کلاسیک های فراموش شده ؛ بررسی ۱۰ کلاسیک جذاب دهه نودی

دهه ۱۹۹۰ با خودروهای اسپورت فوق‌العاده‌ای همراه بود. از آکورا ان‌ اس‌ اکس و فراری اف۳۵۵ گرفته تا مک‌ لارن اف۱ بی‌همتا، علاقه‌مندان به خودروهای اسپورت هرگز انتخاب‌های بهتری نداشتند. اما در کنار این مدل‌های نمادین و پرسر و صدا، خودروهای کمتر شناخته‌شده‌ای وجود داشتند که به تدریج به فراموشی سپرده شدند.

ما با مرور آرشیو مجلات خودرویی که از دهه ۱۹۸۰ جمع‌آوری کرده بودیم، برخی از این مدل‌ها را مجدداً کشف کرده و سعی داریم توجهی را که شایسته آن هستند به ایشان بازگردانیم. اگرچه برخی از مدل‌های فهرست شده ممکن است برایتان آشنا باشند، شرط می‌بندیم که موارد غافلگیرکننده‌ای وجود دارند که از خاطرتان رفته‌اند.

شایان ذکر است که اگرچه برخی از این خودروهای اسپورت دهه ۹۰ ممکن است برای تعدادی از خوانندگان ما آشنا باشند، اما همه لزوماً با بازی های اولیه گرن توریسم بزرگ نشده‌اند. اینها مدل‌هایی هستند که هرچند در زمان خود مورد تحسین قرار گرفتند، تاریخ به سرعت آن‌ها را به نفع مدل‌های موفق‌تر یا جدیدتر به فراموشی می‌سپارد.

در میان این گنجینه‌های فراموش شده، خودروهایی وجود دارند که با نوآوری‌های فنی جسورانه یا طراحی پیشگامانه خود سعی در شکستن مرزهای موجود داشتند، اما به دلایل مختلف از رقابت با مدل‌های پرطرفدارتر بازماندند. برخی به دلیل قیمت بسیار بالا، برخی دیگر به دلیل بازاریابی ضعیف، و تعدادی نیز صرفاً به این دلیل که بیش از حد جلوتر از زمان خود بودند، نتوانستند جایگاه شایسته خود را در صنعت خودرو به دست آورند.

این مرور نه تنها یادآور خاطرات گذشته است، بلکه فرصتی برای تجلیل از شجاعت و خلاقیت سازندگانی است که جسارت متفاوت بودن را داشتند. بسیاری از این خودروها امروزه به عنوان کلکسیونی‌های ارزشمند شناخته می‌شوند و در میان علاقه‌مندان به خودروهای کلاسیک جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده‌اند.

Alfa Romeo SZ

۱۹۸۹–۱۹۹۱

آلفارومئو اس زد (اسپرینت زاگاتو) یک خودروی اسپورت محدود بود که با هدف بازگرداندن بخشی از میراث غنی مسابقه‌ای آلفارومئو در یکی از دوران‌های دشوار تاریخ این شرکت طراحی شد. پروفیل تخت و زوایای تیز اس زد در زمان خود—و حتی تا به امروز—کاملاً بی‌نظیر بود. طراحی این خودرو حاصل همکاری بین خانه طراحی زاگاتو و آلفارومئو بود و اولین مدلی بود که با استفاده از روش‌های طراحی و ساخت به کمک کامپیوتر تولید شد؛ دلیلی که به احتمال زیاد باعث ایجاد آن تناسبات “جالب” و غیرمعمول در آن شده است.

این اولین همکاری زاگاتو و آلفارومئو نبود، بلکه ادامه‌دهنده سنت همکاری‌های پیشین این دو برند ایتالیایی در پروژه‌هایی چون جونیور زاگاتو و تی زد ۱ زاگاتو بود که امروزه ارزشی میلیونی دارند، برخلاف اس زد که بسیار مقرون‌به‌صرفه‌تر باقی مانده است.

اگرچه طراحی ظاهری آن ممکن است سلیقه‌ای باشد، اما عملکرد پیشرانه ۳.۰ لیتری V6 آن در زمان خود بی‌نظیر بود. حدود ۱۰۳۶ دستگاه از نوع کوپه اس زد و ۲۷۸ دستگاه از نسخه کابریولت آر زد تولید شد. هیچ یک از این خودروها به صورت جدید به بازار آمریکا عرضه نشدند، بنابراین دیدن یکی از آن‌ها در جاده‌های عادی، رویدادی بسیار نادر است.

BMW M5 E34

۱۹۸۸–۱۹۹۵

شاید انتخاب ب‌ام‌و M5 در فهرست خودروهای فراموش‌شده عجیب به نظر برسد، اما به نظر می‌رسد نسل دوم این خودرو (E34) به شکلی از یادها رفته است. دلیل اصلی این است که نمونه اولیه (E28) شاهکاری بی‌همتا و بدون رقیب مستقیم بود، در حالی که این نسل، خودرویی نرم‌تر و کم‌هیجان‌تر تلقی می‌شد و دیگر بازار سدان‌های اسپرت را به طور انحصاری در اختیار نداشت. با این حال، E34 از نسخه تکامل‌یافته موتور افسانه‌ای M88 که توسط پل روش توسعه داده شده بود ( با نام S38 ) بهره می‌برد که برای مدل سال ۱۹۹۲ با افزایش حجم و قدرت همراه شد.

دلیل دیگر فراموشی این سدان اسپرت فوق‌العاده، تحولی بود که نسل بعدی M5 به وجود آورد. پیشرانه ۴.۹ لیتری V8 با ۳۹۴ اسب بخار، عملکرد را به سطح کاملاً جدیدی ارتقا داد و رقبا را برای سال‌ها در موقعیت تعقیب قرار داد. با این حال، نکته جالب درباره E34 این است که اگرچه یک کلاسیک مدرن شایسته توجه است، اما همچنان برای استفاده روزمره کاملاً مناسب می‌باشد و گزینه‌ای عالی برای کسانی است که واقعاً قصد رانندگی با خودروی قدیمی خود را دارند. این روزها E34 M5 هنوز هم یک سری امِ کم‌ ارزش‌ دانسته شده است، هرچند ارزش آن در حال افزایش می‌باشد، شاید به این دلیل که آخرین M5 با پیشرانه شش سیلندر خطی بود.

Cizeta-Moroder V16T

۱۹۹۱–۲۰۰۳

در نگاه اول، سیزتا-مورودر بسیار شبیه به لامبورگینی دیابلو به نظر می‌رسد و این شباهت دلیلی محکم دارد. این شرکت توسط یک مهندس سابق لامبورگینی تأسیس شد و طراحی آن را مارچلو گاندینی بر عهده داشت – کسی که طراحی حداقل ده مدل لامبورگینی از جمله دیابلو در کارنامه او ثبت شده است.

مورودر همچنین از قدرت لامبورگینی بهره می‌برد. پیشرانه عظیم ۶.۰ لیتری ۱۶ سیلندر آن از دو موتور V8 لامبورگینی اوراکو ساخته شده بود. جذابیت یک سوپرکار ۱۶ سیلندر در ابتدا سفارشات بسیاری را جذب کرد، اما مشکلات داخلی، عدم موفقیت در دریافت تأییدیه برای بازار آمریکا و بحران مالی جهانی در شرف وقوع باعث شد تنها پنج دستگاه در دوره تولید اولیه ساخته شود. شش دستگاه دیگر در سال‌های بعد تولید شدند که همگی تحت نام سیزتا V16T عرضه شدند، چرا که جورجیو مورودر، یکی از بنیانگذاران، از شرکت جدا شده بود.

Dodge Stealth R/T Turbo

۱۹۹۰–۱۹۹۶

دوج استیلث در واقع یک میتسوبیشی ۳۰۰۰GT با طراحی متفاوت بود که در آمریکا با سه نوع پیشرانه مختلف ۳.۰ لیتری V6 به فروش می‌رسید. مدل بالارده استیلث آر/تی مجهز به موتور توربوی دوقلوی پیشرفته‌ای بود که عملکرد سریعی را برای آن به ارمغان می‌آورد، ضمن اینکه سیستم تمام‌چرخ‌محرک، قابلیت استفاده از آن را در تمام طول سال ممکن می‌ساخت.

با وجود نقدهای مثبت در زمان خود، فروش این خودرو هرگز رضایت‌بخش نبود و همین امر باعث شده که هم استیلث و هم ۳۰۰۰GT امروزه به خودروهایی نادر تبدیل شوند. با وجود کم‌یابی، این مدل دوج برای یک خودروی اسپرت دهه ۹۰ قیمت نسبتاً مقرون‌به‌صرفه‌ای دارد و از این رو می‌تواند گزینه‌ای جذاب برای علاقه‌مندان با بودجه محدود باشد.

Ford Taurus SHO

۱۹۹۲–۱۹۹۵

فورد تاروس SHO (Super High Output) در سال ۱۹۸۹ به عنوان یک سدان اسپرت با موتور V6 طراحی شده توسط یاماها معرفی شد. این خودرو به عنوان یک “اسلیپر” (خودروی معمولی با قابلیت‌های استثنایی) شناخته می‌شد، چرا که نشانه‌های ظاهری کمی از قدرت ۲۲۰ اسب‌بخشی موجود در زیر کاپوت آن قابل مشاهده بود.

بین سال‌های ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۹ سه نسل از تاروس SHO تولید شد که دو نسل اول با موتور ۳.۰ یا ۳.۲ لیتری V6 و نسل سوم با موتور ۳.۴ لیتری V8 عرضه گردید. تمامی این مدل‌ها در زمان خود سریع بودند، در حالی که ظاهری کاملاً معمولی داشتند.

پروسه یک وقفه ده‌ساله، فورد نسل چهارم SHO را با موتور ۳.۵ لیتری V6 توربوی دوقلو احیا کرد. امروزه یافتن نمونه‌های دست‌دوم مدل‌های دهه ۱۹۹۰ دشوار است و نمونه‌های باکیفیت آن بسیار پرطرفدار هستند. هرچند کوپه‌های دو سرنشینه و رودسترها ممکن است اسپرت‌تر به نظر برسند، اما تعداد کمی از خودروهای آن دوران وجود دارند که بتوانند هم‌زمان هیجان سطح SHO و قابلیت‌های مناسب برای خانواده را ارائه دهند.

Jaguar XJR-15

۱۹۹۰–۱۹۹۲

غیر از علاقه‌مندان پروپاقرص جگوار، بیشتر مردم تصور می‌کنند که XJ220 تنها سوپرکار تولیدشده توسط این برند در دهه ۱۹۹۰ بود. اما این XJR-15 بود که اول آمد و برخلاف XJ220 که قرار بود به موتور V12 مجهز شود اما در نهایت به یک V6 توربوچارژر بسنده کرد، این جگوار از یک پیشرانه ۶ لیتری V12 واقعی بهره می‌برد. این خودرو اولین خودروی جاده‌ای بود که از کامپوزیت‌های فیبر کربن ساخته شد و در عین حال، خود را به عنوان یک خودروی مسابقه‌ای توانا نیز ثابت کرد. در نهایت تنها ۵۳ دستگاه از آن تولید شد.

در حالی که XJ220 دیرتر با فضای داخلی پوشیده شده از چرم و امکانات رفاهی مطابق با عصر خود عرضه شد، XJR-15 خودرویی با تمرکز بسیار بیشتر بر عملکرد بود. فیبر کربن نمایان، تعداد زیادی صفحه‌نمایش و کلید‌ها و سوئیچ‌های ساده و ابتدایی، به وضوح این خودرو را به عنوان یک bolide مسابقه‌ای برای جاده تعریف می‌کرد، نه فقط یک وسیله تظاهر برای افراد ثروتمند. برای علاقه‌مندان سفت و سخت رانندگی، می‌توان آن را اوج سوپرکارهای دهه ۹۰ در نظر گرفت.

Lister Storm

۱۹۹۳–۱۹۹۴

با وجود ظاهری که از برخی زوایا ممکن است شبیه به یک خودروی کیت به نظر برسد، اما در زیر پنل‌های بدنه عجیب و غریب و قطعات قرض گرفته شده (چراغ‌های عقب از آئودی ۸۰ گرفته شده‌اند)، خبری از موتور ۲.۰ لیتری میاتا نیست. لیستر استورم در واقع یک خودروی مسابقه‌ای برای جاده بود، با بدنه‌ای از جنس فیبر کربن و یک موتور ۷.۰ لیتری V12 جگوار که از خودروی مسابقه‌ای لمانز اقتباس و تعدیل شده بود.

این خودرو به همان اندازه که زشت بود، سریع نیز محسوب می‌شد، اما تنها چهار دستگاه از نسخه جاده‌ای آن تولید شد. نسخه‌های مسابقه‌ای لیستر استورم در رشته‌های مختلف به رقابت پرداختند و چندین پیروزی قابل توجه نیز به دست آوردند. نکته جالب اینجاست که لیستر استورم یک خودروی چهار نفره نیز بود که همین موضوع باعث ایجاد سیلوئتی شده که کمی دوست‌داشتنی کردنش دشوار است و در عین حال یکی از سریع‌ترین خودروهای چهار نفره‌ای است که تا به حال فروخته شده است.

Nissan Pulsar GTI-R

۱۹۹۰–۱۹۹۴

برای طرفداران خودرو در آمریکا، مالکیت یک نیسان پالسار در دهه ۱۹۹۰ به معنای این بود که زندگی طبق برنامه پیش نرفته است. این به آن دلیل بود که در آمریکا تنها نسخه پایه با موتور ۱.۴ لیتری در دسترس بود، در حالی که اروپا و ژاپن می‌توانستند از نسخه جیتی‌آی-آر بهره‌مند شوند که می‌توانست از بسیاری کوروت‌های آن زمان پیشی بگیرد.

نیسان پالسار GTI-R برای تأمین الزامات homologation گروه آ ساخته شد. این خودرو مجهز به پیشرانه ۲.۰ لیتری توربو، سیستم تمام‌چرخ‌محرک و قطعات تعلیق و انتقال قدرت اصلاح‌شده بود. تنها ۱۴,۶۱۳ دستگاه از مدل GTI-Rدر سطح جهانی تولید شد که هیچ یک در آمریکا عرضه نشد.

Panoz Roadster

۱۹۹۲–۱۹۹۹

شرکت پانوز بیشتر با دنیای مسابقات شناخته می‌شود، اما همچنین چندین خودروی جاده‌ای با تولید محدود نیز عرضه کرده است. پانوز رودستر در سال ۱۹۹۲ به عنوان یک خودروی اسپرت دو نفره معرفی شد که از مواد سبک‌وزن ساخته شده و حداقل امکانات لوکس در آن تعبیه شده بود. این شرکت در آن زمان خودروهای دیگری مانند اسپرانت نیز ارائه می‌داد، اما هیچ‌کدام به اندازه این رودستر دیوانه‌وار نبودند. می‌توان آن را مشابه پلیموث پراولر در نظر گرفت، اما بدون مصالحه‌ای که در پیشرانه شش سیلندر و جعبه دنده اتوماتیک آن وجود داشت.

در سال ۱۹۹۶، این خودرو به شاسی آلومینیومی مجهز شد و مدل به‌روزرسانی شده با نام AIV (مخفف Aluminum Intensive Roadster) تغییر نام یافت تا بر استفاده از فضاشاسی آلومینیومی اکسترود شده تأکید کند. هر دو مدل رودستر از پیشرانه‌ها و قطعات فنی فورد بهره می‌بردند و در طول دوره هفت ساله تولید، تنها ۲۲۰ دستگاه از آن‌ها ساخته شد.

Subaru SVX

۱۹۹۱–۱۹۹۶

در حالی که سوبارو با ایمپرزای توربوشارژر در حال ساختن نامی برای خود در رالی های جهانی بود، فروش این شرکت با مشکل مواجه شده بود و به یک مدل پرفروش برای بازگشت به مسیر موفقیت نیاز داشت. با این وجود، سوبارو خودروی اسپرت اس‌وی‌ایکس را که توسط جوجارو طراحی شده بود، عرضه کرد. این خودرو با هر مدل سوبارویی که قبل از آن تولید شده بود، تفاوت داشت.

خطوط روان، پیشرانه شش سیلندر تخت ۳.۳ لیتری و گیربکس اتوماتیک، این خودرو را به یک گرند توریزر زیبا و توانا تبدیل کرده بود، اما نه یک خودروی به طور خاص سریع. در نهایت مشخص شد که خریداران آن زمان هنوز برای پذیرش یک سوبارو اسپرت دومنظره آماده نبودند و اس‌وی‌ایکس هرگز به تعداد مورد انتظار سوبارو به فروش نرسید.