بلکه فشار مضاعفی بر شبکه برق کشور وارد می کند و در شرایطی که تولید برق با محدودیت منابع و افزایش هزینه ها مواجه است، هر کیلووات برق باید در جای مناسب و با راندمان بالا مصرف شود.
این کارشناس صنعت برق با بیان اینکه «در کشورهای پیشرفته حل عدم تعادل انرژی بر سه محور فنی، فرهنگی و اقتصادی است»، گفت: در محور فنی بهینه سازی فرآیندها و به روز رسانی فناوری تجهیزات الزامی است. در محور فرهنگی، آموزش و ترویج مصرف صحیح انرژی مهم است. در محور اقتصادی اصلاح قیمت حامل های انرژی نقش اساسی دارد و نکته مهم این است که متولی اصلی این سه حوزه الزاما وزارت نیرو نیست و نیاز به همکاری های فرابخشی بین نهادهای مختلف است.
الزام صنایع به ساخت نیروگاه های خودکفا
وی افزود: خوشبختانه در سال های اخیر قانون «ماده ۴ رفع موانع تولید» به صنایع اجازه داده تا با ساخت نیروگاه های خودتامین برق مورد نیاز خود را تولید کنند. در راستای تحقق این هدف، وزارت نیرو احداث نیروگاه هایی با ظرفیت ۱۰ هزار مگاوات را در دستور کار قرار داده است. شامل ۹۰۰۰ مگاوات انرژی حرارتی و ۱۰۰۰ مگاوات انرژی تجدیدپذیر است که ۲۷۰۰ مگاوات از این ظرفیت به بهره برداری رسیده است.
وی افزود: صنایع باید هر چه سریعتر از این فرصت استفاده کنند. زیرا احداث نیروگاه های حرارتی یا خورشیدی در مجتمع های صنعتی، علاوه بر تضمین پایداری برق، زمینه ساز کاهش هزینه های انرژی و افزایش رقابت پذیری تولید نیز خواهد بود. بر اساس برنامه در صورت تسریع در این روند تا سال ۱۴۰۵ مشکل برق رسانی به صنایع به طور کامل حل می شود.
لزوم سرمایه گذاری در فناوری و سیاست های اصلاحی
میرشریفی تاکید کرد: بدون سرمایه گذاری در فناوری و اصلاح ساختار اقتصادی انرژی نمی توان انتظار داشت که افزایش تحویل برق منجر به رشد پایدار تولید شود. سیاست های حمایتی دولت باید در جهت ایجاد انگیزه برای صنایع نوآور، اعمال تعرفه های تشویقی برای مصرف کنندگان مولد و اعمال جریمه برای صنایع پرمصرف باشد.
وی ادامه داد: اگر امروز به جای افزایش بهره وری، تنها بر افزایش تحویل برق تمرکز کنیم، عملا چرخه هدر رفت منابع را تکرار خواهیم کرد. آینده صنعت ایران در گرو اصلاح همزمان ساختار مصرف، فناوری و انگیزه است.
این کارشناس صنعت برق خاطرنشان کرد: امسال با وجود چالش هایی مانند گرمای شدید، خشکسالی و کمبود سوخت در نیروگاه ها، وزارت نیرو تلاش کرد تا فشار وارده به صنایع را کاهش دهد. اما این تلاش ها زمانی به ثمر می رسد که صنایع نیز مسئولانه عمل کنند و به سمت خودکفایی انرژی و ارتقای بهره وری حرکت کنند.
وی افزود: مصرف بیشتر برق زمانی ارزشمند است که منجر به تولید بیشتر و پایدارتر شود. در غیر این صورت فقط هزینه های بیشتری را به صنعت و کشور تحمیل کرده ایم.
انتهای پیام/
منبع:تسنیم
